Najważniejsze informacje
– Przyjmowanie wysokich dawek (ponad 1000 mg) suplementów wapnia podczas ciąży może prowadzić do nieco mniejszej liczby dzieci urodzonych przed 37. tygodniem ciąży. Prawdopodobnie nie było różnicy w niepożądanych efektach, choć znaleźliśmy niewiele danych na ten temat.
– Okazało się, że nie zmniejszyła się liczba dzieci urodzonych przed 34. tygodniem ciąży ani liczba dzieci z niską masą urodzeniową. Przedwczesne urodzenie u tych dzieci ma większy wpływ na ich zdrowie.
– Wpływ przyjmowania przez matki suplementów wapnia podczas ciąży na zdrowie dzieci i matek jest prawdopodobnie niewielki, jeśli w ogóle występuje. Potrzebne są dalsze badania, aby mieć większą pewność co do danych i jakichkolwiek niepożądanych efektów.
Dlaczego suplementy wapnia są przyjmowane w czasie ciąży?
Kobietom w ciąży często zaleca się przyjmowanie dodatkowych dawek wapnia, ale różni pracownicy ochrony zdrowia często zalecają różne dawki. Wapń jest bardzo ważny dla wzrostu i rozwoju dziecka w łonie matki. Dodatkowa ilość wapnia może poprawić zdrowie niemowląt, a także może mieć wpływ na same matki. Dodatkowa ilość wapnia może pomóc w donoszeniu ciąży i zmniejszyć liczbę dzieci urodzonych przedwcześnie (wcześniaków). Mogą jednak wystąpić również efekty niepożądane. Dzieci urodzone przedwcześnie (w czasie ciąży krótszym niż 37 tygodni (tj. 37 tygodni od ostatniej miesiączki kobiety)) mają więcej problemów zdrowotnych w porównaniu z dziećmi urodzonymi w terminie. Dotyczy to w szczególności dzieci urodzonych poniżej 34. tygodnia ciąży (lub dzieci o niskiej masie urodzeniowej), które mogą mieć ciężkie problemy zdrowotne. Jeśli więc suplementy wapnia mogą zmniejszyć liczbę dzieci urodzonych przedwcześnie, może to mieć wpływ ich zdrowie.
Czego chcieliśmy się dowiedzieć?
Zapytaliśmy, czy suplementy wapnia przyjmowane przez matki w czasie ciąży zmniejszyły liczbę dzieci urodzonych zbyt wcześnie (wcześniaków) lub zmniejszyły liczbę dzieci z niską masą urodzeniową (poniżej 2500 g). Zapytaliśmy również, czy mogą wystąpić jakiekolwiek niepożądane skutki dla dzieci lub ich matek. Wykluczyliśmy badania dotyczące matek z wysokim ciśnieniem tętniczym krwi, ponieważ zostały one uwzględnione w innych przeglądach Cochrane.
Co zrobiliśmy?
Niniejszy przegląd jest aktualizacją poprzedniego przeglądu, który po raz pierwszy został opublikowany w 2015 roku. Znaleźliśmy 19 badań z danymi do naszego przeglądu, które obejmowały 16 625 matek i ich dzieci. Badania przeprowadzono w wielu krajach. Największe badanie obejmowało 8325 matek i dzieci, a najmniejsze badanie 23 matki i dzieci. Włączone badania były ogólnie dobrej jakości, dotyczyły głównie wysokich dawek wapnia i jesteśmy dość pewni danych, które zebraliśmy.
Stwierdziliśmy, że suplementacja wapnia prawdopodobnie prowadzi do nieco mniejszej liczby dzieci urodzonych przed 37. tygodniem (11 badań, 15 379 matek i dzieci). Okazało się jednak, że prawdopodobnie nie było różnicy w liczbie dzieci urodzonych przed 34. tygodniem (3 badania, 5569 matek i dzieci). Wpływ na niską masę urodzeniową może być niewielki lub żaden (6 badań, 14 162 kobiet i dzieci). Matki, które przyjmowały dodatkowy wapń, zgłaszały podobne niepożądane skutki, jak matki, które nie przyjmowały dodatkowego wapnia. Jednak tylko kilka badań raportowało o skutkach niepożądanych.
Jakie są ograniczenia prezentowanych danych?
Nasze zaufanie do danych naukowych jest tylko umiarkowane, ponieważ wpływ wapnia wydawał się nieznacznie różnić między badaniami. Badania były również ograniczone tylko do wysokich dawek wapnia i niewiele z nich uwzględniło efekty niepożądane.
Jak aktualne są te dane naukowe?
Niniejszy przegląd jest aktualizacją naszego poprzedniego przeglądu. Dane są aktualne do grudnia 2022 r.
Tłumaczenie: Paulina Węglarz Redakcja: Małgorzata Maraj