Wprowadzenie

Wytyczne praktyki klinicznej to oparte na danych naukowych zalecenia dla pracowników służby zdrowia dotyczące opieki nad pacjentami w konkretnych stanach klinicznych. Stosowanie się do nich przez pracowników służby zdrowia jest niekonsekwentne, mimo, że dają one szansę na poprawę jakości leczenia i wyników u pacjentów. Niektórzy autorzy wytycznych zajęli się tym problemem, opracowując narzędzia, które mają pomagać w zachęcaniu do korzystania z nowych wytycznych. Ten przegląd badań skupia się na skuteczności wyżej wspomnianych narzędzi, opracowanych i rozpowszechnionych przez uznanych autorów w celu poprawy wdrażania opracowanych przez nich wytycznych praktyki klinicznej.

Charakterystyka włączonych badań

Badacze z Cochrane przejrzeli piśmiennictwo naukowe do lutego 2016 r. i znaleźli cztery badania z randomizacją (czyli losowym doborem uczestników do badanych grup), w których oceniano efekty użycia narzędzi opracowanych przez uznanych autorów, mających poprawić wdrażanie ich wytycznych. Twórcy narzędzi pochodzili z Francji, Holandii, Stanów Zjednoczonych i Kanady. We wszystkich badaniach oceniano wpływ interwencji na pracowników służby zdrowia. Żadne z narzędzi nie było przeznaczone dla organizatorów opieki zdrowotnej lub pacjentów. Choroby, których dotyczyły wytyczne i zachowanie pracowników, do których były one skierowane, różniły się w poszczególnych badaniach, podobnie jak same narzędzia użyte w celu poprawy ich wdrażania.

Główne wyniki

W dwóch z czterech badań opisano, jak ściśle pracownicy służby zdrowia stosują się do zaleceń z wytycznych podczas opieki nad pacjentami w zależności od tego, czy otrzymali same wytyczne praktyki medycznej, czy dodatkowo narzędzie wspomagające ich używanie. Wyniki przeglądu pokazują, że pracownicy służby zdrowia, którzy oprócz wytycznych na temat postępowania w przypadku nieswoistego bólu dolnej części kręgosłupa lub zlecania badań czynności tarczycy, otrzymali dodatkowe narzędzia, prawdopodobnie ściślej trzymali się zaleceń zawartych w wytycznych niż te osoby, które otrzymały same wytyczne. Używanie narzędzia wspomagającego wdrażanie wytycznych powoduje niewielką różnicę w kosztach ponoszonych przez służbę zdrowia lub nie powoduje takiej różnicy.

Wiarygodność uwzględnionych danych naukowych

Uwzględnione dane pochodzą z badań klinicznych wykorzystujących dobór losowy uczestników do badanych grup. Takie badania dostarczają danych najwyższej jakości. Jednak ze względu na duże ryzyko błędu systematycznego w badaniach włączonych do przeglądu, nasza pewność co do wpływu narzędzi na przestrzeganie zaleceń zawartych w wytycznych była umiarkowana. Natomiast nasza pewność co do danych dotyczących opłacalności była niska, ponieważ tylko jedno badanie dostarczyło danych umożliwiających takie porównanie.