Pytanie badawcze

Czy u chorych na schizofrenię grupowa terapia poznawczo-behawioralna (leczenie rozmową) ukierunkowana na leczenie psychozy (CBTp) jest skuteczniejsza niż standardowa opieka (którą chory normalnie by otrzymał) lub inne metody terapii przez rozmowę (np. poradnictwo, terapia wspierająca – prowadzone grupowo lub indywidualnie)?

Czym jest schizofrenia?

Schizofrenia jest poważną chorobą psychiczną prowadzącą do niepełnosprawności. Charakteryzuje się występowaniem urojeń (dziwacznych przekonań), halucynacji (widzeniem lub słyszeniem rzeczy, których nie ma), objawów negatywnych (tj. wycofania społecznego, apatii) oraz dezorganizacją zachowania. Leki znane jako przeciwpsychotyczne, są głównym sposobem leczenia, jednak nie zawsze są one skuteczne w zmniejszaniu nasilenia objawów negatywnych schizofrenii. Zasugerowano, że CBTp może być użyteczna w leczeniu dodatkowym – obok farmakoterapii – u chorych z zaburzeniami psychicznymi, jednak dowody na jej skuteczność u chorych na schizofrenię są niepewne. CBTp jest typowo terapią indywidualną, jednak można ją również prowadzić w formie grupowej, co może być bardziej opłacalne finansowo. Ważne jest, aby dowiedzieć się czy prowadzenie u chorych na schizofrenię grupowej CBTp jest skuteczne i akceptowalne.

Co zrobiliśmy?

Badacze z Cochrane Schizophrenia Group przeprowadzili elektroniczne przeszukiwanie ich specjalistycznego rejestru do 10 lutego 2021 r. w poszukiwaniu badań klinicznych, w których chorych na schizofrenię przydzielano losowo do grupy CBTp albo do grupy standardowej opieki lub innych terapii psychospołecznych (grupowych lub indywidualnych).

Co znaleźliśmy?

Znaleźliśmy 24 badania, liczące łącznie 1900 uczestników, które spełniały kryteria włączenia do przeglądu i dostarczyły użytecznych danych. We wszystkich badaniach porównywano grupową CBTp ze standardową opieką. Nasze dane naukowe sugerują, że nie ma istotnej różnicy między grupową CBTp i standardową opieką lub innymi interwencjami psychospołecznymi pod względem liczby uczestników przedwcześnie opuszczających badanie. Grupowa CBTp może być lepsza niż standardowa opieka lub inne interwencje psychospołeczne jeśli chodzi o ogólny stan psychiczny i nasilenie objawów schizofrenii. Wpływ grupowej CBTp nie wydaje się różnić od standardowej opieki lub innych interwencji psychospołecznych w nasilenia objawów pozytywnych i negatywnych schizofrenii. Grupowa CBTp wydaje się być lepsza w zakresie wpływu na ogólne funkcjonowanie, w porównaniu ze standardową opieką lub innymi interwencjami psychospołecznymi. Nie stwierdziliśmy znaczących różnić między grupami pod względem liczby uczestników hospitalizowanych w grupie CBTp, w porównaniu z grupą standardowej opieki lub innych interwencji psychospołecznych.

Wnioski

Grupowa CBTp wydaje się być lepsza od standardowej opieki lub innych interwencji psychospołecznych, jeśli chodzi o zmniejszenie nasilenia objawów schizofrenii i poprawę ogólnego funkcjonowania.

Jakie są ograniczenia tych danych naukowych?

Należy przeprowadzić badania obejmujące większą liczbę uczestników i obciążone małym ryzykiem błędu systematycznego (wypaczającego wyniki badania – przyp. tłum.) Należy przyjrzeć się długoterminowym wynikom, aby ustalić, czy jakikolwiek efekt jest przejściowy czy długotrwały. W badaniach należy skupić się na zwiększeniu jakości raportowania danych.