Kluczowe informacje

• Stwierdzono, że leczenie kwasem α-liponowym, w porównaniu z placebo (leczeniem pozorowanym), prawdopodobnie przynosi niewielkie lub żadne efekty w terapii objawów uszkodzenia nerwów i może mieć niewielki lub żaden wpływ na niepełnosprawność po 6 miesiącach leczenia.
• Prawdopodobnie istnieje niewielka lub żadna różnica między kwasem α-liponowym i placebo w kontekście występowania działań niepożądanych, które powodują że ludzie przerywają leczenie.
• Nie znaleźliśmy żadnych badań, które mogłyby nam pomóc odpowiedzieć na pytanie, czy leczenie kwasem α-liponowym może poprawić jakość życia oraz zmniejszać ryzyko powikłań uszkodzenia nerwów (owrzodzeń, amputacji lub obu).

Czym jest obwodowa neuropatia cukrzycowa?

U chorych na cukrzycę stężenie cukru we krwi jest za duże, ponieważ ich trzustka nie wytwarza insuliny (cukrzyca typu 1) lub nie wytwarza wystarczającej ilości insuliny (cukrzyca typu 2). Cukrzyca jest jedną z najczęstszych chorób niezakaźnych (tj. chorób które nie rozprzestrzeniają się poprzez zakażenie) i każdego roku staje się coraz bardziej powszechna. U chorych zarówno na cukrzycę typu 1, jak i typu 2, rozwijają się powikłania.

Duże stężenie cukru we krwi może zmniejszać przepływ krwi przez naczynia krwionośne, które zaopatrują nerwy, powodując ich uszkodzenie (obwodowa neuropatia cukrzycowa). Głównym objawem tego schorzenia jest ból. Innymi objawami są: mrowienia, uczucie pieczenia, drętwienie, ostry ból, a nawet ekstremalna wrażliwość – nawet na dotyk skóry przez ubrania. Te objawy spowodowane są bezpośrednio uszkodzeniem nerwu, co różni się typowego bólu spowodowanego urazem lub uszkodzeniem tkanki. Z tego powodu klasyczne leki przeciwbólowe będą nieskuteczne w leczeniu bólu spowodowanego neuropatią obwodową. Osoby cierpiące na to schorzenie mogą doświadczać również osłabienia, zaniku odruchów, czy też utraty czucia (łącznie określanych jako upośledzenie), co może zakłócać wykonywanie podstawowych czynności dnia codziennego, takich jak chodzenie.

Jak leczy się obwodową neuropatię cukrzycową?

Leki stosowane w leczeniu depresji lub padaczki mogą łagodzić objawy obwodowej neuropatii cukrzycowej. Niektóre badania sugerują że kwas α-liponowy (naturalny przeciwutleniacz wytwarzany w organizmie) może być pomocny, ze względu na jego przypuszczalne działanie przeciwzapalne.

Czego chcieliśmy się dowiedzieć?

Chcieliśmy się dowiedzieć czy stosowanie kwasu α-liponowego jest lepsze niż niestosowanie leczenia lub stosowanie placebo (leczenia pozorowanego) w zmniejszaniu objawów obwodowej neuropatii cukrzycowej, niepełnosprawności, poprawie jakości życia oraz zapobieganiu powikłaniom obwodowej neuropatii cukrzycowej (owrzodzeniom, amputacji lub obu) u chorych na cukrzycę typu 1 lub typu 2. Chcieliśmy też ustalić czy stosowanie kwasu α-liponowego powoduje jakiekolwiek działania niepożądane.

Co zrobiliśmy?

Poszukiwaliśmy badań, w których oceniano terapię kwasem α-liponowym z niestosowaniem leczenia lub z placebo przez co najmniej 6 miesięcy. Przeanalizowaliśmy i podsumowaliśmy wyniki badań i oceniliśmy nasze zaufanie względem nich.

Czego się dowiedzieliśmy?

Znaleźliśmy 3 badania, w których wzięło udział 816 dorosłych chorych na cukrzycę typu 1 i 2. Uczestnicy otrzymywali kwas α-liponowy albo placebo. Dawka kwasu α-liponowego wahała się od 600 do 1800 mg/dobę.

Stosowanie kwasu α-liponowego w porównaniu z placebo prawdopodobnie ma niewielki lub żaden wpływ na objawy obwodowej neuropatii cukrzycowej i może mieć niewielki lub żaden wpływ na pogorszenie stanu zdrowia po 6 miesiącach leczenia. Prawdopodobnie istnieje niewielka lub żadna różnica między stosowaniem kwasu α-liponowego a placebo pod względem ryzyka wystąpienia niepożądanych efektów, które powodują przerwanie leczenia.

W żadnym badaniu nie mierzono efektu terapii kwasem α-liponowym w kontekście jakości życia lub powikłań neuropatii obwodowej.

Dopóki nie zostanie udowodniona skuteczność kwasu α-liponowego, nie ma racjonalnych podstaw do porównywania go z innymi metodami leczenia.

Jakie są ograniczenia tych danych naukowych?

Jesteśmy umiarkowanie pewni danych naukowych dotyczących objawów i niepożądanych efektów, ponieważ we wszystkich 3 badaniach badacze stracili kontakt z wieloma uczestnikami przed zakończeniem leczenia ( loss to follow-up ). Mamy niewielkie zaufanie do danych naukowych dotyczących niepełnosprawności, ze względu na duży odsetek osób, które utracono z obserwacji i dlatego, że wynik był bardzo nieprecyzyjny.

Na ile aktualne są przedstawione dane naukowe?

Dane są aktualne do 11 września 2022 roku.