Na czym polega problem?

U osób z chorobą nerek oczekiwana długość życia może być krótsza, mogą oni też mieć powikłania obejmujące choroby serca i wymagać leczenia ciężkiej niewydolności nerek za pomocą dializ. Pacjenci oraz lekarze dążą do identyfikacji metod postępowania chroniących przed niewydolnością nerek i chorobami serca. Zarówno dla lekarzy, jak i dla osób z chorobą nerek, zmiany stylu życia, jak na przykład zamiana diety są bardzo ważne jako możliwa droga do polepszenia stanu zdrowia i samopoczucia chorych oraz jako sposób na zapewnienie chorym szansy na samodzielne kontrolowanie ich choroby.

Co zrobiliśmy?

Zestawiliśmy wyniki wszystkich badań dotyczących zmian żywieniowych u osób z chorobą nerek, w tym u chorych leczonych dializami lub będących po przeszczepieniu nerki.

Co stwierdziliśmy?

Odnaleziono 17 badań obejmujących łącznie 1639 uczestników z przewlekłą chorobą nerek, w których analizowano wpływ zmian w diecie lub poradnictwa żywieniowego na poprawę stanu zdrowia chorych. W badaniach brali udział mężczyźni i kobiety z umiarkowaną lub ciężką chorobą nerek. Analizowane diety obejmowały zwiększenie spożycia owoców i warzyw, drobiu oraz ryb, orzechów i oliwy z oliwek oraz zwiększenie spożycia zbóż i roślin strączkowych (np. fasoli) i zmniejszenie spożycia czerwonego mięsa, cukru oraz soli. Uwzględniano trzy punkty końcowe: ryzyko zgonu, ryzyko rozwoju zaawansowanej choroby nerek wymagającej dializoterapii oraz jakość życia. Odnaleziono cztery badania obejmujące chorych po przeszczepieniu nerki oraz trzy badania obejmujące chorych dializowanych.

Analiza wyników dostępnych badań nie daje podstaw do stwierdzenia, czy zastosowanie zdrowej diety wpływa na powikłania sercowe, ponieważ w większości badań nie analizowano tego ryzyka. Zmiany w diecie mogą poprawić jakość życia chorych. Niektóre czynniki ryzyka przyszłych chorób, takie jak ciśnienie tętnicze krwi i stężenie cholesterolu, były niższe po zastosowaniu poradnictwa dietetycznego lub zdrowszego odżywiania.

Jakość włączonych badań była bardzo niska, przez co brak jest pewności, że w przyszłych badaniach uzyskane będą zbliżone wyniki.

Wnioski

Nie ma pewności, czy zmiany w diecie poprawiają stan zdrowia osób z chorobą nerek, ponieważ dostępne badania nie zostały zaprojektowane w sposób umożliwiający sprawdzenie tego założenia. Zmiany w diecie mogą prowadzić do obniżenia ciśnienia tętniczego krwi i stężenia cholesterolu, ale nie udowodniono wpływu tych czynników na stan zdrowia w dłuższej obserwacji. Oznacza to, że nadal potrzebne są duże, wysokiej jakości badania naukowe, które pomogą zrozumieć wpływ diety na zdrowie osób z chorobami nerek.