Wprowadzenie

Ból po cesarskim cięciu może wpływać na samopoczucie matki i jej interakcję z dzieckiem. Większość kobiet otrzymuje leki przeciwbólowe, aby złagodzić ból w tym okresie. Leki te mogą jednak potencjalnie wywoływać efekty uboczne u matki i jej dziecka. Komplementarne i alternatywne metody leczenia (ang. complementary and alternative medicine, CAM) mogą być bezpiecznym sposobem na zmniejszenie natężenia bólu po cesarskim cięciu, bez niepożądanych skutków.

Jakie jest pytanie przeglądu?

Jakie są efekty CAM w leczeniu bólu po cesarskim cięciu?

Dlaczego to takie ważne?

Wyniki tego przeglądu będą pomocne w informowaniu kobiet, położnych i lekarzy o potencjalnych korzyściach i wadach CAM stosowanych w celu złagodzenia bólu po cesarskim cięciu.

Jakie dane naukowe odnaleźliśmy?

We wrześniu 2019 r. przeszukaliśmy dostępną literaturę i znaleźliśmy 37 badań, w których oceniano 8 różnych typów CAM. Pewność oszacowania danych naukowych pochodzących z tych badań wahała się od niskiej do bardzo niskiej, co oznacza, że nie możemy być pewni ich wyników. Głównymi przyczynami naszej niepewności były: niepełne lub mało przejrzyste raportowanie wyników, nieprecyzyjność wyników oraz inne poważne ograniczenia w badaniach.

Akupunktura lub akupresura

Nie mamy pewności, czy akupunktura lub akupresura (w porównaniu z niestosowaniem leczenia) albo akupunktura lub akupresura stosowane łącznie ze znieczuleniem (w porównaniu z placebo stosowanym łącznie ze znieczuleniem) mają jakikolwiek wpływ na natężenie bólu, ponieważ jakość danych naukowych jest bardzo niska. Stosowanie akupunktury lub akupresury łącznie ze znieczuleniem (w porównaniu z samym znieczuleniem) może zmniejszyć natężenie bólu po 12 i 24 godzinach.

Nie jest pewne, czy akupunktura lub akupresura (w porównaniu z niestosowaniem leczenia) albo akupunktura lub akupresura stosowane łącznie ze znieczuleniem (w porównaniu z samym znieczuleniem) mają jakikolwiek wpływ na ryzyko wystąpienia działań niepożądanych, ponieważ jakość danych naukowych jest bardzo niska.

Aromaterapia

Stosowanie aromaterapii może zmniejszyć natężenie bólu po 12 i 24 godzinach, w porównaniu z placebo stosowanym łącznie ze znieczuleniem. Nie jest pewne, czy aromaterapia w porównaniu z placebo stosowanym łącznie ze znieczuleniem ma jakikolwiek wpływ na ryzyko wystąpienia działań niepożądanych (uczucie niepokoju).

Terapia elektromagnetyczna

Terapia elektromagnetyczna może zmniejszyć natężenie bólu w ciągu 12 i 24 godzin oraz może zmniejszyć zapotrzebowanie na środki przeciwbólowe, w porównaniu ze stosowaniem placebo łącznie ze znieczuleniem.

Masaż leczniczy

Nie mamy pewności, czy masaż rąk i stóp wykonywany łącznie ze znieczuleniem, w porównaniu z podaniem samego znieczulenia, ma jakikolwiek wpływ na natężenie bólu, ryzyko działań niepożądanych (uczucie niepokoju), częstotliwość rytmu serca i częstość oddechów, ponieważ jakość danych naukowych jest bardzo niska.

Muzykoterapia

Stosowanie muzykoterapii łącznie ze znieczuleniem może zmniejszyć natężenie bólu po 1 godzinie i po 24 godzinach, w porównaniu ze stosowaniem placebo łącznie ze znieczuleniem. Nie jest pewne, czy łączne stosowanie muzykoterapii i znieczulenia ma jakikolwiek wpływ na ryzyko wystąpienia działań niepożądanych (uczucie niepokoju) lub na częstotliwość rytmu serca, w porównaniu z stosowaniem placebo łącznie ze znieczuleniem.

Stosowanie muzykoterapii łącznie ze znieczuleniem, w porównaniu z samym znieczuleniem, może zmniejszyć natężenie bólu po 1 godzinie i po 24 godzinach.

Reiki

Nie jest pewne, czy reiki w porównaniu ze znieczuleniem ma jakikolwiek wpływ na: natężenie bólu po 1 godzinie lub po 24 godzinach, ryzyko wystąpienia działań niepożądanych (uczucie niepokoju) lub funkcje życiowe, ponieważ jakość danych naukowych jest bardzo niska.

Odpoczynek

Nie jest pewne, czy odpoczynek w porównaniu ze standardową opieką ma jakikolwiek wpływ na natężenie bólu po 12 godzinach, ale może zmniejszać natężenie bólu po 24 godzinach od zabiegu.

Przezskórna elektryczna stymulacja nerwów (TENS)

TENS może zmniejszyć natężenie bólu w godzinę po zabiegu, w porównaniu z niestosowaniem leczenia.

Zastosowanie TENS łącznie ze znieczuleniem może zmniejszyć natężenie bólu, częstotliwość rytmu serca i częstość oddechów - w porównaniu ze stosowaniem placebo łącznie ze znieczuleniem.

Nie jest pewne, czy TENS w połączeniu ze znieczuleniem - w porównaniu z samym znieczuleniem - ma jakikolwiek wpływ na natężenie bólu po 6 lub 24 godzinach od zabiegu lub na funkcje życiowe czy na zapotrzebowanie na środki przeciwbólowe.

Co to oznacza?

Mogą istnieć pewne korzyści ze stosowania akupunktury lub akupresury, aromaterapii, terapii elektromagnetycznej, masażu, muzykoterapii, odpoczynku i TENS w leczeniu bólu u kobiet po cesarskim cięciu. Z badań wynika, że brakuje dowodów na szkodliwe skutki stosowania CAM lub dowody te są bardzo niepewne.

Ponieważ zwalczanie bólu jest najistotniejszym zagadnieniem dla kobiet po cesarskim cięciu i ich lekarzy, ważne jest, aby w przyszłych badaniach nad CAM w leczeniu bólu po cesarskim cięciu oceniano natężenie bólu, najlepiej uwzględniając odsetek uczestniczek z co najmniej umiarkowanym (o 30%) lub znacznym (o 50%) zmniejszeniem natężenia bólu. Przyszłe badania powinny być zakrojone na szeroką skalę, by móc ocenić wpływ na wyniki kliniczne. Należy także przeanalizować inne ważne wyniki, które wskazano w tym przeglądzie oraz stosować zatwierdzone skale.