Czego dotyczy to zagadnienie?
Rak piersi może się rozprzestrzeniać i nawracać w kościach. Może to powodować powikłania takie jak: złamania, ból oraz zwiększenie stężenia wapnia we krwi.
Leki na osteoporozę mogą zapobiegać tym komplikacjom i pomagać w leczeniu nowotworu poprzez zmniejszenie jego wzrostu w kościach. Leki te znane są jako "bisfosfoniany". Nowszym typem jest lek "denosumab". W leczeniu choroby nowotworowej oprócz typowych leków przeciwnowotworowych stosuje się też bisfosfoniany i denosumab. Mogą być one stosowane razem z chemioterapią, terapią hormonalną lub radioterapią.
Pytanie badawcze
Cel stosowania bisfosfonianów i denosumabu jest różny w zależności od stopnia zaawansowania raka piersi.
Zadaliśmy trzy główne pytania:
1. Czy bisfosfoniany lub denosumab u kobiet z rakiem piersi we wczesnym stadium (EBC) zmniejszają ryzyko rozprzestrzenienia się nowotworu do kości? Czy dołączenie tych leków do terapii przeciwnowotworowego pozwala kobietom żyć dłużej (wydłuża przeżycie)?
2. 2. Czy bisfosfoniany lub denosumab ukobiet z zaawansowanym rakiem piersi, u których nowotwór nie rozprzestrzenił się do kości (ABC) zmniejszają ryzyko rozprzestrzenienia się nowotworu do kości i wydłużają przeżycie? Czy bisfosfoniany zmniejszają częstość powikłań i zwiększają jakość życia chorych?
3. 3. Czy bisfosfoniany lub denosumab u kobiet z rakiem piersi i przerzutami do kości (BCBM), zmniejszają ryzyko powikłań oraz zwiększają jakość życia i wydłużają przeżycie?
Wyniki badań
Znaleźliśmy 44 badania obejmujące 37 302 uczestniczek. Włączyliśmy badania opublikowane do września 2016.
Wyniki badań dla kobiet z rakiem piersi we wczesnym stadium (EBC)
W przypadku kobiet z EBC włączyliśmy 17 badań obejmujących 26 129 uczestniczek. Stan zdrowia kobiet był monitorowany przez minimum 12 miesięcy. W niektórych badaniach stan zdrowia pacjentek monitorowano przez 10 lat.
W badaniach testowano różne rodzaje bisfosfonianów i denosumab w różnych dawkach. W niektórych badaniach porównywano stosowanie leku z brakiem leczenia. Część badań dotyczyła doustnej drogi podawania. W pozostałych leki podawano w postaci iniekcji dożylnych lub podskórnych.
Bisfosfoniany prawdopodobnie zmniejszały ryzyko rozprzestrzenienia się nowotworu do kości.
Stwierdzono, że bisfosfoniany poprawiały przeżywalność chorych, ale korzyści z ich stosowania w całej grupie kobiet były niewielkie. U kobiet po menopauzie obserwowano korzyść ze stosowania bisfosfonianów polegającą na zwiększeniu przeżywalności i zmniejszeniu ryzyka wznowy nowotworu. U kobiet przed menopauzą nie obserwowano wydłużenia przeżycia lub zmniejszenia ryzyka wznowy nowotworu. Obecnie oczekuje się na nowe badania analizujące skuteczność bisfosfonianów w zależności od stanu menopauzalnego chorych.
Czekamy na wyniki badań z wykorzystaniem denosumabu w ocenie przeżycia oraz innych, istotnych punktów końcowych.
Wyniki badań u kobiet z zaawansowanym rakiem piersi (ABC)
W przypadku kobiet z ABC, u których nie doszło do rozprzestrzenienia się nowotworu do kości, włączyliśmy trzy badania z udziałem 330 uczestniczek. We wszystkich badaniach porównywano bisfosfoniany podawane doustnie z brakiem leczenia.
Bisfosfoniany nie zmniejszały ryzyka rozprzestrzenienia się nowotworu do kości oraz nie zwiększały przeżywalności. Tylko jedno badanie dostarczyło niewielu informacji na temat powikłań i jakości życia chorych.
Wyniki badań u kobiet z rakiem piersi i przerzutami do kości (BCBM)
W przypadku kobiet z BCBM włączyliśmy 24 badania z udziałem 10 853 uczestniczek. Ich stan zdrowia był monitorowany przez minimum 12 miesięcy. Niektóre z nich były obserwowane przez 24 miesiące. W większości badań porównywano stosowanie bisfosfonianów z brakiem leczenia.
Bisfosfoniany zmniejszały częstość powikłań (złamania i ból kości). Wydaje się, że bisfosfoniany nie wydłużały czasu przeżycia kobiet. Jakość życia była nieznacznie lepsza u kobiet stosujących bisfosfoniany w porównaniu z kobietami bez tego leczenia.
W trzech badaniach wykazano, że stosowanie denosumabu w porównaniu z bisfosfonianami zmniejszyło ryzyko wystąpienia powikłań. Wyniki jednego badania wskazują na brak korzyści związanych ze stosowaniem denosumabu w odniesieniu do przeżycia chorych.
Działania niepożądane u kobiet z wszystkimi typami raka piersi
Działania niepożądane występowały rzadko i miały łagodny charakter. Obserwowano bardzo małe ryzyko wystąpienia uszkodzenia kości szczęki lub żuchwy (jałowa martwica kości szczęki lub żuchwy).
Jakość danych naukowych
Ogólnie większość danych była średniej lub wysokiej jakości. Oznacza to, że możemy być dość pewni wyników.
Tłumaczenie: Karolina Kubala Redakcja: Anna Bagińska, Małgorzata Kołcz