Wprowadzenie

Stosowanie kolchicyny jest bardzo starą i niedrogą terapią. Ma ona silne działanie przeciwzapalne i jest szeroko stosowana w leczeniu chorób zapalnych, takich jak dna moczanowa. Istnieje wiele badań na temat zastosowania kolchicyny w chorobach zapalnych. Stan zapalny stanowi również ważną składową rozwoju zawałów serca czy udarów mózgu. W niektórych z ostatnich badań wykazano, że kolchicyna może mieć korzystny wpływ na choroby serca.

Pytanie przeglądu

Naszym celem było dokonanie przeglądu wszystkich dostępnych badań oceniających długotrwałe stosowanie kolchicyny. Chcieliśmy opisać korzyści oraz szkodliwe działanie u osób z ustalonym rozpoznaniem choroby wieńcowej albo bez niego. Dokonaliśmy analizy wszystkich badań, które trwały co najmniej sześć miesięcy, obejmowały osoby dorosłe i w których porównano efekty zdrowotne zastosowania kolchicyny ze skutkami jakiegokolwiek innego sposobu leczenia. Dokładniej przyjrzeliśmy się osobom z wcześniejszymi problemami kardiologicznymi.

Główne wyniki

Do naszej analizy włączyliśmy 39 badań obejmujących 4992 uczestników. Cztery badania obejmowały łącznie 1230 uczestników z chorobami serca. Leczenie kolchicyną nie miało wpływu na ryzyko zgonu z jakiejkolwiek przyczyny. Istnieje niepewność co do wpływu kolchicyny na wystąpienie zgonu z przyczyn sercowo- naczyniowych (powiązanych z sercem). Wyniki badań wskazywały na to, że liczba zgonów z przyczyn sercowo-naczyniowych może być zmniejszona, jednak nie było to jasne, gdyż niektóre analizy pokazały mniejsze ryzyko, ale inne nie. Ryzyko wystąpienia zawałów serca (ataków serca) było zmniejszone, niemniej to ustalenie opiera się jedynie na dwóch badaniach i łącznie 22 zdarzeniach. Nie jest jasne, czy kolchicyna zwiększa ogólne ryzyko szkodliwych skutków, natomiast zwiększała ryzyko nietolerancji żołądkowo-jelitowej, którą zwykle opisywano jako łagodną i krótkotrwałą. Nie stwierdziliśmy wyraźnego wpływu na wystąpienie udarów mózgu, niewydolności serca, hospitalizacji z przyczyn nagłych (nieplanowych) lub nieplanowanych inwazyjnych zabiegów kardiologicznych.

W czterech spośród 39 badań poinformowano, że systematycznie poszukiwano poważnych działań niepożądanych związanych ze stosowaniem kolchicyny. Poważne działania niepożądane mogą stanowić zagrożenie dla życia lub wymagać hospitalizacji. U żadnego z uczestników wspomnianych czterech badań nie odnotowano poważnych działań niepożądanych. Oznacza to, że możliwość wystąpienia poważnych działań niepożądanych wydaje się być stosunkowo niewielka: na przykład, wyniki wskazują na to, że spośród 800 osób leczonych przez rok, nikt nie doświadczyłby poważnych działań niepożądanych. Niemniej jednak, mamy pewne obawy co do wiarygodności tych wyników, gdyż zgłaszanie poważnych efektów szkodliwych w badaniach nie było doskonałe, na przykład definicje poważnych zdarzeń niepożądanych różniły się pomiędzy badaniami oraz nie zawsze było jasne, co można uznać za poważne zdarzenie niepożądane. Nie odnotowaliśmy żadnej różnicy w działaniu kolchicyny u osób obciążonych dużym ryzykiem sercowo-naczyniowym.

Dane są aktualne na styczeń 2015 r.

Wnioski

Podsumowując, okazało się, że dalsze badania prawdopodobnie zmieniłyby naszą ocenę korzyści i szkodliwości stosowania kolchicyny. Dlatego też, nasze ustalenia powinny być interpretowane z dużą ostrożnością. Niemniej jednak, nowe metody leczenia chorób serca są pilnie potrzebne. Pomimo wielu niepewności co do korzyści i szkodliwości terapii kolchicyną, może ona wiązać się z korzyściami sercowo-naczyniowymi, zwłaszcza w przypadku zawału mięśnia sercowego. W związku z tym uważamy, że powinny zostać przeprowadzone duże, wysokiej jakości badania kliniczne, w celu dalszego zbadania zastosowania kolchicyny w chorobach serca.