Najważniejsze informacje

- Prawdopodobnie nie ma klinicznie istotnych różnic między dwiema metodami operacji zaćmy pod względem powikłań, ostrości wzroku (zdolność rozróżniania kształtów i obiektów z danej odległości) i jakości życia. 

- Operacja zaćmy wspomagana laserem femtosekundowym (FLACS) była droższa i pewne dane naukowe wskazywały, że operacja zaćmy metodą fakoemulsyfikacji (PCS) może być bardziej opłacalna. 

- Istniały różnice w sposobie raportowania wyników badań: standaryzacja raportowania wyników pomogłaby w przyszłych porównaniach.

Co to jest zaćma?

Zaćma to zmętnienie soczewki wewnątrz oka. Jest to główna przyczyna ślepoty na świecie.

Co to jest operacja zaćmy?

Chirurgiczne usunięcie zaćmy jest jedną z najczęściej wykonywanych operacji na świecie. Podczas standardowej operacji chirurg otwiera przednią część torebki soczewki (zewnętrzną warstwę soczewki lub "skórę"), usuwa zmętniały materiał soczewki wewnątrz torebki i umieszcza przezroczystą sztuczną soczewkę w pozostałej torebce. Celem operacji zaćmy wspomaganej laserem femtosekundowym (FLACS) jest zapewnienie większej precyzji każdego z etapów procedury. Dzięki większej precyzji możliwe jest, że doprowadzi to do lepszych wyników lub większego bezpieczeństwa osób poddawanych operacji zaćmy.

Czego chcieliśmy się dowiedzieć?

Celem tego przeglądu Cochrane było ustalenie, jakie są korzyści i szkody FLACS w porównaniu z standardowym ultrasonograficznym PCS. 

Co zrobiliśmy?

Szukaliśmy badań, w których porównywano PCS z FLACS u osób z zaćmą związaną z wiekiem. Zsumowaliśmy i porównaliśmy wyniki włączonych badań oraz oceniliśmy ich wiarygodność na podstawie zastosowanej metodologii oraz wielkości próby.

Czego się dowiedzieliśmy?

W analizie uwzględniono 42 badania, w których wzięło udział 5831 osób. Badania przeprowadzono w krajach na całym świecie; większość z nich przeprowadzono w Europie (25). We wszystkich tych badaniach porównywano FLACS z PCS u osób z zaćmą. 16 badań było sponsorowanych przez producentów laserów, bądź zostało przeprowadzonych przez badaczy, którzy ujawnili powiązania finansowe z tymi producentami.

Ogólnie rzecz biorąc, nie było pewności co do tego, czy FLACS zmniejsza liczbę przedarć torebki soczewki, ponieważ w badaniach tych odnotowano bardzo niewiele przypadków przedarć torebki zarówno w przypadku ręcznych, jak i laserowych operacji zaćmy. Na podstawie dostępnych danych oczekuje się, że wszelkie różnice w powikłaniach związanych z kapsułkami będą niewielkie. Torebka jest delikatną błoną, która pierwotnie pokrywała naturalną soczewkę i utrzymuje sztuczną soczewkę po operacji. Rozdarcia w torebce mogą niekorzystnie wpływać na wyniki wizualne po operacji zaćmy i mogą wymagać dalszej operacji. Również inne powikłania występowały sporadycznie, zarówno w operacji zaćmy z zastosowaniem lasera, jak i w standardowej procedurze. W oparciu o dostępne dane oczekuje się, że wszelkie różnice w pooperacyjnych wynikach wizualnych również będą niewielkie.

Tylko w trzech badaniach odnotowano wpływ operacji na jakość życia pacjentów, a w porównaniu z FLACS i PCS różnica jest prawdopodobnie niewielka lub żadna. 

FLACS był droższą opcją, a dwa badania wykazały, że był mniej opłacalny.

Jakie są ograniczenia zgromadzonych danych naukowych?

Nasze zaufanie do danych naukowych jest niskie ze względu na obawy związane z faktem, że pacjenci i oceniający byli świadomi tego, które leczenie otrzymywali lub odpowiednio zapewniali. Co więcej, nie wszystkie badania dostarczyły danych o wszystkich interesujących nas aspektach. Wreszcie, dane naukowe opierają się również na nielicznych przypadkach zdarzeń w niektórych obszarach.

Jak aktualne są te dane naukowe?

Autorzy przeglądu poszukiwali badań opublikowanych do 10 maja 2022 roku.