Pytanie badawcze

Określenie korzyści i szkód związanych ze stosowaniem kinesiotapingu (KT) u dorosłych z bólem barku spowodowanym zespołem cieśni podbarkowej, uszkodzeniem stożka rotatorów i tendinopatią zwapnieniową.

Wprowadzenie

KT jest jedną z metod leczenia zachowawczego proponowaną w przypadku uszkodzenia stożka rotatorów. KT to elastyczna, samoprzylepna, niezawierająca lateksu taśma wykonana z bawełny, bez aktywnych środków farmakologicznych. Fizjoterapeuci korzystają z KT w leczeniu rehabilitacyjnym bolesnych schorzeń, jednak nie ma jednoznacznych dowodów na korzyści płynące z jej stosowania.

Charakterystyka badań

Uwzględniliśmy 23 badania z grupą kontrolną obejmujące 1054 uczestników. W 9 badaniach (312 uczestników) oceniano skuteczność KT w porównaniu z terapią pozorowaną (tj. fałszywym KT), a w 14 badaniach (742 uczestników) oceniano skuteczność KT w porównaniu z innymi metodami leczenia zachowawczego (np. konwencjonalnym tapingiem, fizykoterapią, ćwiczeniami fizycznymi, zastrzykami z glikokortykosteroidów, lekami doustnymi). Większość uczestników była w wieku od 18 do 50 lat. Kobiety stanowiły 52% badanej populacji.

Kluczowe wyniki

Porównanie 1. Kinesiotaping vs terapia pozorowana

Natężenie bólu (im mniejszy wynik tym mniejsze natężenie bólu):

pogorszenie o 0,7% (od 9% gorzej do 7,7% lepiej) lub 0,07 punktu w skali od 0 do 10

• Osoby poddane leczeniu pozorowanemu oceniły u siebie natężenie bólu na 2,96 punktu.

• Osoby, u których zastosowano KT oceniły natężenie bólu na 3,03 punktu.

Funkcjonowanie (mniejsze wartości oznaczają lepsze funkcjonowanie):

poprawa o 8% (od 5% gorzej do 21% lepiej) lub 8,05 punktu w skali od 0 do 100

• Osoby poddane leczeniu pozorowanemu oceniły funkcjonowanie na 47,10 punktu.

• Osoby, u których zastosowano KT, oceniły je na 39,05 punktu.

Ból podczas ruchu (skala od 0 do 10; mniejsze wyniki oznaczają mniejsze natężenie bólu):

poprawa o 14,8% (od 7,1% lepiej do 22,5% lepiej) lub 1,48 punktu w skali od 0 do 10

• Osoby poddane leczeniu pozorowanemu oceniły natężenie bólu podczas ruchu na 4,39 punktu.

• Osoby, u których zastosowano KT oceniły natężenie bólu podczas ruchu na 2,91 punktu.

Czynny zakres ruchu (odwodzenie ramienia) bez bólu (zakres 0–180°):

poprawa o 5,7% (od 8,9% gorzej do 20,3% lepiej) lub o 10,23° więcej

• Czynny zakres ruchu bez bólu wynosił 174,2° u osób poddanych leczeniu pozorowanemu.

• Czynny zakres ruchu bez bólu wynosił 184,43° u osób leczonych KT.

Globalna ocena skuteczności leczenia:

W żadnym badaniu nie odnotowano wyniku.

Jakość życia

W jednym badaniu przedstawiono dane podzielone na podskale.

Zdarzenia niepożądane

Brakuje wiarygodnych danych szacunkowych dotyczących działań niepożądanych (4 badania) ze względu na niejednorodny opis zdarzeń.

Porównanie 2. Kinesiotaping vs leczenie zachowawcze

Natężenie bólu (im mniejszy wynik tym mniejsze natężenie bólu):

poprawa o 4,4% (od 4,6% gorzej do 13% lepiej) lub 0,44 punktu w skali od 0 do 10

• Osoby leczone zachowawczo oceniły natężenie bólu na 0,9 punktu.

• Osoby, u których zastosowano KT oceniły natężenie bólu na 0,46 punktu.

Funkcjonowanie (mniejsze wartości oznaczają lepsze funkcjonowanie):

poprawa o 13% (od 2% lepiej do 24% lepiej) lub 13,13 punktu w skali od 0 do 100

• Osoby leczone zachowawczo oceniły swoje funkcjonowanie na 46,6 punktu.

• Osoby, u których zastosowano KT oceniły swoje funkcjonowanie na 33,47 punktu.

Ból podczas ruchu (skala od 0 do 10; mniejsze wyniki oznaczają mniejsze natężenie bólu):

poprawa o 0,6% (od 7% gorzej do 8% lepiej) lub 0,06 punktu w skali od 0 do 10

• Osoby leczone zachowawczo oceniły natężenie bólu podczas ruchu na 4 punkty.

• Osoby, u których zastosowano KT oceniły natężenie bólu podczas ruchu na 3,94 punktu.

Czynny zakres ruchu (odwodzenie ramienia) bez bólu (zakres 0–180°):

poprawa o 3% (od 11% gorzej do 17% lepiej) lub 3,04° więcej w skali 0–180°

• Czynny zakres ruchu bez bólu wynosił 156,6° u osób leczonych zachowawczo. 

• Czynny zakres ruchu bez bólu wynosił 159,64° u osób leczonych KT. 

Globalna ocena skuteczności leczenia:

W żadnym badaniu nie odnotowano wyniku.

Jakość życia (kwestionariusz SF-12; większe wyniki oznaczają lepszą jakość życia):

poprawa o 18,7% (od 14,48% lepiej do 22,92% lepiej) lub 18,7 punktu

• Osoby leczone zachowawczo oceniły jakość życia na 37,94 punktu.

• Osoby, u których zastosowano KT oceniły jakość życia na 56,64 punktów.

Zdarzenia niepożądane

Nie można było przedstawić wiarygodnych danych szacunkowych dotyczących działań niepożądanych (7 badań) ze względu na niejednorodny opis zdarzeń.

Jakość danych naukowych

W oparciu o ogólne dane naukowe bardzo niskiej jakości, stosowanie KT w uszkodzeniu stożka rotatorów ma niepewny wpływ na natężenie bólu, funkcjonowanie, odczuwanie bólu podczas ruchu i aktywny zakres ruchu w porównaniu ze stosowaniem pozorowanego tapingu lub innego leczenia zachowawczego. Dane naukowe o niskiej jakości wskazują, że KT może poprawić jakość życia w porównaniu z leczeniem zachowawczym. Dowody dotyczące zdarzeń niepożądanych były skąpe i niepewne ze względu na małą częstość występowania zdarzeń, dlatego nie mogliśmy uzyskać wiarygodnego oszacowania ryzyka tych zdarzeń z badań w tym przeglądzie.