Pytanie badawcze

Jakie są skuteczne metody leczenia blizn potrądzikowych?

Wprowadzenie

Blizny potrądzikowe mogą negatywnie wpływać na dobrostan fizyczny, psychiczny i społeczny. Pomimo dostępności wielu możliwości leczenia, nadal brakuje wysokiej jakości danych naukowych na temat tego, które z metod są najbardziej skuteczne w leczeniu blizn potrądzikowych.

Celem niniejszego przeglądu jest dostarczenie pacjentom oraz profesjonalistom medycznym lepszej informacji na temat najbardziej skutecznych i bezpiecznych metod radzenia sobie z tym problemem. Oceniliśmy skuteczność metod leczenia blizn zanikowych (zagłębienia w powierzchni skóry) i blizn przerostowych (nierówne blizny, które wystają ponad powierzchnię skóry) po trądziku, skupiając się głównie na bliznach zanikowych na twarzy. Głównymi analizowanymi przez nas efektami interwencji były te obserwowane i zgłaszane przez uczestników badań, które dotyczyły poprawy wyglądu blizn i występowania jakichkolwiek objawów niepożądanych - na tyle poważnych, że skutkowały zaprzestaniem udziału w badaniu.

Charakterystyka badania

Włączyliśmy 24 badania z randomizacją (RCT) obejmujące łącznie 789 osób z bliznami potrądzikowymi (wyszukiwanie przeprowadzono za okres do listopada 2015 r.). 21 badań z randomizacją (706 osób) obejmowało zarówno mężczyzn i kobiety, 3 badania (75 osób) obejmowały wyłącznie kobiety i 1 badanie (8 osób) obejmowało wyłącznie mężczyzn. Większość włączonych badań (21 badań z randomizacją, w których uczestniczyło 744 osoby) obejmowała osoby z zanikowymi bliznami potrądzikowymi. Jedno badanie obejmowało 20 uczestników z mieszanymi bliznami, zarówno zanikowymi jak i przerostowymi.

Główne wyniki

Nie ma wystarczających danych naukowych pochodzących z badań klinicznych, które potwierdzałyby skuteczność leczenia trądziku laserem frakcyjnym. Jednak, podejście to jest stosowane w praktyce klinicznej w leczeniu blizn potrądzikowych.

W ocenie uczestników badań laser frakcyjny był bardziej skuteczny pod względem poprawy wyglądu blizn niż niefrakcyjny nieablacyjny laser. Zastosowanie frakcyjnych fal radiowych wiązało się z uzyskaniem podobnej poprawy jak stosowanie lasera frakcyjnego. Stosowanie peelingów chemicznych wiązało się z podobną poprawą skóry zarówno jak stosowanie lasera frakcyjnego oraz mikronakłuwania skóry. Połączenie peelingu chemicznego i mikronakłuwania skóry wykazało podobną poprawę w zakresie stanu blizn jak laser frakcyjny oraz głęboki peeling chemiczny. Wstrzykiwanie wypełniaczy w skórę wiązało się z lepszą poprawą stanu blizn, w porównaniu z placebo.

Poważne objawy niepożądane raportowano w jednym badaniu, wskazując, że stosowanie peelingu chemicznego było źle tolerowane u 16% uczestników. Inne wyniki - zgłaszane przez uczestnika badania i oceniane przez badacza - dotyczące występowania objawów niepożądanych w krótkim okresie czasu (poniżej 24 tygodni) były w mniejszym lub większym stopniu akceptowalne przez uczestników i badaczy, a także nie wskazywały na istnienie dużych różnic między badanymi interwencjami.

Wyniki dla czterech spośród sześciu naszych porównań były całkowicie niejednoznaczne i charakteryzowały się bardzo niską jakością danych naukowych. Brakuje badań pozwalających ustalić skuteczność leczenia blizn potrądzikowych w porównaniu z placebo lub interwencją pozorowaną. Możliwe, że odnalezienie danych naukowych, które wskazują na brak różnic między dwoma aktywnymi metodami leczenia może oznaczać, że żadna z nich nie jest bardzo pomocna.

Nie odnaleźliśmy żadnych badań, w których oceniano skuteczność leczenia blizn potrądzikowych na plecach.

Wyniki niniejszego przeglądu nie potwierdzają skuteczności stosowania jakiejkolwiek metody w leczeniu pierwszego rzutu blizn potrądzikowych. Badania nie dostarczyły danych naukowych potwierdzających, że jakiekolwiek krótkoterminowe korzyści przekładają się na długofalowe efekty.

Jakość danych naukowych

Jakość danych naukowych dla poszczególnych wyników oceniliśmy jako bardzo niską do umiarkowanej. Niższa jakość danych naukowych wynikała głównie z małej liczby osób biorących udział w badaniach, co spowodowało, że wyniki były mało precyzyjne oraz że w badaniach nie zastosowano zaślepienia (uczestnicy wiedzieli jakie leczenie otrzymują).

Przyszłe badania powinny obejmować ocenę efektów obserwowanych i zgłaszanych przez pacjenta jako główne sposoby pomiaru efektu interwencji. Powinien powstać zestaw podstawowych sposobów pomiaru efektu interwencji (punktów końcowych) raportowanych we wszystkich badaniach z randomizacją dotyczących leczenia blizn potrądzikowych i powinny one podlegać ocenie po wielu miesiącach od zakończenia leczenia. Jedną z wad niniejszego przeglądu jest brak raportowania poważnych objawów niepożądanych.