Pytanie badawcze

Ocena, czy wykonywanie ćwiczeń mięśni dna miednicy w czasie ciąży lub po porodzie zmniejsza ryzyko nietrzymania moczu lub kału.

Wprowadzenie

Ponad ⅓ kobiet doświadcza niezamierzonego (mimowolnego) popuszczania (nietrzymania) moczu w II. i III. trymestrze ciąży, a u około ⅓ w okresie pierwszych 3 miesięcy po porodzie występuje nietrzymanie moczu. Około ¼ kobiet ma mimowolną utratę wzdęć (wiatry) lub kału (nietrzymanie odbytu) w późnym okresie ciąży, a ⅕ ma wyciek wzdęć lub kału rok po porodzie. Leczenie nietrzymania moczu lub kału po ciąży jest ważne nie tylko dla samych kobiet, ale może również wiązać się ze znacznymi kosztami dla nich samych i dla systemów opieki zdrowotnej.

Trening mięśni dna miednicy jest powszechnie zalecany przez pracowników ochrony zdrowia pacjentkom w ciąży i po porodzie w celu zapobiegania i leczenia nietrzymania moczu/kału. Mięśnie są wzmacniane i utrzymywane w dobrej kondycji dzięki regularnemu treningowi. Mięśnie są kurczone kilka razy z rzędu, więcej niż raz dziennie, kilka dni w tygodniu i kontynuowane w nieskończoność.

Jak aktualne są powyższe dane naukowe?

Dane są aktualne do 7 sierpnia 2019 roku.

Charakterystyka badań

Uwzględniliśmy 46 badań z udziałem 10 832 kobiet z 21 krajów. Badania obejmowały kobiety w ciąży lub kobiety, które urodziły dziecko w ciągu ostatnich 3 miesięcy i które zgłosiły wyciek moczu, kału, zarówno moczu, jak i kału lub brak wycieku. Przydzielono je w sposób losowy do grupy, w której wykonywały trening mięśni dna miednicy (w celu zapobiegania nietrzymaniu moczu/kału lub jego leczenia) albo do grupy, w której nie wykonywały takich ćwiczeń. Następnie efekty porównano.

Źródła finansowania badań

25 badań sfinansowano ze środków publicznych, z czego 1 badanie otrzymało dotacje zarówno ze źródeł publicznych, jak i prywatnych. 3 badania nie otrzymały finansowania, a w przypadku 18 badań nie zadeklarowano źródeł finansowania.

Główne wyniki

Kobiety w ciąży bez wycieku moczu, które wykonały trening mięśni dna miednicy w celu zapobiegania wyciekowi: kobiety te prawdopodobnie zgłaszają mniejszy wyciek moczu pod koniec ciąży, a ryzyko nietrzymania moczu jest nieco mniejsze w okresie od 3 do 6 miesięcy po porodzie. Nie było wystarczających informacji, aby określić, czy efekty te utrzymywały się po upływie 1. roku od narodzin dziecka.

Kobiety z wyciekiem moczu, w ciąży lub po porodzie, które wykonały trening mięśni dna miednicy jako leczenie: nie ma dowodów na to, że wykonywanie ćwiczeń mięśni dna miednicy w czasie ciąży zmniejszyło wyciek w późnej ciąży lub w 1. roku po porodzie.

Kobiety z wyciekiem moczu lub bez niego (grupa mieszana), w ciąży lub po porodzie, które wykonywały trening mięśni dna miednicy w celu zapobiegania lub leczenia wycieku: kobiety, które zaczęły ćwiczyć w czasie ciąży, prawdopodobnie mają nieco mniejszy wyciek pod koniec ciąży, który może utrzymywać się do 6 miesięcy po porodzie. Nie ma dowodów na utrzymywanie się efektu w ciągu jednego roku po urodzeniu dziecka. W przypadku kobiet, które zaczęły ćwiczyć po porodzie, wpływ na wyciek 1 rok po porodzie był niepewny.

Nietrzymanie kału: tylko w 8 badaniach przedstawiono dane dotyczące nietrzymania kału. Rok po porodzie nie było pewne, czy trening mięśni dna miednicy pomaga zmniejszyć wyciek kału u kobiet, które zaczęły ćwiczyć po porodzie. W przypadku kobiet z wyciekiem lub bez wycieku kału (grupa mieszana), które rozpoczęły trening w czasie ciąży, nie było dowodów na różnicę w wycieku kału w późnym okresie ciąży; w przypadku kobiet, które rozpoczęły trening po porodzie, nie było dowodów na zmniejszenie wycieku w okresie do 1 roku po porodzie.

Niewiele było informacji na temat tego, jak trening ten może wpływać na jakość życia związaną z przeciekami. Zgłoszono 2 przypadki bólu dna miednicy, nie odnotowano jednak innych szkodliwych efektów ćwiczeń.

Brakowało danych na temat długoterminowej korzyści z ćwiczeń.

Jakość danych naukowych

Ogólnie rzecz biorąc, badania były małe, a większość z nich miała była niepoprawnie zaprojektowana, w tym były ograniczone szczegóły dotyczące losowego przydzielania kobiet do grup i słabe raportowanie pomiarów. Niektórych problemów można było się spodziewać, ponieważ nie było możliwe, aby pracownicy służby zdrowia lub kobiety nie wiedzieli, czy ćwiczą, czy nie. Same ćwiczenia różniły się znacznie między badaniami i w wielu przypadkach zostały słabo opisane. Jakość danych naukowych wahała się między ogólnie niską a umiarkowaną.