Kluczowe informacje

U osób z zamkniętymi ranami pooperacyjnymi stosowanie terapii podciśnieniowej ran (NPWT) prawdopodobnie wiąże się z mniejszą liczbą zakażeń miejsca operowanego (SSI) niż stosowanie standardowych opatrunków.

NPWT prawdopodobnie nie wpływa na odsetek osób z ponownym otwarciem rany po operacji i może mieć niewielki lub żaden wpływ na liczbę osób, które umierają.

Stosowanie NPWT może zwiększyć liczbę osób z pęcherzami na skórze po operacji, ale może mieć niewielki lub żaden wpływ na inne punkty końcowe.

Opłacalność kosztowa stosowania NPWT i to, jak bardzo jesteśmy pewni tej metody, zależy od rodzaju zabiegu chirurgicznego.

Czym są rany pooperacyjne gojące się przez pierwotne zamknięcie?

Rany pooperacyjne gojące się przez pierwotne zamknięcie to nacięcia powstałe w wyniku operacji, których brzegi zostały połączone, zwykle za pomocą szwów lub zszywek chirurgicznych. Większość ran chirurgicznych goi się w ten sposób. Potencjalnym powikłaniem po operacji jest SSI, czyli zakażenie w miejscu powstania rany. Odsetek osób, u których po operacji rozwija się SSI, może sięgać nawet 40%. SSI może powodować ból i dyskomfort, a także wydłużać czas pobytu w szpitalu i zwiększać koszty leczenia.

Czego chcieliśmy się dowiedzieć?

NPWT to szczelny opatrunek na ranę podłączony do pompy próżniowej, która odsysa płyn z rany. Może to pomóc w gojeniu się ran i zmniejszyć ryzyko zakażenia. Chcieliśmy dowiedzieć się, czy stosowanie NPWT było lepsze niż stosowanie standardowych opatrunków na rany (zwykle gazy i plastra) w leczeniu osób, które przeszły zabieg operacyjny, a ich rany były zamknięte. Interesowały nas powikłania, w tym SSI, ponowne otwarcie rany (rozejście się rany) i zgon z jakiejkolwiek przyczyny. Przyjrzeliśmy się również kilku innym wynikom, w tym potrzebie kolejnej operacji, konieczności ponownego przyjęcia do szpitala, natężeniu bólu, jakości życia, a także niektórym konkretnym rodzajom powikłań (krwiak [nagromadzenie krwi pod skórą], seroma [nagromadzenie przezroczystego płynu pod skórą], pęcherze skórne). 

Chcieliśmy również dowiedzieć się, czy NPWT jest opłacalna kosztowo w leczeniu pacjentów z zamkniętymi ranami chirurgicznymi.

Co zrobiliśmy?

Szukaliśmy badań z randomizacją (RCT; tj. badań klinicznych, w których leczenie lub opieka, którą otrzymują uczestnicy, dobierane są losowo). Ten typ badań dostarcza najbardziej wiarygodnych danych zdrowotnych na temat efektów leczenia. Szukaliśmy badań, w których porównywano dowolny rodzaj NPWT ze standardowymi opatrunkami u osób, które przeszły operację i miały ranę, która została zamknięta. Porównaliśmy i podsumowaliśmy ich wyniki oraz oceniliśmy nasze zaufanie do danych naukowych.

Czego się dowiedzieliśmy?

Znaleźliśmy 62 badania, w których porównano NPWT ze standardowymi opatrunkami i przeanalizowano powikłania w miejscu operacji. Zastosowano różne systemy NPWT. Łącznie w przeglądzie uwzględniono 13 340 osób. Uwzględniono szeroki zakres operacji, takich jak operacje kolana i biodra, cesarskie cięcia, operacje złamanych kości i operacje w obrębie jamy brzusznej. W przeglądzie uwzględniono więcej kobiet niż mężczyzn, ponieważ kilka poważnych badań klinicznych obejmowało tylko kobiety po cesarskim cięciu. Większość osób uwzględnionych w przeglądzie mieszka w Ameryce Północnej, Europie lub Australazji.

11 badań (obejmujących 6384 osoby) dotyczyło ryzyka zgonu i wykazano w nich, że ryzyko to może być mniejsze w przypadku stosowania NPWT, w porównaniu ze stosowaniem opatrunków standardowych, ale nie jest to jednoznaczne. Wyniki 44 badań (11 403 osoby) dotyczących SSI zostały połączone i wykazano, że NPWT prawdopodobnie zmniejszyło ryzyko SSI w porównaniu z opatrunkami standardowymi. 23 badania (8724 osób) wykazały, że prawdopodobnie istnieje niewielka lub żadna różnica pod względem ryzyka ponownego otwarcia rany między NPWT a standardowymi opatrunkami. W przypadku większości innych wyników dane naukowe wykazały, że mogą nie istnieć wyraźne różnice między terapiami, lub że nie mamy pewności co do prawdziwego efektu terapii. Wyjątkiem były pęcherze skórne, gdzie NPWT może zwiększyć odsetek osób, które doświadczają ich występowania po operacji.

W przeglądzie uwzględniono 6 badań dotyczących efektywności kosztowej. Badania te dotyczyły kobiet po cesarskim cięciu, osób po złamaniach kończyn dolnych, operacjach kolana i biodra, operacjach naczyniowych i operacjach serca. Wszystkie te badania wykorzystywały informacje kliniczne z badań klinicznych uwzględnionych w niniejszym przeglądzie. NPWT jest prawdopodobnie opłacalna kosztowo w przypadku ran po cięciu cesarskim u otyłych kobiet i prawdopodobnie nieopłacalna w przypadku ran po złamaniach, ale jesteśmy mniej pewni co do jej opłacalności w przypadku innych rodzajów operacji.

Co ograniczyło nasze zaufanie do danych naukowych?

Nasze zaufanie do danych naukowych było ograniczone przez różne przyczyny dla poszczególnych punktów końcowych. Biorąc pod uwagę niewielką liczbę osób, które zmarły, wyniki dotyczące zgonów prawdopodobnie zmienią się wraz z większą liczbą danych naukowych. W przypadku SSI około połowa osób uczestniczyła w badaniach wykorzystujących metody mogące wprowadzać błędy. W przypadku ponownego otwarcia rany i większości innych wyników, nasza pewność była ograniczona przez połączenie tych powodów. W przypadku pęcherzy na skórze nasza pewność została zmniejszona przez różnice między badaniami, a także metodami badań.

Jak aktualny jest ten przegląd?

Niniejszy przegląd jest aktualny do stycznia 2021 r.