Wprowadzenie
Odleżyny, określane też jako przewlekłe owrzodzenia uciskowe występują u osób, którzy mają trudności z poruszaniem się i spędzają długi czas siedząc lub leżąc. Odleżyny mogą występować w postaci od bolących przebarwień na skórze, aż do otwartych ran, których długo się goją. Odleżyny są podatne na infekcje oraz mają ogromny wpływ na zdrowie i samopoczucie pacjentów. Personel medyczny musi być dobrze przeszkolony, aby zapobiegać powstawaniu odleżyn u osób z grupy ryzyka. Należy rozumieć, jakich informacji potrzebuje personel medyczny, w jaki najlepszy sposób ta informacja może zostać przekazana i czy edukacja może zapobiec rozwojowi odleżyn.
Pytanie badawcze
Przeanalizowaliśmy dostępne dane na temat wpływu edukacji pracowników służby zdrowia na zapobieganie wystąpieniu odleżyn. Zbadaliśmy wszystkie typy edukacji, niezależnie od sposobu przekazywanej wiedzy, jeżeli ich głównym celem była prewencja wystąpienia odleżyn. Personel medyczny obejmował wszystkich pracowników zajmujących się profilaktyką odleżyn, którzy posiadają różne doświadczenie. Miejsca, w których świadczono opiekę obejmowały szpitale, przychodnie, kliniki, prywatne domy pacjentów, domy opieki i domy spokojnej starości.
Jakie dane znaleźliśmy
W czerwcu 2017 roku przeprowadziliśmy wyszukiwanie badań oceniających wpływ edukacji pracowników służby zdrowia na zapobieganie wystąpieniu odleżyn i znaleźliśmy pięć odpowiadających badań. W dwóch badaniach wykazano, że edukacja ma wpływ na zapobieganie wystąpieniu odleżyn. Nie jesteśmy pewni, czy edukacja pracowników służby zdrowia ma wpływ na powstawanie nowych odleżyn. Wynika to z faktu, że wiarygodność dostępnych danych była bardzo niska.
W trzech badaniach oceniano wpływ edukacji na wiedzę personelu medycznego o prewencji przeciwodleżynowej. W badaniach porównywano edukację z jej brakiem, poszczególne składowe interwencji edukacyjnej w wielu kombinacjach oraz wiedzę przekazywaną w różnych formach. Nie jesteśmy pewni, czy kształcenie ma wpływ na wiedzę personelu medycznego dotyczącą zapobiegania lub powstawania nowych odleżyn. Wynika to z faktu, że wiarygodność dostępnych danych była bardzo niska. Żadne badanie nie wykazało wpływu edukacji na jakość usług świadczonych przez pracowników służby zdrowia. Tylko w jednym badaniu analizowano interesujące nas wyniki drugorzędowe: stopień zaawansowania odleżyn oraz ocenę jakości życia przez pacjentów i ich opiekunów w zakresie zdolności do samodzielnego wykonywania codziennych czynności. Jednak informacje uzyskane w ramach tego badania nie są wystarczające, abyśmy mogli na ich podstawie dokonać niezależnej oceny wyników.
Sprawdzaliśmy wiarygodność dostępnych danych stosując skalę GRADE i doszliśmy do wniosku, że wszystkie dostępne dane naukowe były bardzo niskiej pewności. Dlatego nie jesteśmy w stanie ustalić, czy edukacja może zapobiec wystąpieniu odleżyn. Nie jesteśmy też w stanie stwierdzić, czy edukacja wpływa na wiedzę personelu medycznego odnośnie prewencji przeciwodleżynowej.
Dane naukowe pochodzące z niniejszego przeglądu są aktualne do 12 czerwca 2017 roku.
Tłumaczenie: Monika Czajkowska Redakcja: Piotr Szymczak, Magdalena Koperny, Małgorzata Kołcz