Jaki jest cel tego przeglądu?
Ten Przegląd Cochrane ma na celu określenie skuteczności i bezpieczeństwa leków stosowanych w leczeniu osób z pełzakowatym zapaleniem okrężnicy, które jest zakażeniem jelita grubego wywołanym przez pasożyta Entamoeba histolytica. Badacze Cochrane szukali badań dotyczących tego tematu i włączyli do przeglądu 41 odpowiednich badań.
Główne wyniki
Tinidazol może być skuteczniejszy niż metronidazol pod względem zmniejszenia objawów klinicznych i jego stosowanie może się wiązać z mniejszą liczbą zdarzeń niepożądanych. Terapia skojarzona była bardziej skuteczna w zakażaniach pasożytniczych niż stosowanie samego metronidazolu. Dane są niewystarczające, aby wyciągnąć wnioski dotyczące skuteczności innych leków przeciwpierwotniakowych. Lepsza jakość badań z randomizacją z zastosowaniem dokładnych metod diagnostycznych i wystandaryzowanych efektów zdrowotnych jest niezbędna do oceny skuteczności leków u chorych z pełzakowatym zapaleniem okrężnicy.
Co badano w ramach tego przeglądu?
Entamoeba histolytica jest rozpowszechniona na całym świecie i zazwyczaj dostaje się do organizmu człowieka poprzez spożycie zanieczyszczonej żywności lub wody. Szacuje się, że u od 40 do 50 milionów osób zarażonych E. histolytica rozwija się pełzakowate zapalenie jelita grubego lub pozajelitowe ropnie, w wyniku czego rocznie umiera do 100 000 osób.
Stosowanie metronidazolu jest obecnie standardowym leczeniem dorosłych i dzieci z inwazyjną amebiazą, ale może nie wystarczyć do wyeliminowania cyst amebowych z jelit. Ze stosowaniem metronidazolu wiążą się pewne uciążliwe działania niepożądane , a możliwość oporności pasożytów na metronidazol doprowadziła do opracowania alternatywnych leków. Zaleca się kombinacje metronidazolu z innymi lekami, które eliminują cysty żyjące w jelitach, dlatego też należy ocenić dane na poparcie tego podejścia.
W niniejszym przeglądzie porównano różne leki stosowane przeciwko amebowemu zapaleniu jelita grubego, pojedynczego leku lub w połączeniu z innymi lekami, a także dokonano oceny schematu leczenia polegającego na podaniu pojedynczej dawki leku w porównaniu z dłuższym leczeniem.
Jakie są główne wyniki przeglądu?
Przegląd obejmował 41 badań, z których większość przeprowadzono w krajach uważanych za wysoce endemiczne dla występowania amebiazy. Większość badań przeprowadzono dawno: 30 badań przed 1998 rokiem. Badania różniły się pod względem kryteriów włączania uczestników oraz definicji i czasu pomiaru efektów zdrowotnych. Najczęściej stosowaną metodą wykrywania E. histolytica w kale było badanie mikroskopowe kału z bezpośrednim mokrym rozmazem. Uczestnicy badania byli w wieku od siedmiu miesięcy do 80 lat. Badania obejmowały różne porównania i dotyczyły 25 leków, dwóch produktów ziołowych i 15 różnych kombinacji.
Z przeglądu wynika, że u osób z amebowym zapaleniem jelita grubego tinidazol może lepiej zmniejszać objawy kliniczne (dane o niskiej pewności) i prawdopodobnie powoduje mniej zdarzeń niepożądanych niż metronidazol (dane o umiarkowanej pewności). Nie wiadomo jednak, czy jest on bardziej skuteczny w zwalczaniu ameb w stolcu. Terapia skojarzona może być bardziej skuteczna niż sam metronidazol w zwalczaniu ameby (dane o niskiej pewności), ale nie wiadomo, która kombinacja leków jest najskuteczniejsza i czy leczenie skojarzone prowadzi do szybszego ustąpienia objawów klinicznych i częstszych zdarzeń niepożądanych (dane o bardzo niskiej pewności). Dane są niewystarczające, aby wyciągnąć wnioski dotyczące skuteczności innych leków przeciwpierwotniakowych.
Na ile aktualny jest przegląd?
Autorzy przeglądu przeszukali badania opublikowane do 22 maja 2018 r.
Tłumaczenie: Magdalena Włodarska Redakcja: Wiktoria Leśniak