Wprowadzenie
Mutacje genu BRCA1 lub BRCA2 zwiększają ryzyko rozwoju niektórych nowotworów, w tym raka piersi, jajnika, jajowodów i otrzewnej. Zmniejszające ryzyko obustronne usunięcie jajników i jajowodów (RRSO) zwykle proponuje się kobietom z mutacjami BRCA1 i/lub BRCA2 po zakończeniu okresu rozrodczego. W dalszym ciągu nie wiadomo, w jakim stopniu RRSO zmniejsza ryzyko zachorowania na raka piersi lub niskozróżnicowanego raka surowiczego (HGSC) pochodzenia jajowodowego, jajnikowego oraz pierwotnie otrzewnowego. Nie znany jest również wpływ RRSO na inne efekty zdrowotne oraz nie ma pewności co do skuteczności w przypadku innych rodzajów mutacji.

Pytanie badawcze
Czy RRSO u nosicielek mutacji genów BRCA1 lub BRCA2 zmniejsza ryzyko rozwoju raka piersi i HGSC, i jak wpływa na jakość życia oraz ryzyko zgonu (przeżycie całkowite)?

Charakterystyka badania
W tym przeglądzie przeanalizowaliśmy dane z 10 badań bez randomizacji (kohortowych; w których określoną grupę osób obserwuje się przez pewien czas w celu zbadania związku między zastosowanymi różnymi sposobami leczenia i późniejszymi wynikami). We wszystkich badaniach porównywano wykonanie RRSO z mastektomią zmniejszającą ryzyko (RRM; chirurgicznym usunięciem piersi) lub bez niej z niewykonywaniem RRSO. Dane naukowe są aktualne do lipca 2017 roku.

Główne ustalenia
Uwzględniając dane pochodzące od nosicielek mutacji BRCA1 i BRCA2, analiza wykazała, że RRSO może poprawić przeżywalność całkowitą i zmniejszyć liczbę zgonów z powodu HGSC i raka piersi. Analiza pod kątem zmutowanego genu wykazała zmniejszenie ryzyka HGSC i raka piersi u kobiet z mutacją genu BRCA1, ale nie wiadomo, jaki mogło to mieć wpływ na kobiety z mutacją genu BRCA2, ze względu na małą liczbę kobiet z tymi mutacjami objętych badaniami. W żadnym z badań nie odnotowano występowania złamań kości, ani poważnych skutków ubocznych. Łączne wykonanie RRSO i RRM mogło poprawić przeżywalność całkowitą, ale nie zmniejszyło liczby zgonów z powodu raka piersi. Nie stwierdzono ochrony ani różnic w zakresie śmiertelności z powodu raka piersi w zależności od wieku w chwili RRSO (≤50 lat vs >50 lat) u nosicielek mutacji genu BRCA1 lub BRCA2. RRSO może poprawiać jakość życia w odniesieniu do postrzegania ryzyka raka jajnika.

Wiarygodność danych naukowych
Wiarygodność danych naukowych była niska lub bardzo niska ze względu na małą liczbę uczestników i niską jakość metodologiczną włączonych badań.

Jakie są wnioski?
RRSO u nosicielek mutacji genu BRCA1 lub BRCA2 może zwiększać przeżywalność oraz zmniejszyć liczbę zgonów z powodu HGSC i raka piersi, jeśli analizowano wyniki łącznie dla kobiet z mutacjami w obu genach. RRSO może zmniejszać ryzyko zgonu z powodu HGSC i raka piersi u kobiet z mutacją genu BRCA1, ale nie wiemy czy zmniejsza to ryzyko w przypadku nosicielek mutacji genu BRCA2. Do wyników należy podchodzić z ostrożnością ze względu na niską jakość badań oraz ryzyko błędu systematycznego. Nie możemy wyciągnąć wniosków dotyczących liczby złamań kości, jakości życia, poważnych skutków ubocznych RRSO, efektów RRSO na podstawie rodzaju operacji zmniejszającej ryzyko oraz wieku w momencie RRSO. Okazało się, że wiarygodność danych naukowych jest bardzo niska, dlatego nadal istnieje potrzeba prowadzenia szerszych badań wysokiej jakości, które powinny w szczególności uwzględniać wyniki pod kątem różnic u nosicielek mutacji genów BRCA1 lub BRCA2.