Które terapie oparte na rozmowie są skuteczne u osób borykających się jednocześnie z problemem alkoholowym i uzależnieniem od narkotyków?

Pytanie badawcze

Chcieliśmy ocenić, czy terapie oparte na rozmowie mają wpływ na zmniejszenie spożycia alkoholu u dorosłych, którzy w tym samym czasie zażywają nielegalne narkotyki (głównie opioidy i stymulanty). Chcieliśmy się również dowiedzieć, czy poszczególne terapie różnią się między sobą pod względem skuteczności.

Wprowadzenie

Przekroczenie dopuszczalnej dawki spożycia alkoholu może prowadzić do poważnych zaburzeń i problemów zdrowotnych. Często dotyczy to osób, które nadużywają również innych substancji. Skutkuje to pogorszeniem zdrowia fizycznego i psychicznego. Terapie oparte na rozmowie mają na celu zidentyfikowanie problemu alkoholowego i zmotywowanie osoby nim dotkniętej do podjęcia kroków zaradczych. Taki rodzaj terapii mogą prowadzić przeszkoleni lekarze, pielęgniarki, psycholodzy, itd. Terapie oparte na rozmowie mogą zmniejszyć spożycie alkoholu, ale chcieliśmy się dowiedzieć, czy są one równie skuteczne w przypadku osób, które oprócz alkoholu spożywają również inne substancje uzależniające.

Data wyszukiwania: dane naukowe są aktualne do sierpnia 2017 r.

Charakterystyka badań

Znaleźliśmy 7 badań, w których omówiono 5 terapii opartych na rozmowie. Wzięło w nich udział 825 osób uzależnionych od narkotyków.

Terapia poznawczo-behawioralna skoncentrowana na nauce radzenia sobie z problemem (ang. cognitive-behavioural coping skills training, CBCST) to rodzaj terapii opartej na rozmowie, która skupia się na zmianie sposobu myślenia i zachowania osób uzależnionych.

Program 12 kroków jest oparty się na teoriach stworzonych przez Anonimowych Alkoholików i ma na celu zmotywowanie osoby uzależnionej do chęci rzucenia narkotyków lub alkoholu.

Rozmowy motywacyjne (ang. motivational interviewing, MI) pomagają osobom uzależnionym w odkrywaniu i radzeniu sobie z wątpliwościami odnośnie zmiany nawyków. Mogą one być przeprowadzone w formie grupowej, indywidualnej lub intensywnej.

Krótkie rozmowy motywacyjne (ang. brief motivational interviewing, BMI) to krótsza wersja MI, która trwa od 45 minut do 3 godzin.

Krótkie interwencje są oparte na MI, ale trwają one tylko 5-30 minut i często są przeprowadzane przez osoby, które nie są fachowcami.

Sześć z uwzględnionych badań zostało sfinansowanych przez Narodowe Instytuty Zdrowia lub przez Radę ds. Badań Naukowych. W jednym badaniu nie ujawniono źródła finansowania.

Główne wyniki

Na podstawie ocenianych wyników, udało nam się ustalić, że terapie oparte na rozmowie nie przyniosły żadnych lub przyniosły bardzo małe korzyści. Korzyści te obejmowały: abstynencję, zmniejszone spożycie alkoholu i innych substancji.

Na podstawie jednego badania można stwierdzić, że nie było żadnej różnicy pod względem skuteczności między terapią CBCST i programem 12 kroków.

Trzy badania wykazały, że prawdopodobnie nie ma żadnej różnicy pod względem skuteczności między stosowaniem krótkich interwencji i standardowej terapii.

W trzech badaniach stwierdzono, że prawdopodobnie nie ma żadnej różnicy pod względem skuteczności między rozmowami motywacyjnymi i standardową terapią lub edukacją osoby uzależnionej.

W jednym badaniu wykazano, że krótkie rozmowy motywacyjne są prawdopodobnie bardziej skuteczne pod względem zmniejszenia spożycia alkoholu niż standardowa terapia (program wymiany igieł), ale nie zaobserwowano żadnych zmian w innych obszarach.

Inne badanie wykazało, że intensywne rozmowy motywacyjne mogą być poniekąd bardziej skuteczne pod względem zmniejszenia nasilenia choroby alkoholowej u kobiet niż standardowe rozmowy motywacyjne, ale nie dotyczyło to mężczyzn i nie wykazano żadnych zmian w innych obszarach.

Nadal nie ma pewności, czy terapie oparte na rozmowie mają wpływ na zmniejszenie spożycia alkoholu i narkotyków u osób, które zażywają również inne substancje. Konieczne jest zatem przeprowadzenie wysokiej jakości badań, których aktualnie brakuje.

Jakość danych naukowych

Jakość danych naukowych była umiarkowana dla krótkich i intensywnych rozmów motywacyjnych, niska dla krótkich interwencji i standardowych rozmów motywacyjnych oraz bardzo niska dla CBCST w porównaniu z programem 12 kroków.

Uwagi do tłumaczenia: 

Tłumaczenie: Katarzyna Kijowska Redakcja: Karolina Moćko

Tools
Information