Pytanie badawcze
Czy leczenie farmakologiczne, nieinwazyjna stymulacja mózgu (umieszczenie elektrod na skórze głowy i zastosowanie precyzyjnie kontrolowanego prądu elektrycznego w celu zmiany aktywności mózgu), leczenie psychologiczne lub leczenie skojarzone zmniejszają odsetek osób z depresją lub zakres objawów depresji po udarze mózgu?

Wprowadzenie
Depresja występuje często po udarze mózgu, ale często nie jest wykrywana lub jest nieodpowiednio leczona.

Data wyszukiwania
Zidentyfikowaliśmy badania poprzez wyszukiwanie przeprowadzone 8 lutego 2022 r. Jest to żywy przegląd systematyczny. Co miesiąc poszukujemy nowych danych naukowych; przeglądy są aktualizowane, gdy tylko pojawią się nowe dane istotne dla wybranego zagadnienia. Prosimy o odwiedzenie Cochrane Database of Systematic Reviews w celu sprawdzenia bieżącego statusu tego przeglądu.

Charakterystyka badań
Uwzględniliśmy badania kliniczne, w których opisywano stosowanie farmakologicznych, nieinwazyjnych metod stymulacji mózgu, psychologicznych i łączonych interwencji w leczeniu depresji po udarze mózgu. Opisaliśmy główne wyniki jako liczbę osób spełniających kryteria depresji (wynik powyżej wstępnie zdefiniowanego progu punktacji) i niewystarczającą odpowiedź na leczenie (wynik poniżej 50% wstępnie zdefiniowanego progu punktacji). Średni wiek uczestników wahał się od 54 do 78 lat. Badania przeprowadzono w Azji (39), Europie (12), Ameryce (6), Ameryce Południowej (1) i Australii (3).

Główne wyniki
Uwzględniliśmy 65 badań klinicznych (72 porównania) z udziałem 5831 uczestników. Leczenie farmakologiczne skutkowało mniejszą liczbą osób spełniających badane kryteria depresji po zakończeniu leczenia i z niewystarczającą odpowiedzią na leczenie. Nieinwazyjna stymulacja mózgu nie zmniejszyła liczby osób spełniających badane kryteria depresji pod koniec leczenia i z niewystarczającą odpowiedzią na leczenie. Terapia psychologiczna zmniejszyła liczbę osób spełniających badane kryteria depresji pod koniec leczenia. Połączenie leczenia farmakologicznego i nieinwazyjnej stymulacji mózgu spowodowało, że mniej osób spełniało badane kryteria depresji, ale nie wpłynęło na liczbę osób z niewystarczającą odpowiedzią na leczenie. Więcej osób w grupie leczonej farmakologicznie zgłaszało działania niepożądane ze strony ośrodkowego układu nerwowego (np. splątanie, uspokojenie, drżenie; w 5 badaniach) i przewodu pokarmowego (np. zaparcie, biegunka; w 4 badaniach) niż w grupach placebo. Nie podano informacji na temat skutków ubocznych innych metod leczenia.

Wiarygodność danych naukowych
Oszacowania efektów leczenia były nieprecyzyjne ze względu na małą liczbę uczestników w większości badań i rekrutację osób o bardzo różnych cechach wyjściowych. Oceniliśmy pewność/zaufanie danych naukowych jako niską lub bardzo niską ze względu na te i inne ograniczenia w projektowaniu badań.

Wnioski
Leki przeciwdepresyjne mogą być korzystne dla osób z utrzymującymi się objawami depresji po udarze mózgu, ale należy zachować ostrożność podczas ich stosowania, ponieważ niewiele wiadomo na temat ich wpływu na ogólną regenerację po udarze. Nieinwazyjna stymulacja mózgu może nie przynieść korzyści, podczas gdy terapie psychologiczne i skojarzone mogą stanowić opcję leczenia. Przyszłe badania powinny obejmować szerszą grupę chorych po udarze mózgu.