Pytanie badawcze
Czy suplementy chromu są pomocne w zmniejszaniu masy ciała u osób dorosłych z nadwagą lub otyłych?
Wprowadzenie
Chrom jest niezbędnym składnikiem odżywczym (mikroelementem), koniecznym do prawidłowego metabolizmu węglowodanów, białek i tłuszczy (tzn. reakcji chemicznych biorących udział w rozkładaniu tych cząsteczek do postaci nadającej się do wchłaniania przez organizm). Chrom wzmaga aktywność insuliny, stąd suplementacja diety chromem prowadziła do poprawy metabolizmu glukozy, mogącego skutkować zmniejszeniem stężenia glukozy we krwi, co z kolei jest istotne dla osób z nadwagą i cukrzycą. Powszechnie się uważa, że chrom może się przyczynić się do spadku masy ciała, zmniejszając ilość tłuszczu w organizmie. Temu mikroelementowi przypisuje się również właściwość zmniejszania apetytu i pobudzanie wytwarzania ciepła w organizmie, a tym samym zwiększanie wydatkowania energii. Te procesy mogą przyczynić się do zmniejszenia masy ciała. Pikolinian chromu jest jednym z wielu związków chromu sprzedawanych jako suplement wspomagający utratę masy ciała.
Charakterystyka badania
Do niniejszego przeglądu zakwalifikowano 9 badań z randomizacją. Porównywano w nich skuteczność oraz bezpieczeństwo suplementacji chromem z placebo, przez okres od 8 do 24 tygodni, u osób dorosłych z nadwagą lub otyłością (osoby ze wskaźnikiem masy ciała pomiędzy 25 a 29,9 kg/m 2 klasyfikowano jako mające nadwagę, a te ze wskaźnikiem masy ciała równym lub powyżej 30 kg/m 2 - jako otyłe). Łącznie w analizowanych badaniach wzięło udział 622 uczestników: 346 otrzymywało pikolinian chromu, a 276 - placebo. Dane są aktualne do grudnia 2012.
Główne wyniki
Połączenie wyników uzyskanych w badaniach nad stosowaniem pikolinianu chromu w różnych dawkach (200 µg, 400 µg, 500 µg, 1000 µg), pozwoliło stwierdzić, że uczestnicy badań, otrzymujący chrom stracili około 1 kg masy ciała więcej w porównaniu z osobami stosującymi placebo. Nie udało się jednak znaleźć wystarczających danych, by stwierdzić, że spadek masy ciała był związany ze zwiększeniem dawki pikolinianu chromu. Jedynie 3 z 9 analizowanych badań dostarczały informacji na temat działań niepożądanych, nie było więc możliwe ustalenie, czy suplementy pikolinianu chromu są bezpieczne, i czy ewentualne szkody mogą się nasilać wraz ze zwiększaniem dawki. Ponadto, włączone do przeglądu badania trwały stosunkowo krótko (maksymalnie 24 tygodnie), nie było więc możliwe określenie żadnych długofalowych skutków suplementacji. W żadnym z badań nie podano, czy suplementacja wiązała się ze zwiększeniem liczby zgonów z jakiejkolwiek przyczyny lub spowodowanych chorobami (takimi jak zawał serca czy udar mózgu), bądź poprawą jakości życia związanej ze zdrowiem albo skutkami społeczno-ekonomicznymi.
Jakość danych
Ogólnie jakość danych oceniono jako niską. Przedstawione dane nie są wystarczające, aby można było wyciągnąć wnioski co do skuteczności i bezpieczeństwa stosowania suplementacji pikolinianem chromu u osób dorosłych z nadwagą lub otyłością.
Tłumaczenie Joanna Zając Redakcja Ewa Płaczkiewicz-Jankowska