Dlaczego steroidy anaboliczne mogą pomóc po złamaniu szyjki kości udowej
Złamanie szyjki kości udowej występuje głównie u osób starszych, wśród których wiele prezentuje objawy zespołu kruchości (ang. frailty syndrome). Po operacji z powodu złamania szyjki kości udowej większość pacjentów traci masę mięśniową oraz siłę. Pomimo rehabilitacji, większość z nich doświadcza długotrwałego spadku mobilności i funkcji. Steroidy anaboliczne, syntetyczne pochodne męskiego hormonu testosteronu, w połączeniu z ćwiczeniami są stosowane w celu poprawy masy mięśniowej i siły u sportowców. Ten przegląd analizuje dane naukowe dotyczące stosowania steroidów anabolicznych w celu poprawy wyników po złamaniu szyjki kości udowej u osób starszych.
Opis badań uwzględnionych w przeglądzie
Przeszukaliśmy literaturę medyczną do września 2013 roku i znaleźliśmy trzy istotne badania, które obejmowały łącznie 154 kobiety powyżej 65 roku życia, które przeszły operację stawu biodrowego. Dwa badania przeprowadzono w Szwecji, a jedno w Kanadzie. W badaniach dokonano dwóch porównań. W jednym badaniu uczestników podzielono na trzy grupy, przez co dostarczyło ono danych do obu porównań.
Jakość danych naukowych
Dostępne były tylko trzy badania, każde z nich było małe i obarczone wysokim ryzykiem błędu systematycznego. W związku z tym oceniliśmy jakość danych naukowych jako bardzo niską, co oznacza, że nie mamy pewności co do ich wiarygodności.
Podsumowanie danych naukowych
Dwa bardzo odmienne badania porównywały steroidy anaboliczne z grupą kontrolną (bez steroidów anabolicznych lub placebo). W badaniu przeprowadzonym na oddziale szpitalnym porównywano cotygodniowe zastrzyki ze steroidów anabolicznych z placebo u 29 „kruchych starszych kobiet”. Badanie to nie potwierdziło, że steroidy anaboliczne poprawiają stan pacjentów; oceny dokonano na podstawie liczby pacjentów skierowanych na bardziej specjalistyczny poziom opieki, liczby zgonów oraz czasu potrzebnego do mobilizacji pacjenta. Drugie badanie porównywało zastrzyki ze steroidów podawane co trzy tygodnie przez sześć miesięcy plus codzienną suplementację białka z samą codzienną suplementacją białka u 40 "szczupłych starszych kobiet". To badanie dostarczyło pewnych danych naukowych na to, że steroidy anaboliczne mogą poprawić funkcjonowanie pacjentów, ale mogą też nie przynieść żadnej różnicy lub pogorszyć stan funkcjonowania. Żadne z badań nie wykazało różnic w częstości występowania indywidualnych zdarzeń niepożądanych między dwoma grupami.
Dwa badania porównywały steroidy anaboliczne w połączeniu z inną interwencją żywieniową ('steroid plus') z grupą kontrolną (bez 'steroidu plus'). Jedno badanie porównywało zastrzyki ze steroidów anabolicznych co trzy tygodnie przez 12 miesięcy w połączeniu z codzienną suplementacją witaminy D i wapnia z samą suplementacją wapniem u 63 kobiet mieszkających samodzielnie w domu. Drugie badanie porównywało zastrzyki ze steroidów anabolicznych podawane co trzy tygodnie przez sześć miesięcy i codzienną suplementację białka z grupą kontrolną u 40 "szczupłych starszych kobiet" Oba badania posiadały pewne dane naukowe wskazujące na polepszenie funkcjonowania pacjentów w grupie 'steroid plus'. Zbiorcze dane dotyczące umieralności z obu badań nie wykazały różnicy między grupami po roku. Podobnie, nie było danych naukowych wskazujących na różnice między grupami w częstości występowania indywidualnych zdarzeń niepożądanych. Trzech uczestników z grupy steroidów w jednym badaniu zgłosiło skutki uboczne takie jak chrypka i zwiększone owłosienie na twarzy. Inne badanie wskazało na polepszenie jakości życia w grupie 'steroid plus'. Żadne z badań nie podawało informacji odnośnie akceptowalności interwencji przez pacjentów.
Wnioski
Jakość danych naukowych była bardzo niska, co oznacza, że nie mamy pewności, co do kierunku działania interwencji ani wielkości efektu zdrowotnego. W związku z tym nie możemy powiedzieć, czy steroidy anaboliczne podawane osobno czy też w połączeniu z suplementami diety, ułatwiają powrót do zdrowia po operacji z powodu złamania szyjki kości udowej u osób starszych. Biorąc pod uwagę, że dostępne wyniki wskazują na potencjalnie bardziej obiecujące rezultaty przy połączeniu steroidów anabolicznych i suplementów, sugerujemy, aby przyszłe badania skupiły się na ocenie tej kombinacji.
Tłumaczenie: Magdalena Tiesler Redakcja: Małgorzata Maraj