Pytanie przeglądu:
Chcieliśmy ustalić, czy aliskiren jest lepszy niż placebo w obniżaniu ciśnienia tętniczego krwi u dorosłych osób z podwyższonym ciśnieniem krwi i czy lek ten zwiększa ryzyko działań niepożądanych. Chcieliśmy również ocenić, czy doszło do zmian zmienności ciśnienia tętniczego, ciśnienia tętna, częstości rytmu serca i odstawienia leku z powodu skutków ubocznych.
Przeszukaliśmy dostępną literaturę medyczną, aby znaleźć wszystkie badania, w których zajmowano się tymi zagadnieniami. Nasz przegląd uwzględnia dane naukowe aktualne do lutego 2017 r.
Wprowadzenie
Wysokie ciśnienie krwi lub nadciśnienie tętnicze mogą prowadzić do zawału serca i udaru mózgu. Nowe leki o nazwie inhibitory reniny są zalecane do leczenia nadciśnienia. Aliskiren jest jedynym lekiem z tej grupy, który został przebadany i zatwierdzony jako lek na nadciśnienie tętnicze.
Charakterystyka badań
Znaleźliśmy 12 badań trwających po 8 tygodni, w których 7 439 dorosłym osobom z łagodnym lub umiarkowanym nadciśnieniem bez towarzyszących powikłań podawano aliskiren w dawkach od 75 do 600 mg lub placebo. Wszystkie badania zostały sfinansowane przez producenta leku – firmę Novartis. W naszym badaniu uwzględniliśmy szczegółowe informacje na temat skutków niepożądanych związanych z przyjmowaniem leku, zebrane z dziewięciu badań klinicznych.
Główne wyniki
Ustaliliśmy, że aliskiren obniża ciśnienie tętnicze krwi lepiej niż placebo i że wielkość tego efektu może być podobna do działania leków z innych klas, jeśli aliskiren jest stosowany w maksymalnej zalecanej dawce, czyli 300 mg. Aliskiren podawany w dawce 300 mg zmniejszył większą wartość ciśnienia (tzw. ciśnienie skurczowe krwi) o 8 punktów, a mniejszą wartość ciśnienia (tzw. ciśnienie rozkurczowe) o 5 punktów. Aliskiren nie wpływał na zmienność ciśnienia tętniczego. Ze względu na ograniczone informacje na temat zmiany częstotliwości rytmu serca i ciśnienia tętna (różnica między wartością ciśnienia skurczowego i rozkurczowego) nie udało się dokonać analizy tych danych.
Badania trwały zbyt krótko, aby ocenić efekty uboczne związane ze stosowaniem aliskirenu. Stosowanie aliskirenu nie powodowało zwiększenia ryzyka zgonu oraz ciężkich, poważnych działań niepożądanych niezakończonych zgonem i odstawienia leku z powodu efektów ubocznych. Najczęstszymi skutkami ubocznymi były bóle i zawroty głowy, biegunka i zmęczenie. Biegunka nasilała się istotnie przy dawce aliskirenu 600 mg w porównaniu z placebo.
Jakość danych: jakość danych dotyczących obniżenia ciśnienia krwi przy zalecanej dawce oceniono jako umiarkowaną, a jakość danych o zdarzeniach niepożądanych jako niską, ponieważ istnieje duże prawdopodobieństwo stronniczości przy raportowaniu wyników wynikające ze źródła finansowania badań.
Tłumaczenie: Piotr Komorek. Redakcja: Piotr Szymczak, Wiktoria Leśniak