Wprowadzenie

Zautomatyzowany system komunikacji telefonicznej (ang. automated telephone communication systems, ATCS) wysyła wiadomości głosowe i zbiera informacje dotyczące stanu zdrowia od osób, które używają w swoich telefonach wybierania tonowego lub oprogramowania służącego do rozpoznawania komend głosowych. Takie rozwiązanie może zastąpić lub wspomóc telefoniczny kontakt między pracownikami służby zdrowia i pacjentami. Istnieje wiele rodzajów ATCS: jednokierunkowe wiadomości głosowe do pacjentów, interaktywny system odpowiedzi głosowej (IVR; osoba dzwoniąca po wysłuchaniu nagranych uprzednio komunikatów, za pomocą aparatu z wybieraniem tonowym lub za pomocą komendy głosowej, wybiera poszczególne pozycje z menu – przyp. tłum.), systemy wzbogacone o dodatkowe funkcjonalności, takie jak skierowanie na konsultację (ATCS Plus) lub systemy gdzie ATCS jest częścią złożonej interwencji (multimodalne).

Pytanie badawcze

W niniejszym przeglądzie oceniono skuteczność ATCS w profilaktyce chorób i kontroli stanów przewlekłych.

Wyniki

Odnaleźliśmy 132 badania, obejmujące łącznie ponad 4 miliony uczestników, które dotyczyły różnych obszarów profilaktyki i leczenia chorób przewlekłych.

W badaniach przedstawiono porównania różnych rodzajów ATCS.

W niektórych z badań raportowano wyniki interwencji w różnych chorobach. W aspekcie profilaktyki, wprowadzenie ATCS spowodowało zwiększenie przyjmowania szczepień wśród dzieci oraz niewielkie zwiększenie wśród młodzieży, ale w grupie dorosłych efekt pozostaje niejasny. Także w kontekście profilaktyki, techniki ATCS, które były częścią złożonej interwencji, spowodowały zwiększenie liczby osób, które poddały się badaniom przesiewowym w kierunku raka piersi lub raka jelita grubego, a także mogły wpłynąć na zwiększenie liczby osób uczestniczących w badaniach przesiewowych w kierunku osteoporozy. Interwencje ATCS Plus prawdopodobnie spowodowały nieznaczne zwiększenie uczestnictwa w badaniach przesiewowych w kierunku raka szyjki macicy, ale skuteczność tych interwencji w przypadku badań przesiewowych w kierunku osteoporozy jest niejasna. Interaktywny system odpowiedzi głosowej (IVR) prawdopodobnie przyczynił się zwiększenia liczby osób, które poddały się badaniom przesiewowym w kierunku raka jelita grubego w okresie 6 miesięcy, jednak wpływ stosowania IVR w przypadku badań przesiewowych w kierunku raku piersi był niewielki.

ATCS (jednokierunkowy lub IVR) może poprawiać zgłaszalność pacjentów na wizyty u lekarza, co jest kluczowe zarówno w zapobieganiu jak i w kontroli choroby.

W długoterminowej opiece nad pacjentem, stosowanie technik ATCS które były częścią złożonej interwencji, nie wykazało jednoznacznych wyników w zakresie stosowania się do zaleceń lekarskich dotyczących przyjmowania leków. Interwencje typu ATCS Plus prawdopodobnie poprawiały stosowanie się do zaleceń lekarskich dotyczących przyjmowania leków, w porównaniu ze standardową opieką. ATCS Plus oraz IVR, w porównaniu z grupą kontrolną, prawdopodobnie nieznacznie poprawiają stosowanie się do zaleceń lekarskich, podczas gdy jednokierunkowy ATCS może mieć mały lub nieznaczny pozytywny wpływ w tym zakresie. Żadna z interwencji nie poprawiała w sposób spójny wyników klinicznych. IVR prawdopodobnie poprawia ocenę stosowania się do zaleceń lekarskich, ale ATCS Plus może mieć niewielki wpływ w tym zakresie.

ATCS stosowano również w odniesieniu do różnych jednostek chorobowych. Skuteczność była zróżnicowana w zależności od choroby jak i rodzaju ATCS. Wyłącznie multimodalne ATCS prawdopodobnie zmniejszały natężenie bólu nowotworowego oraz bólu przewlekłego. Wyłącznie multimodalne ATCS prawdopodobnie zmniejszały natężenie bólu nowotworowego oraz bólu przewlekłego. Zastosowanie ATCS w odniesieniu do aktywności fizycznej, kontroli masy ciała, picia alkoholu oraz w cukrzycy mogło spowodować poprawę wyników w niewielkim stopniu. Jednak wykazano niewielki lub żaden wpływ w odniesieniu do niewydolności serca, nadciśnienia tętniczego, zdrowia psychicznego lub zaprzestania palenia tytoniu. W odniesieniu do kilku obszarów (nadużywania substancji/alkoholu, uzależnienia, astmy, przewlekłej obturacyjnej choroby płuc, HIV/AIDS, dużego stężenia cholesterolu, obturacyjnego bezdechu sennego, dysfunkcji rdzenia kręgowego, stresu psychicznego u opiekunów), nie ma wystarczających danych naukowych, aby ocenić wpływ stosowania ATCS.

Jedynie w 4 badaniach raportowano działania niepożądane. Nasza pewność w odniesieniu do danych naukowych jest zróżnicowana (od wysokiej do bardzo niskiej) i najczęściej była obniżana z powodu ograniczeń w badaniach, co oznacza że przyszłe badania mogą zmienić niektóre wyniki.

Wnioski

Zautomatyzowany system komunikacji telefonicznej może być obiecującą interwencją stosowaną w celu zmiany pewnych zachowań zdrowotnych, poprawy wyników zdrowotnych oraz zwiększenia częstości korzystania z opieki zdrowotnej.