Interwencje z zakresu opieki zdrowotnej w celu zmniejszenie ryzyka ponownego udaru mózgu u osób po przebytym udarze lub przemijającym napadzie niedokrwiennym (TIA)

Pytanie badawcze

Jaka jest skuteczność działań opieki zdrowotnej, aby zapobiec ponownemu udarowi lub innemu zdarzeniu sercowo-naczyniowemu u osób po udarze mózgu lub przemijającym napadzie niedokrwiennym (TIA, znanym również jako mikroudar)?

Wprowadzenie

Udar mózgu i TIA są chorobami wywołanymi przez zaburzenia w dopływie krwi do mózgu. Osoby z przebytym udarem lub TIA znajdują się w grupie ryzyka ponownego udaru. Kilka rodzajów leków oraz zmiany w zakresie stylu życia mogą obniżyć ryzyko wystąpienia udaru poprzez poprawę kontroli nad modyfikowalnymi czynnikami ryzyka, takimi jak: ciśnienie tętnicze krwi, poziom cholesterolu we krwi, nadmierna masa ciała, podwyższony poziom glukozy (cukru) lub stosowanie leków w prewencji. U osób po udarze lub TIA nie zawsze udaje się skutecznie wpływać na powyższe czynniki ryzyka. Ważne jest, aby zidentyfikować działania w zakresie opieki zdrowotnej, które mogą zapobiec udarowi poprzez poprawę kontroli nad czynnikami ryzyka. Działania opisane w niniejszym przeglądzie objęły pacjentów, lekarzy lub obie grupy równocześnie (edukacja lub zmiana zachowań lub oba działania) oraz instytucje (np. zmiana w zakresie świadczonych usług).

Jest to aktualizacja naszego przeglądu opublikowanego w 2014 r.

Data wyszukiwania

Do aktualizacji włączono badania opublikowane do kwietnia 2017 r.

Charakterystyka badań

Niniejsza aktualizacja objęła 16 nowych badań, w których wzięło udział 25 819 uczestników, co ostatecznie dało 42 badania, obejmujące 33 840 osób po udarze lub TIA w wieku od 60 do 74,3 lat. Większość badań została przeprowadzona w podstawowej opiece zdrowotnej lub miejscu zamieszkania. W 16 badaniach oceniano działania edukacyjnych lub w zakresie zachowań, a 26 skupiło się głównie na interwencjach na poziomie instytucji. Większość interwencji trwała od 3 do 12 miesięcy, z okresem obserwacji od 3 miesięcy do 3 lat.

Główne wyniki

Zmiany w opiece zdrowotnej, które skupiały się wyłącznie na edukacji i zmianie zachowań pacjenta bez jednoczesnych zmian w opiece medycznej nie wiązały się jednoznacznie z poprawą w zakresie czynników ryzyka udaru mózgu. Zmiany organizacyjne w zakresie świadczonych usług medycznych skutkowały poprawą kontroli ciśnienia tętniczego krwi. Nie stwierdzono jednoznacznie wpływu tych interwencji na zmianę poziomu cholesterolu lub glukozy we krwi, masę ciała lub stosowanie leków.

Zidentyfikowaliśmy 24 nadal trwające badania, co wskazuje na zwiększone zainteresowanie naukowe w tej dziedzinie.

Jakość danych naukowych

Dostępne dane zostały ocenione jako umiarkowanej lub niskiej jakości z powodu różnic w stosowanych metodach i raportowaniu wyników.

Uwagi do tłumaczenia: 

Tłumaczenie: Aleksandra Kusińska Redakcja: Piotr Szymczak, Magdalena Koperny, Małgorzata Kołcz

Tools
Information