Opatrunki i środki do stosowania miejscowego w leczeniu odleżyn

Pytanie badawcze

Dokonaliśmy przeglądu danych naukowych dotyczących skuteczności opatrunków i środków do stosowania miejscowego (np. maści, kremy i żele) w leczeniu odleżyn. Chcieliśmy dowiedzieć się, które z wielu różnych dostępnych opatrunków i środków do stosowania miejscowego były najbardziej skuteczne.

Wprowadzenie

Odleżyny, inaczej owrzodzenia skóry, to rany skóry i czasem tkanki znajdującej się pod nią. Odleżyn mogą być bolesne, może dojść do ich zakażenia, a ich występowanie wpływa na jakość życia. W grupie pacjentów z ryzykiem rozwoju odleżyn znajdują się osoby o ograniczonej sprawności ruchowej: starsze, z chorobami krótko- lub długotrwałymi oraz z urazami rdzenia kręgowego. W 2004 r. całkowity roczny koszt leczenia odleżyn w Wielkiej Brytanii oszacowano na 1,4 do 2,1 mld GBP, co stanowi 4% całkowitych wydatków państwowej służby zdrowia.

Środki do stosowania miejscowego, takie jak: maści, kremy lub żele są stosowane na niewyleczone odleżyny i pozostawiane na miejscu w celu przyspieszenia gojenia się rany; mogą być także pokrywane opatrunkiem. Niektóre z tych zabiegów były porównane ze sobą, w badaniach zwykle porównano dwa zabiegi jednocześnie. Zastosowaliśmy metodę "metaanalizy sieciowej", aby w rzetelny sposób połączyć wszystkie wyniki różnych zabiegów. Mamy nadzieję, że ta metoda porównująca wszystkie opcje leczenia, pomoże nam dowiedzieć się, które z nich były najlepsze w leczeniu odleżyn.

Charakterystyka badań

W lipcu 2016 roku poszukiwaliśmy randomizowanych badań z grupą kontrolną analizujących opatrunki i środki stosowane miejscowo w leczeniu odleżyn, które skutkowały kompletnym zagojeniem się ran. Znaleźliśmy 51 badań z udziałem 2947 osób. Dziewięć z tych badań, obejmujących 2127 osób, posiadało wyniki, które mogliśmy połączyć w metaanalizie sieciowej, porównując 21 różnych zabiegów. Większość uczestników stanowiły osoby starsze; w 3 z 39 badań były to osoby z urazami rdzenia kręgowego.

Główne wyniki

Ogólnie, badania, które znaleźliśmy nie miały wielu uczestników, a wyniki były często niejednoznaczne. Ten problem wpłynął na zastosowaną metaanalizę sieciową, przez co otrzymane wyniki można określić jako niejasne. W rezultacie nie było pewności, czy zastosowanie jednego środka stosowanego miejscowo lub opatrunku było lepsze od drugiego. Niektóre wyniki dla indywidualnych porównań mogą być nieco bardziej wiarygodne. Opatrunki modulujące aktywność proteaz, opatrunki piankowe lub maść zawierająca kolagenazę mogą być lepsze dla leczenia odleżyn niż gaza; ale nawet ten wynik nie jest wystarczająco pewny, by stanowić wytyczną dla właściwego leczenia.

Pewność oszacowania danych naukowych

Oceniliśmy jakość zebranych danych naukowych jako bardzo niską lub niską. Kolejnym krokiem mogłoby być wykonanie większej liczby badań, o lepszej jakości, aby zbadać, które opatrunki lub miejscowo stosowane środki najlepiej leczą odleżyny.

Niniejsze streszczenie prostym językiem jest aktualne do lipca 2016 roku.