Wprowadzenie

Osoby cierpiące na demencję często mają problemy z połykaniem (określane mianem dysfagii). Konsekwencje mogą obejmować zadławienie, odwodnienie, niedożywienie, utratę wagi, zapalenie płuc lub śmierć. Modyfikacja (konsystencji; przyp. tłum.) żywności i płynów jest popularnym sposobem radzenia sobie z tym problemem. Uważa się, że zwiększenie lepkości płynów lub zmiana konsystencji pokarmu pozwala chorym na łatwiejsze połykanie, przy zmniejszeniu ryzyka zadławienia się lub przedostania się płynów do dróg oddechowych. Istnieje jednak coraz więcej danych naukowych sugerujących, że strategia ta może prowadzić do odwodnienia, niedożywienia, negatywnych konsekwencji psychologicznych/społecznych oraz może wpływać na jakość życia osoby z demencją.

Pytanie badawcze

Chcieliśmy się dowiedzieć, czy zmiana lepkości płynów, konsystencji żywności lub obu tych czynników sprawia, że połykanie jest bezpieczniejsze i ma pozytywne skutki u osób z demencją w odniesieniu do stanu układu oddechowego, stanu odżywienia i jakości życia. Chcieliśmy też zbadać, czy modyfikacja konsystencji żywności lub płynów lub obu miała również niekorzystne skutki dla osoby z demencją.

Charakterystyka badań

Znaleźliśmy dwa badania, które były częścią tego samego wieloośrodkowego badania i obejmowały osoby z demencją oraz osoby z chorobą Parkinsona z/bez demencji. Włączyliśmy dane dotyczące wyłącznie osób z demencją. W pierwszym z dwóch badań oceniano natychmiastowy wpływ dwóch płynów o różnej lepkości w porównaniu z płynami o normalnej konsystencji, na aspirację (wprowadzanie pokarmu lub płynu do płuc) u 351 osób z demencją. W badaniu tym porównano również picie płynów o normalnej konsystencji w pozycji podbródka przywiedzionego do klatki piersiowej oraz picie płynów zwykłych bez zmiany pozycji głowy; głównym badanym efektem było przedostawanie się płynu do płuc. Wykorzystując w drugim badaniu podgrupę 260 osób z demencją z pierwszego badania, porównano efekt płynów o tej samej lepkości pitych w pozycji obniżonego podbródka. Skuteczność tych interwencji w zakresie częstości występowania zapalenia płuc i niepożądanych skutków była badana przez okres trzech miesięcy.

Wyniki badań

Płyny o dużej lepkości podobnej do miodu, które klinicznie są podobne do opisów "bardzo gęstych płynów", miały bardziej pozytywny bezpośredni wpływ na zapobieganie przedostawania się płynu do płuc, co oceniano podczas badania wideofluoroskopowego (specjalistyczne badanie rentgenowskie oceniające połykanie). Jednak w trzymiesięcznym okresie obserwacji stwierdzono większą liczbę przypadków zapalenia płuc w grupie osób z demencją otrzymujących płyny o konsystencji miodu w porównaniu z osobami otrzymującymi płyny o konsystencji nektaru lub zwykłej gęstości pitych w pozycji przywiedzenia brody do klatki piersiowej. Nie odnotowano zgonów sklasyfikowanych jako "zdecydowanie związane" z rodzajem płynów, które otrzymywała osoba z demencją.

Wnioski

W obu badaniach ujętych w niniejszym przeglądzie stwierdzono szereg wad metodologicznych, które zostały zauważone przez autorów. O ile zagęszczanie płynów może mieć natychmiastowy pozytywny wpływ na czynność połykania, o tyle w dłuższej perspektywie klinicyści powinni rozważyć wpływ tej interwencji na osobę z demencją. Osoby z demencją otrzymujące zagęszczone płyny wymagają długotrwałej obserwacji. Ogólne ryzyko błędu systematycznego włączonych badań było wysokie. Jakość danych naukowym była niska. Potrzebne są dalsze dobrze zaprojektowane badania.