Pytanie badawcze

Oceniliśmy dane naukowe dotyczące skuteczności interwencji dietetycznych u dzieci w wieku od 5 do 18 lat z nawracającym bólem brzucha (recurrent abdominal pain, RAP; przyp. tłum.)

Wprowadzenie

Nawracający ból brzucha to określenie stosowane do opisania niewyjaśnionych przypadków bólu żołądka lub brzucha u dzieci. Schorzenie to zdarza sie często, a u większości dzieci objawy można złagodzić za pomocą prostych środków. W leczeniu zalecane są jednak różne metody w celu złagodzenia bólu brzucha, takie jak: zmiany w nawykach żywieniowych dzieci poprzez dodawanie suplementów lub eliminację niektórych produktów.

Charakterystyka badań

Dane naukowe są aktualne do czerwca 2016 roku.

Dziewiętnaście badań spełniło kryteria włączenia, 13 z nich dotyczyło stosowania probiotyków, a 4 oceniały interwencje obejmujące podaż błonnika. Odnaleźliśmy również jedno badanie dotyczące diety o niskiej zawartości substancji znanych jako FODMAPs (fermentujące oligosacharydy, disacharydy, monosacharydy i poliole) oraz jedno badanie dotyczące diety o obniżonej zawartości fruktozy.

We wszystkich badaniach leczenie dietetyczne porównywano z placebo lub interwencją kontrolną. Badania przeprowadzono w 8 krajach, obejmowały one łącznie 1453 uczestników w wieku pomiędzy 5 a 18 lat. Większość uczestniczących dzieci pochodziła z ośrodków ambulatoryjnych. Czas trwania poszczególnych interwencji wynosił od czterech do sześciu tygodni.

Główne wyniki

Probiotyki

Odnaleźliśmy dane naukowe pochodzące z 13 badań sugerujące, że probiotyki mogą być skuteczne w łagodzeniu bólu w krótkim czasie obserwacji. W większości badań nie oceniano innych aspektów, obejmujących m.in. jakość życia codziennego. Nie opisywano żadnych skutków ubocznych, za wyjątkiem suchości w ustach w jednym badaniu. Oceniliśmy jakość danych naukowych na umiarkowaną lub niską, ponieważ niektóre badania były małe, przedstawiały zróżnicowane wyniki i były obarczone ryzykiem błędu systematycznego.

Suplementacja błonnika

W czterech badaniach oceniających stosowanie suplementów zawierających błonnik nie odnaleźliśmy jednoznacznych danych naukowych wskazujących na złagodzenie bólu. Większość badań nie opisywała innych wyników (np. jakość życia codziennego). Nie odnotowano żadnych skutków ubocznych. Niewiele badań dotyczyło suplementacji błonnika, a niektóre z nich charakteryzowały się ryzykiem błędu systematycznego. Jakość tych danych naukowych oceniliśmy na niską.

Dieta o niskiej zawartości FODMAP

Odnaleźliśmy tylko jedno badanie oceniające skuteczność diety o niskiej zawartości FODMAP u dzieci z nawracającym bólem brzucha.

Dieta o niskiej zawartości fruktozy

Odnaleźliśmy tylko jedno badanie oceniające skuteczność diety o obniżonej zawartości fruktozy u dzieci z nawracającym bólem brzucha.

Wnioski

Znaleźliśmy pewne dane naukowe sugerujące, że probiotyki mogą być pomocne w łagodzeniu bólu u dzieci z nawracającym bólem brzucha w krótkim czasie obserwacji. Lekarze mogą więc rozważyć stosowanie probiotyków jako część postępowania leczniczego w nawracającym bólu brzucha. Dalsze badania są niezbędne w celu zbadania efektów probiotyków w dłuższej obserwacji i oceny, które z nich są najbardziej skuteczne.

Nie odnaleźliśmy przekonujących danych naukowych odnośne skuteczności suplementacji błonnika w łagodzeniu bólu u dzieci z nawracającym bólem brzucha. Niezbędne jest przeprowadzenie dalszych, większych badań wysokiej jakości w celu oceny skuteczności błonnika oraz diety o niskiej zawartości FODMAP.