Pytanie badawcze
Jaki jest wpływ terapii zajęciowej, prowadzonej u osób dorosłych po udarze mózgu na wykonywanie codziennych czynności?
Wprowadzenie
Różne części mózgu odpowiadają za pełnienie różnych funkcji, takich jak: widzenie, czucie, równowaga, ruch, rozumienie mowy, zachowanie, rozwiązywanie problemów oraz emocje. Udar mózgu występuje wtedy, gdy dopływ krwi do mózgu zostaje odcięty. Jeśli zostanie zablokowany dopływ krwi do części mózgu, która jest odpowiedzialna za określoną funkcją (np. widzenie, poruszanie kończynami lub mówienie), wtedy ta część ciała lub funkcja nie działają tak, jak powinny.
Czynności życia codziennego (activities of daily living, ADLs; przyp. tłum.) to zajęcia w gospodarstwie domowym, które są wykonywane w celu utrzymania zdrowia i dobrego samopoczucia. ADLs obejmują jedzenie i picie, poruszanie się, korzystanie z toalety, higienę osobistą, ubieranie się i rozbieranie oraz pielęgnację. W wyniku udaru zmienia się działanie pewnych części ciała lub funkcji, co może mieć wpływ na możliwość wykonywania tych czynności.
Celem terapii zajęciowej u osób dorosłych po udarze mózgu jest poprawa w wykonywaniu ADLs. Strategie stosowane przez terapeutów zajęciowych obejmują interwencje oparte na aktywności ruchowej, techniki adaptacyjne, zastosowanie technologii wspomagających oraz odpowiednie dostosowanie środowiska.
Charakterystyka badań
Odnaleźliśmy dziewięć badań opublikowanych do stycznia 2017 r., z udziałem 994 uczestników, w których analizowano korzyści płynące z terapii zajęciowej u dorosłych po udarze mózgu mających problemy z codziennymi czynnościami. Prezentowany przegląd jest aktualizacją przeglądu Cochrane, opublikowanego w 2006 roku.
Główne wyniki
Znaleźliśmy dane naukowe wskazujące, że terapia zajęciowa u osób po udarze mózgu może poprawić ich zdolność do wykonywania codziennych czynności i zapobiega pogorszeniu. Nie odnaleźliśmy danych wskazujących, że terapia zajęciowa zmniejsza odsetek zgonów, konieczność opieki w placówce specjalistycznej lub wpływa na nastrój bądź niepokój osób. Nie udało nam się zebrać wyników dotyczących opiekunów pacjentów lub satysfakcji uczestników z otrzymanej interwencji.
Jakość danych naukowych
Odnaleźliśmy jedynie kilka badań analizujących interesujące nas wyniki, a jakość zebranych danych naukowych oceniliśmy jako niską. W wielu z włączonych badań nie opisywano metodologii wystarczająco jasno, ponadto nie było możliwe zaślepienie udziału w terapii zajęciowej przed osobami otrzymującymi lub udzielającymi interwencji, co może mieć wpływ na wyniki. Nie dysponujemy wystarczającymi danymi dobrej jakości, dzięki którym mielibyśmy pewność co do otrzymanych wyników i nie możemy być pewni, że przyszłe badania nie zmienią sformułowanych obecnie wniosków.
Tłumaczenie: Joanna Zając Redakcja: Magdalena Koperny, Małgorzata Kołcz