Ogrzewanie ciała u osób poddawanych zabiegowi operacyjnemu w celu uniknięcia powikłań i poprawy samopoczucia po operacji

Cel przeglądu

Dokonaliśmy przeglądu skutków ogrzewania ciała za pomocą przesyłania ciepła poprzez powierzchnię skóry w celu zapobiegania powikłaniom spowodowanych niezamierzoną niską temperaturą ciała (hipotermią) wśród dorosłych poddawanych zabiegowi operacyjnemu.

Wprowadzenie

Środki uspokajające i znieczulenie zakłócają odpowiedź termoregulacyjną i mogą powodować niezamierzoną hipotermię podczas operacji i natychmiast po operacji. Długie okresy ekspozycji dużych powierzchni skóry na niskie temperatury w salach operacyjnych mogą się również przyczyniać do hipotermii. Hipotermia może spowodować, że proces wybudzania będzie dla pacjentów mniej komfortowy, ponieważ często budzą się z uczuciem chłodu i dreszczami jako mimowolną odpowiedzią na zimno zwiększającą produkcję ciepła przez organizm. Hipotermia może być również związana z zdarzeniami niepożądanymi takimi jak infekcje i powikłania rany, powikłania sercowo-naczyniowe, zwiększone krwawienie oraz większe zapotrzebowanie na przetoczenia krwi.

Aby uniknąć niezamierzonej hipotermii wykorzystuje się kilka typów systemów czynnego ogrzewania w celu przesłania ciepła do ciała pacjenta poprzez skórę zaraz przed i/lub podczas zabiegu.

Charakterystyka badań

Przegląd obejmował 67 badań z grupą kontrolną i randomizacją (5438 osób). Badania obejmowały pacjentów w każdym wieku oraz obu płci poddawanych wszystkim typom zabiegów operacyjnych. Dane naukowe pochodziły z badań dostępnych do października 2015. W 45 badaniach porównywano system ogrzewania do interwencji kontrolnej, w 18 porównywano różne typy systemów ogrzewania, a w 10 porównywano różne tryby tego samego systemu ogrzewania. Ogrzewanie za pomocą wymuszonego obiegu powietrza było najczęściej badanym systemem.

Główne wyniki

Czynne ogrzewanie wiązało się z pewnymi korzystnymi skutkami klinicznymi dla pacjenta. W jednym badaniu zmniejszało ryzyko poważnych powikłań sercowo-naczyniowych wśród osób z poważnymi chorobami sercowo-naczyniowymi, jednakże dane są nadal niejednoznaczne. Czynne ogrzewanie zmniejszało ryzyko zakażeń i powikłań ran chirurgicznych. Ten efekt wykazano w dwóch całkiem dużych badaniach u pacjentów poddawanych zabiegom operacyjnym w obrębie jamy brzusznej. W jednym badaniu ogrzewanie za pomocą wymuszonego obiegu powietrza było zastosowane wyłącznie przed zabiegiem, podczas gdy w drugim zastosowano je podczas zabiegu. U pacjentów poddanych czynnemu ogrzewaniu ryzyko pozabiegowego uczucia chłodu i dreszczy stanowiło około jednej trzeciej ryzyka osób otrzymujących leczenie kontrolne (29 badań, 1922 osób). W porównaniu z interwencją kontrolną, zwiększył się komfort cieplny pacjenta (10 badań obejmujących 700 osób). Z drugiej strony ogrzewanie wiązało się z nieobserwowaniem różnicy lub niewielką lub różnicą w ryzyku zgonu, utraty krwi czy zapotrzebowania na przetoczenie krwi. W porównaniu z osobami w grupach kontrolnych nie stwierdzono różnic w liczbie zawałów serca niezakończonych zgonem oraz występowaniu niepokoju lub bólu

Badania w tym przeglądzie nie pozwoliły nam określić, który system ogrzewania był lepszy. Jednakże, wyniki jednego z badań o małym ryzyku błędu systematycznego wskazywały na lepszy efekt, gdy u pacjentów poddawanych dużym zabiegom operacyjnym jamy brzusznej stosowano system ogrzewania również przed zabiegiem. Uzyskaliśmy z badań jedynie ograniczone informacje dotyczące zdarzeń niepożądanych. W niektórych przypadkach badania odnotowały brak zdarzeń niepożądanych.

Jakość danych

Jakość danych była niska dla zakażeń rany pooperacyjnej oraz powikłań sercowo-naczyniowych. Jest to spowodowane bardzo małą liczbą badań, w których raportowano małą liczbę tego typu zdarzeń, pomimo iż badania te były obciążone małym ryzykiem błędu systematycznego. Pacjenci różnili się pod względem rodzaju zabiegu, różnego stopnia skomplikowania zabiegu i jego długości, typu znieczulenia, wieku pacjenta, ciężkości stanu oraz innych chorób. Badania nie trwały długo, co utrudniło wykrycie skutków klinicznych. Na te wyniki duży wpływ mają także inne czynniki organizacyjne podczas zabiegu, których nie ocenialiśmy w tym przeglądzie. Podczas gdy w części badań stosowano jedną interwencję, w innych stosowano dwie lub więcej łącznie, i/lub stosowano także inne metody biernego ogrzewania. Grupa kontrolna nie zawsze składała się z "czystej kontroli" bez aktywnego ogrzewania i czasami pacjent otrzymywał inny rodzaj interwencji jako część standardowej opieki. Wszystkie te powody mogą tłumaczyć zaobserwowane dla niektórych efektów zdrowotnych zróżnicowanie pomiędzy wynikami badań. Może także temperaturę w grupie kontrolnej nadzorowano bardziej rygorystycznie, ze względu na rozpowszechnioną świadomość na temat ryzyka wystąpienia hipotermii.

Uwagi do tłumaczenia: 

Tłumaczenie: Piotr Małczak, Redakcja: Łukasz Strzeszyński

Tools
Information