Chcieliśmy przyjrzeć się skuteczności zabiegów zapobiegających rozwojowi zapalenia tkanki piersi (zapaleniu sutka) u kobiet karmiących piersią.

Czego dotyczy problem?

Zapalenie sutka jest częstym powikłaniem karmienia piersią. Powoduje dotkliwy ból i cierpienie u kobiet, co może uniemożliwić niektórym matkom karmienie piersią. Do rozwoju zapalenia gruczołów sutkowych przyczynia się kilka czynników, takich jak: zablokowane przewody, zbyt duża ilość mleka w piersi, popękane sutki i nieprawidłowe ułożenie dziecka podczas karmienia. Zapalenie piersi może wystąpić w jednej lub obu piersiach i być związane z występowaniem wielu objawów, w tym bólu piersi, zaczerwienienia i obrzęku oraz objawów grypopodobnych. Objawy mogą występować od dwóch lub trzech dni do kilku tygodni i dłużej.

Dlaczego to takie ważne?

Należy oceniać metody leczenia, żeby zapobiegać zapaleniu gruczołów sutkowych w celu maksymalizacji wyników i czasu trwania karmienia piersią. Karmienie piersią przynosi istotne korzyści zdrowotne zarówno niemowlętom, jak i ich matkom, a organy opieki zdrowotnej i Światowa Organizacja Zdrowia zalecają, aby do szóstego miesiąca życia noworodki były karmione wyłącznie mlekiem matki. Musimy zadbać o to, aby matki, lekarze i położne znali najlepsze metody zapobiegania zapaleniu gruczołów sutkowych, aby umożliwić kobietom skuteczne karmienie piersią tak długo, jak tego chcą.

Jakie dane naukowe odnaleźliśmy?

Szukaliśmy danych z badań z randomizacją w październiku 2019 r. i zidentyfikowaliśmy 10 badań (z udziałem 3034 kobiet karmiących piersią). W większości z nich podawano liczbę kobiet, u których rozpoznano zapalenie sutka, ale praktycznie nie podawano informacji o działaniach niepożądanych, bólu piersi, okresie karmienia piersią, uszkodzeniu brodawki sutkowej, ropniu piersi lub nawrocie zapalenia sutka. Część badań była finansowana przez przemysł.

W trzech badaniach (1038 kobiet) porównano stosowanie probiotyków z placebo. Wyniki największego z tych badań (obejmującego 639 kobiet) są obecnie niedostępne ze względu na umowę zawartą pomiędzy dostawcą probiotyków a uczestnikami badania. Probiotyki, w porównaniu z placebo, mogą zmniejszać ryzyko wystąpienia zapalenia gruczołów sutkowych (dane naukowe niskiej jakości). Nie jest pewne, czy stosowanie probiotyków zmniejsza ryzyko bólu piersi lub uszkodzenia sutka, ponieważ jakość dowodów jest bardzo niska.

Ryzyko wystąpienia zapalenia gruczołów sutkowych może być podobne w przypadku stosowania antybiotyków i standardowej opieki lub placebo (dowody niskiej jakości). Ryzyko wystąpienia zapalenia sutka może być podobne w przypadku stosowania antybiotyków i maści z kwasem fusydowym, antybiotyków i maści z mupirocyną, maści z kwasem fusydowym lub maści z mupirocyną i porad dotyczących karmienia piersią, kwasu fusydowego i mupirocyny, jednej sesji specjalistycznego szkolenia karmienia piersią i standardowej opieki, jedzenia płatków śniadaniowych stymulujących produkcję białka (naturalnie występującego w organizmie – przyp. tłum.) zwanego czynnikiem przeciwwydzielniczym i standardowych płatków, ale nie jesteśmy pewni tych wyników, ponieważ pochodzą one z badań obejmujących małą liczbę uczestników, gdzie jakość dowodów jest niska.

Masaż akupunkturowy, w porównaniu ze standardową opieką, prawdopodobnie zmniejsza ryzyko wystąpienia zapalenia gruczołów sutkowych i bólu piersi (dane naukowe umiarkowanej jakości).

Masaż piersi i leczenie pulsacyjne o niskiej częstotliwości, w porównaniu ze standardową opieką, mogą zmniejszyć ryzyko wystąpienia zapalenia gruczołów sutkowych (dane naukowe niskiej jakości).

Co to oznacza?

Masaż akupunkturowy prawdopodobnie pomaga zapobiec zapaleniu gruczołów sutkowych i bólowi piersi. Probiotyki mogą być skuteczniejsze niż placebo i masaż piersi, a leczenie pulsacyjne o niskiej częstotliwości może być lepsze niż standardowa opieka. Jednak, ogólnie rzecz biorąc, nie możemy być pewni, które metody zapobiegania zapaleniu gruczołów sutkowych są najskuteczniejsze, ponieważ jakość danych naukowych jest niska przez ryzyko wystąpienia błędu systematycznego, małą liczbę kobiet uczestniczących w badaniach i duże różnice pomiędzy metodami leczenia, które utrudniają dokonanie sensownych porównań. Nie mamy również pewności co do faktycznej skuteczności probiotyków, ponieważ wiemy o co najmniej jednym badaniu nad probiotykami, którego wyniki nie są powszechnie dostępne.