Wprowadzenie i pytanie badawcze

Publiczne oraz pozarządowe organizacje ochrony zdrowia często podejmują działania medialne (np. ulotki, reklamy radiowe i telewizyjne, plakaty, media społecznościowe), aby promować zdrowe postawy związane między innymi z aktywnością fizyczną, nawykami żywieniowymi, paleniem tytoniu i piciem alkoholu. W tym przeglądzie przyjrzeliśmy się skutkom działań medialnych skierowanych do mniejszości etnicznych. Ukierunkowane działania są podejmowane z myślą o konkretnej grupie i uwzględniają jej cechy charakterystyczne, w założeniu zapewniając członkom mniejszości etnicznych równy dostęp do informacji, możliwości nabycia umiejętności życiowych i dokonywania zdrowszych wyborów. Nie wiemy jednak, czy prowadzenie ukierunkowanych działań za pośrednictwem mass mediów ma większy zasięg i skuteczniej wpływa na zachowania mniejszości etnicznych, niż strategie kierowane do ogólnej populacji.

Charakterystyka badań

Znaleźliśmy sześć badań, z których wszystkie przeprowadzono w USA i wśród których cztery skierowano do Afroamerykanów, a dwa do imigrantów pochodzących z krajów Ameryki Łacińskiej lub Chin. Cztery z badań były eksperymentalne (1693 ochotników), a pozostałe dwa przedstawiały wyniki dużych kampanii skierowanych do mniejszości etnicznych przeprowadzonych w większych społecznościach i miastach. Dane są aktualne do sierpnia 2016 r.

Główne wyniki

Dostępne dane naukowe są niewystarczające, aby stwierdzić, czy prowadzenie interwencji za pomocą mass mediów skierowanych do mniejszości etnicznych jest bardziej, mniej czy tak samo skuteczne pod względem wpływu na zmianę nawyków zdrowotnych w porównaniu z działaniami medialnymi, które nie były skierowane do konkretnych grup. Tylko w jednym badaniu porównywano przyzwyczajenia związane z paleniem tytoniu i chęć zerwania z nałogiem po otrzymaniu dostosowanej kulturowo broszury na temat rzucania palenia tytoniu albo broszury skierowanej do populacji ogólnej. W badaniu tym stwierdzono, że różnice w zachowaniach dotyczących palenia tytoniu między obiema grupami były niewielkie lub żadne.

W porównaniu z niepodjęciem żadnych działań, prowadzenie ukierunkowanych działań w mass mediach może wiązać się ze zwiększeniem liczby telefonów na antynikotynową linię wsparcia, jednak wpływ takich rozmów na kształtowanie zdrowych postaw pozostaje niejasny. Wniosek ten opiera się na wynikach pochodzących z trzech badań. W jednym z badań uczestnikom udostępniono 12 odcinków programów na żywo w telewizji kablowej, mówiących o tym, jak utrzymać zdrową masę ciała za pomocą diety i aktywności fizycznej. W porównaniu z kobietami, które nie oglądały programów, u uczestniczek badania odnotowano nieznaczne zwiększenie aktywności fizycznej i pewne pozytywne zmiany w nawykach żywieniowych; jednak z upływem czasu masa ciała w tej grupie nie uległa zmianie. Pozostałe dwa badania obejmowały prowadzenie ukierunkowanych kampanii o dużym zasięgu, w których zachęcano palaczy do dzwonienia na specjalną linię, gdzie mogli oni uzyskać porady dotyczące rzucenia palenia. Liczba telefonów od docelowej grupy osób znacznie się zwiększyła podczas trwania kampanii.

W niniejszym przeglądzie porównano także ukierunkowane działania medialne i działania medialne połączone z kontaktem osobistym. Tu wnioski, oparte na wynikach trzech badań, były niejednoznaczne.

W żadnym z badań nie odnotowano, czy stosowanie takich interwencji może powodować działania niepożądane, takie jak możliwa stygmatyzacja lub wzmożony opór wobec podobnych komunikatów.

Użyteczne byłoby przeprowadzenie dalszych badań bezpośrednio porównujących ukierunkowane działania w mediach masowych i interwencje skierowane do populacji ogólnej. W niewielu badaniach oceniono wpływ ukierunkowanych działań medialnych na grupy mniejszości etnicznych, które w głównej mierze posługują się językiem innym niż ich język dominujący.

Jakość danych naukowych

Nasza pewność co do wiarygodności danych naukowych dotyczących efektów wszystkich najważniejszych działań jest niska lub bardzo niska. Oznacza to, że rzeczywiste efekty mogą być odmienne lub znacząco odmienne od tych, które przedstawiono w tym przeglądzie. Nasza pewność co do wiarygodności wyników dotyczących przewidywanego zwiększenia liczby telefonów na antynikotynową linię wsparcia jest umiarkowana.