Kluczowe informacje

Programy prowadzone w mediach społecznościowych (takich jak Facebook czy Twitter), które mają na celu zwiększenie aktywności fizycznej, mogą pomóc ludziom zwiększyć aktywność fizyczną i poprawić ich samopoczucie.

Konieczne są dalsze badania, aby zweryfikować, czy istnieją jakiekolwiek niepożądane efekty związane z uczestnictwem w interaktywnych programach prowadzonych za pośrednictwem mediów społecznościowych.

Czym są media społecznościowe?

Media społecznościowe to komputerowe technologie, które pomagają ludziom dzielić się ich pomysłami, myślami i informacjami poprzez budowanie wirtualnych sieci i społeczności w Internecie; przykładami mogą być Facebook, Twitter czy WhatsApp. Sieci mediów społecznościowych są „interaktywne”, co oznacza, że użytkownik bezpośrednio komunikuje się z komputerem lub innym urządzeniem, aby dzielić się i otrzymywać informacje.

Czego chcieliśmy się dowiedzieć?

Użytkownicy mediów społecznościowych mogą wymieniać się pomysłami i dzielić aktualnymi informacjami na temat swoich zachowań, takich jak zwiększanie aktywności fizycznej czy zdrowsze odżywianie się. Chcieliśmy się dowiedzieć, czy programy zdrowotne wykorzystujące interaktywne media społecznościowe mogą zmienić zachowania ludzi i poprawić ich stan zdrowia.

Co zrobiliśmy?

Poszukiwaliśmy badań, w których oceniano wpływ interaktywnych programów prowadzonych w mediach społecznościowych na stan zdrowia ludzi. Przedmiotem zainteresowania było, jak interaktywne programy mogą wpływać na ludzi w zakresie:

- zachowań zdrowotnych (takich jak: palenie tytoniu, picie alkoholu, karmienie piersią, dieta, aktywność fizyczna; poszukiwanie i korzystanie z usług zdrowotnych);

- zdrowia (np. sprawności fizycznej, wydolności płuc, epizodów astmy);

- zdrowia psychicznego (tj. nasilenia depresji, poziomu stresu, umiejętności radzenia sobie z problemami);

- dobrego samopoczucia; oraz tego,

- czy ludzie zgłaszali jakiekolwiek niepożądane efekty związane z interaktywnymi programami prowadzonymi w mediach społecznościowych.

Jak aktualny jest ten przegląd?

Przegląd ten obejmuje dane naukowe opublikowane do 1 czerwca 2020 r.

Co ustaliliśmy?

Znaleźliśmy 88 badań obejmujących łącznie 871 378 osób (w wieku 18 lat i starszych). Większość badań (49) przeprowadzono w USA; wszystkie badania przeprowadzono w krajach o wysokim lub średnim dochodzie. Facebook był najczęściej używaną platformą mediów społecznościowych; inne to WeChat, Twitter, WhatsApp i Google Hangouts.

W większości badań efekty interaktywnych programów prowadzonych w mediach społecznościowych porównywano z programami nieinteraktywnymi, w tym z programami w formie papierowej, programami osobistymi lub nieprowadzeniem programu. W 10 badaniach porównywano ze sobą dwa programy prowadzone w mediach społecznościowych; dla tych badań wybraliśmy spośród nich bardziej interaktywny program, nazywany dalej „interaktywnym programem prowadzonym w mediach społecznościowych".

Jakie są najważniejsze wyniki przeglądu?

W porównaniu z programami nieinteraktywnymi, programy w mediach społecznościowych:

- mogą poprawić niektóre zachowania zdrowotne, takie jak zwiększenie liczby kroków wykonywanych codziennie lub zwiększyć udział w badaniach przesiewowych, ale mogą mieć niewielki lub żaden wpływ na inne zachowania zdrowotne, takie jak lepsza dieta lub ograniczenie palenia tytoniu (54 badania, 20 139 osób).

- mogą powodować niewielką poprawę stanu zdrowia, np. niewielkie zwiększenie utraconej masy ciała i niewielkie zmniejszenie spoczynkowej częstotliwości rytmu serca (30 badań, 4521 osób).

- mogą poprawiać samopoczucie (6 badań, 3792 osoby).

- mogą mieć niewielki lub żaden wpływ na stan zdrowia psychicznego, np. nasilenie depresji (12 badań, 2070 osób).

W żadnym z badań nie odnotowano niepożądanych efektów związanych z korzystaniem z mediów społecznościowych.

Jakie są ograniczenia danych naukowych?

Nasza pewność co do wiarygodności danych naukowych jest niska. W wielu badaniach nie informowano w jasny sposób jak zostały przeprowadzone. W większości badań ludzie wiedzieli, czy biorą udział w programie interaktywnym, co mogło zakłócać wyniki badania. W niektórych z badań nie przedstawiono wszystkich wyników, a wyniki niektórych badań znacznie różniły się między sobą. Dalsze badania w tym zakresie prawdopodobnie zwiększą naszą pewność co do wiarygodności tych danych naukowych.