Dlaczego ten przegląd jest ważny?
Wiele osób cierpi z powodu dużej depresji. Duży epizod depresji to poważna choroba, która może być przyczyną znacznego stresu zarówno dla pacjentów, jak i ich rodzin. Depresja wywiera wpływ na pracę i relacje z innymi ludźmi, może również wywoływać zmiany fizyczne, np. wpływając na koncentrację lub apetyt. Dostępne leki przeciwdepresyjne nie zawsze są skuteczne w leczeniu dużego epizodu depresji i mogą również wywoływać nieprzyjemne skutki uboczne. W tym przeglądzie oceniano skuteczność nowego leku przeciwdepresyjnego - wortioksetyny w porównaniu z placebo (leczenie pozorowane, np. tabletki cukrowe) i innymi lekami przeciwdepresyjnymi. Zakłada się, że wortioksetyna działa inaczej niż dostępne leki przeciwdepresyjne i ważne jest, aby wiedzieć, czy jest skuteczna i czy może stanowić alternatywę dla obecnie dostępnych metod leczenia.
Kto będzie zainteresowany wynikami tego przeglądu?
Osoby cierpiące na dużą depresję i ich rodziny, lekarze rodzinni, psychiatrzy, farmaceuci i inni specjaliści z obszaru ochrony zdrowia psychicznego osób dorosłych.
Na jakie pytania odpowiada ten przegląd?
Czy wortioksetyna jest bardziej skuteczna niż placebo w leczeniu chorych z dużym epizodem depresji?
Czy wortioksetyna jest bardziej czy mniej skuteczna niż inne obecnie dostępne leki przeciwdepresyjne?
Czy podczas stosowania tego leku w porównaniu z innymi lekami przeciwdepresyjnymi lub placebo mniej czy więcej osób pozostaje w leczeniu?
Czy podczas leczenia wortioksetyną w porównaniu z innymi lekami, objawy niepożądane występują u większej czy mniejszej liczby osób?
Jakie badania włączono do tego przeglądu?
W maju 2016 roku dokonaliśmy sprawdzenia elektronicznych medycznych baz danych w celu wyszukania badań, w których wortioksetynę porównywano z placebo lub innym lekiem przeciwdepresyjnym. Uwzględniliśmy tylko badania z randomizacją (tzn. takie, w których osoby badane były losowo przydzielane do jednej z dwóch lub więcej grup leczenia) i obejmujące osoby dorosłe (powyżej 18 lat) z rozpoznanym dużym epizodem depresji. Do przeglądu włączyliśmy 15 badań, które obejmowały łącznie 7746 uczestników.
O czym mówią wyniki tego przeglądu?
Jakość danych naukowych wahała się od bardzo niskiej do umiarkowanej, w zależności od ocenianego punktu końcowego (tzn. tego, jaki objaw lub skutek mierzono) oraz w zależności od rodzaju porównania. Wortioksetyna była bardziej skuteczna niż placebo, ale nie była skuteczniejsza od innych powszechnie stosowanych leków przeciwdepresyjnych. W badaniach nie stwierdzono różnicy między grupą leczonych wortioksetyną i grupą otrzymujących placebo lub inny lek przeciwdepresyjny pod względem liczby osób, które przerwały leczenie. Wortioksetynę porównano tylko z jedną grupą leków obejmującą inhibitory wychwytu zwrotnego serotoniny i noradrenaliny, a nie porównano jej działania z najczęściej przepisywanymi lekami przeciwdepresyjnymi. Wyniki poszczególnych badań różniły się istotnie między sobą.
Jaki powinien być następny krok?
Nie można wyciągnąć żadnych wiarygodnych wniosków dotyczących skuteczności wortioksetyny. Wortioksetyna była skuteczna w leczeniu dużego ostrego epizodu depresji, ale nie stwierdzono wyraźnej przewagi tego leku nad innymi obecnie dostępnymi metodami terapii. Wyciągnięcie wniosków jest utrudnione, ponieważ brakuje porównania wortioksetyny z najczęściej przepisywanymi lekami przeciwdepresyjnymi (tj. selektywnymi inhibitorami wychwytu zwrotnego serotoniny). Co więcej, nie jest jasne, czy stosowanie wortioksetyny jest korzystniejsze niż podawanie powszechnie stosowanych leków przeciwdepresyjnych w kontekście występowania objawów niepożądanych, np. zaburzeń seksualnych. Odpowiedzi na te pytania powinny dostarczyć przyszłe badania.
Tłumaczenie: Artur Daren Redakcja: Karolina Moćko, Małgorzata Kołcz