Wstęp
Osoby w podeszłym wieku mieszkające w domach opieki (zwanych również domami spokojnej starości, placówkami opieki pielęgniarskiej, placówkami dla osób w podeszłym wieku) mają dużo złożonych problemów zdrowotnych, zarówno fizycznych, jak i psychicznych. Mieszkańcom domów opieki przepisuje się więcej leków w porównaniu z osobami mieszkającymi we własnych domach, często jest to średnio 8 leków. W międzynarodowych badaniach wykazano, że leki te są często źle nadzorowane, a niektórym z mieszkańców - leki przepisywano w niewłaściwy sposób. Prowadzi to potencjalnie do szkodliwych efektów ubocznych i utraty korzyści z ich stosowania. Z tych powodów ważne jest, aby mieszkańcom domów opieki przepisywano odpowiednie leki w odpowiednich dawkach. To jest aktualizacja poprzedniego przeglądu (Alldred 2013).
Charakterystyka badań
Odnaleźliśmy 12 badań obejmujących 10953 mieszkańców przebywających w 355 domach opieki w dziesięciu krajach. W badaniach oceniano interwencje mające na celu optymalizację przepisywania leków w domach opieki. Większość interwencji miała kilka składowych, często obejmujących analizę stosowanych leków przez farmaceutę i lekarza. Niektóre interwencje obejmowały również czynnik edukacyjny, a w jednym badaniu wykorzystywano technologię informacyjną (IT).
Kluczowe wyniki
Nie znaleźliśmy danych naukowych wskazujących na skuteczność interwencji w odniesieniu do zmniejszenia liczby działań niepożądanych (szkodliwych skutków wywoływanych przez leki) lub zgonu. W jednym badaniu wykazano skrócenie czasu pobytu osoby w szpitalu, jednak w większości badań nie potwierdzono korzyści w odniesieniu do zmniejszenia liczby hospitalizacji. W jednym z badań stwierdzono spowolnienie pogarszania się jakości życia związanej ze zdrowiem. Za pomocą interwencji użytych w badaniach znaleziono problemy związane z lekami i je rozwiązano. W pięciu badaniach stwierdzono poprawę w zakresie przepisywania leków na podstawie kryteriów oceny stosowności przepisywania leków.
Wiarygodność danych naukowych
Oceniliśmy ogólną jakość danych naukowych dla opisanych wskaźników jako niską dla zdarzeń niepożądanych (szkodliwe efekty wywołane przez leki), przyjęcia do szpitala, zgonu, jakości życia, problemów związanych z lekami, prawidłowości w przepisywaniu leków oraz bardzo niską dla kosztów leków. Istnieje potrzeba przeprowadzenia badań wysokiej jakości w celu uzyskania większej ilości danych dla tych i innych rodzajów interwencji. Dalsze badania są konieczne, aby ocenić nowe technologie, m.in. systemy komputerowe wspierające decyzje dotyczące przepisywania leków. Potrzeba więcej pracy, aby upewnić się, że badacze konsekwentnie mierzą wskaźniki, które są ważne dla mieszkańców domu opieki.
Tłumaczenie: Karolina Kubala Redakcja: Piotr Sawiec, Małgorzata Kołcz