Pytanie badawcze

Jakie są dane o działaniu statyn u osób ze zwężeniem zastawki aortalnej?

Wprowadzenie

Serce jest odpowiedzialne za pompowanie krwi w całym organizmie. Ma cztery zastawki kontrolujące przepływ krwi. Jedną z nich jest zastawka aortalna kontrolująca przepływ z lewej komory serca do komórek obwodowych. Stenoza aortalna jest chorobą charakteryzującą się zwężeniem tej zastawki. To najczęstsza wada zastawkowa w Stanach Zjednoczonych i Europie. Jej częstość występowania zwiększa się z wiekiem i wynosi 2-7% u osób po 65. roku życia. Stenoza aortalna uważana jest za chorobę podobną do miażdżycy, a jej rozwój może być bezobjawowy przez kilkadziesiąt lat. Jeśli choroba manifestuje się klinicznie, objawami takimi jak omdlenie (krótkotrwała utrata świadomości), dławica piersiowa (charakterystyczny ból w klatce piersiowej) i duszność (uczucie braku tchu) mogą prowadzić do zgonu. W badaniach prospektywnych i retrospektywnych wykazano, że statyny mogą opóźnić postęp stenozy aortalnej. Statyny są uważane za bardzo przydatne leki w zmniejszaniu stężenia cholesterolu we krwi.

Charakterystyka badania

Dane obejmują badania do 24 listopada 2015 roku. Przeszukaliśmy elektroniczne bazy danych w poszukiwaniu badań z randomizacją porównujących stosowanie statyn jako jedynego leku zmniejszającego stężenie lipidów w surowicy albo w połączeniu z innymi lekami o takim działaniu w leczeniu stenozy aortalnej.

Najważniejsze wyniki

Ocenialiśmy stopień zwężenia zastawki aortalnej według następujących kryteriów echokardiograficznych: średni gradient ciśnienia, pole powierzchni zastawki i prędkość strumienia krwi przepływającej przez zastawkę. Ocenialiśmy także konieczność wymiany zastawki i częstość zgonów z przyczyn sercowo-naczyniowych. Statyny nie różniły się w porównaniu z placebo pod względem wpływu na średni gradient ciśnienia, pole powierzchni zastawki, konieczność wymiany zastawki i częstość zgonów z przyczyn sercowo-naczyniowych. Nie byliśmy w stanie przeprowadzić metaanalizy oceniającej prędkość strumienia krwi przepływającej przez zastawkę, ponieważ tylko w jednym badaniu oceniano ten parametr. Sprawdziliśmy także bezpieczeństwo statyn, analizując zdarzenia niepożądane, a wśród nich ból mięśni. Ból mięśni jest najbardziej rozpowszechnionym zdarzeniem niepożądanym, który może ograniczyć użycie statyn. Częstość występowania bólu mięśni nie różniła się w grupie statyn w porównaniu z grupą kontrolną. Wyniki czterech badań z randomizacją obejmujących łącznie 2360 uczestników wskazują, że statyny nie wpływają na opóźnienie progresji stenozy aortalnej.

Jakość danych naukowych

Jakość danych naukowych wahała się od umiarkowanej do bardzo niskiej w odniesieniu do różnych ocenianych efektów z powodu ograniczeń włączonych badań. Badania włączone do przeglądu miały co najmniej jedno ograniczenie metodologiczne.

Wnioski

Na podstawie danych zebranych w tym przeglądzie, wpływ statyn na przebieg stenozy aortalnej pozostaje niepewny. Te wyniki stanowią potwierdzenie dla europejskich i amerykańskich wytycznych (odpowiednio z 2012 i 2014 roku), w których stwierdzono, że aktualnie nie istnieje leczenie farmakologiczne stenozy aortalnej. Alternatywą może być poszerzenie wiedzy na temat patofizjologii choroby z uwzględnieniem czynników ryzyka mogących się przyczyniać do rozwoju stenozy aortalnej, takich jak wapń, dziedziczność, witamina D, zapalenia, stres oksydacyjny, cukrzyca, nadciśnienie tętnicze. Potrzebne są wysokiej jakości badania z randomizacją uwzględniające znane czynniki ryzyka zwężenia zastawki.