Najważniejsze informacje
Siarczan magnezu podawany kobietom zagrożonym przedwczesnym porodem w celu ochrony mózgu dzieci zmniejsza porażenie mózgowe oraz analizowane łącznie zgon lub porażenie mózgowe, u dzieci w wieku do 2 lat w porównaniu z placebo.
Przyszłe badania w tym obszarze powinny koncentrować się na wpływie leczenia:
• na dzieci, gdy stają się nastolatkami i dorosłymi; oraz
• na różne grupy kobiet zagrożonych porodem przedwczesnym oraz z wykorzystaniem różnych sposobów podawania siarczanu magnezu.
Czym jest siarczan magnezu?
Siarczan magnezu jest popularnym lekiem stosowanym na całym świecie w przypadku różnych powikłań ciąży.
Dlaczego jest on tak ważny dla kobiet zagrożonych przedwczesnym porodem i ich niemowląt?
Niemowlęta urodzone przedwcześnie (przed 37. tygodniem ciąży) mają wyższe ryzyko powikłań, w tym śmierci i niepełnosprawności, takich jak porażenie mózgowe. W ostatnich latach siarczan magnezu jest podawany kobietom, u których istnieje prawdopodobieństwo, że urodzą dziecko przedwcześnie (z powodu spontanicznego porodu przedwczesnego lub wskazań medycznych do przyspieszenia indukcji porodu bądź cesarskiego cięcia), aby pomóc chronić mózg niemowlęcia i zapobiegać powikłaniom.
Czego chcieliśmy się dowiedzieć?
Chcieliśmy dowiedzieć się, czy siarczan magnezu jest lepszy niż placebo ("pozorowane" leczenie, które nie zawiera żadnego leku, ale wydaje się identyczne z testowanym lekiem) w ochronie mózgów dzieci, które mogą urodzić się przedwcześnie.
Byliśmy zainteresowani wpływem siarczanu magnezu na ważne wyniki w tym: zgon (niemowląt lub później jako dzieci), porażenie mózgowe i poważną "niepełnosprawność neurorozwojową" (która może obejmować poważne skutki takie jak porażenie mózgowe, ślepota, głuchota lub ogólne upośledzenie poznawcze lub intelektualne). Interesował nas również wpływ na istotne dla kobiet skutki, w tym ciężkie powikłania siarczanu magnezu (zgon, zatrzymanie oddechu lub akcji serca) oraz przerwanie leczenia z powodu skutków ubocznych.
Co zrobiliśmy?
Szukaliśmy badań, w których sprawdzano, czy siarczan magnezu powodował korzyści lub zagrożenia dla kobiet i ich wcześniaków w porównaniu z placebo lub brakiem leczenia. Porównaliśmy i podsumowaliśmy wyniki oraz oceniliśmy nasze zaufanie do danych naukowych w oparciu o takie czynniki jak metody i wielkość badań.
Co znaleźliśmy?
Znaleźliśmy sześć badań z udziałem 5917 kobiet w wieku ciąży poniżej 34. tygodnia i ich 6759 niemowląt. Wszystkie badania zostały przeprowadzone w krajach o wysokim dochodzie. Włączone badania porównywały siarczan magnezu z placebo.
Najważniejsze wyniki
W porównaniu z placebo, siarczan magnezu u kobiet z grupy ryzyka przedwczesnego porodu:
• zmniejsza porażenie mózgowe (dane naukowe z 6 badań z udziałem 6107 dzieci) oraz zmniejsza łączny wynik zgonu lub porażenia mózgowego (6 badań, 6481 dzieci) u dzieci w wieku do 2 lat;
• prawdopodobnie ma niewielki lub żaden wpływ na zgon (6 badań, 6759 dzieci), poważną niepełnosprawność neurorozwojową (1 badanie, 987 dzieci) lub łączny wynik zgonu lub poważnej niepełnosprawności neurorozwojowej (3 badania, 4279 dzieci) u dzieci w wieku do 2 lat;
• może mieć niewielki lub żaden wpływ na wyżej wymienione punkty końcowe u dzieci w wieku wczesnoszkolnym;
• może mieć niewielki lub żaden wpływ na poważne powikłania leczenia u kobiet (4 badania, 5300 kobiet), ale może przyczyniać się do zwiększenia liczby kobiet przerywających leczenie z powodu działań niepożądanych (3 badania, 4736 kobiet).
Jakie są ograniczenia prezentowanych danych naukowych?
Jesteśmy przekonani, że siarczan magnezu zmniejsza porażenie mózgowe oraz zmniejsza łączny wynik w postaci śmierci lub porażenia mózgowego u dzieci w wieku do 2 lat.
Mamy niewielkie zaufanie do danych naukowych dotyczących wyników u dzieci w wieku szkolnym, ponieważ badania nie mogły dostarczyć danych dla wszystkich dzieci, ponadto nie ma jeszcze wystarczającej liczby badań/danych, aby mieć pewność co do wyników.
Mamy niewielką pewność co do naszego odkrycia, że siarczan magnezu ma niewielki lub żaden wpływ na ciężkie powikłania leczenia u kobiet, ponieważ w jednym badaniu zgłoszono tylko jedno powikłanie. Nasze ustalenia dotyczące tego, że siarczan magnezu prawdopodobnie zwiększa liczbę kobiet przerywających leczenie z powodu skutków ubocznych, są umiarkowanie pewne, ponieważ wyniki różniły się w poszczególnych badaniach, prawdopodobnie z powodu różnych procesów podejmowania decyzji o przerwaniu leczenia.
Wyniki dalszych badań dotyczących wyników, co do których mamy ograniczone zaufanie, mogą różnić się od wyników niniejszego przeglądu.
Jak aktualne są te dane naukowe?
Dane są aktualne na dzień 17 marca 2023 r.
Tłumaczenie: Maria Kowalczyk Redakcja: Małgorzata Maraj