Dlaczego to pytanie jest ważne?

Egzema to przypadłość, której towarzyszą suchość, pękanie i swędzenie skóry. Osoby z egzemą o łagodnym nasileniu mają małe plamy suchej skóry, a osoby z egzemą o średnim nasileniu mają większe, zaczerwienione lub opuchnięte obszary skóry. Osoby z ostrą egzemą mają czerwoną i uszkodzoną skórę (z której może wyciekać płyn), która rozwija się na całym ciele.

Chociaż nie ma obecnie lekarstwa na egzemę, dostępne są leki, które mają na celu złagodzenie objawów. Zazwyczaj pierwszą metodą leczenia jest nakładanie kremów, maści lub płynów na zmienioną chorobowo skórę. Jeśli to nie zadziała, możliwe jest przyjmowanie leków doustnych lub wstrzykiwanych (ogólnoustrojowych), które działają w całym organizmie.

Dostępne jest wiele leków ogólnoustrojowych na egzemę. Dokonaliśmy przeglądu danych na temat korzyści i zagrożeń wynikających ze stosowania różnych leków ogólnoustrojowych u osób z umiarkowaną lub ostrą egzemą, aby pomóc pacjentom zdecydować, który z nich jest najbardziej odpowiedni w leczeniu ich objawów. Przede wszystkim chcieliśmy się dowiedzieć:

• czy istnieje większe prawdopodobieństwo, że niektóre leki przyniosą bardziej pozytywne skutki w leczeniu objawów (pozytywne skutki zdefiniowane jako ≥75% poprawa wskaźnika nasilenia egzemy EASI [Eczema Area and Severity Index] lub wskaźnika POEM [Patient-Oriented Eczema Measure] – dwie skale, które są używane przez lekarzy do oceny zmian w egzemie); oraz

• czy niektóre leki częściej niż inne wywołują bardziej poważne niepożądane skutki, w tym zakażenia.

Jak odnaleźliśmy i oceniliśmy doniesienia naukowe

Po pierwsze, przeszukaliśmy literaturę medyczną pod kątem badań z randomizacją (RCT; badań, w których uczestnicy są losowo przydzielani do grup leczenia), ponieważ badania te dostarczają najbardziej wiarygodnych danych na temat skutków leczenia. Następnie porównaliśmy wyniki i podsumowaliśmy dane ze wszystkich badań. Następnie oceniliśmy wiarygodność danych naukowych. Aby tego dokonać, uwzględniliśmy takie czynniki, jak sposób prowadzenia badań, wielkość badania i spójność wyników wszystkich badań. W oparciu o naszą ocenę, sklasyfikowaliśmy wiarygodność danych naukowych jako bardzo niską, niską, umiarkowaną lub wysoką.

Co znaleźliśmy

Znaleźliśmy 74 badania, które objęły łącznie 8177 osób z umiarkowaną lub ostrą egzemą. Czas trwania badań wynosił od 2 tygodni do 60 miesięcy. Liczba otrzymywanych dawek podczas leczenia wahała się od pojedynczej, jednorazowej dawki do cotygodniowych dawek przez 60 miesięcy. W badaniach tych oceniono 29 różnych leków, porównując je z placebo lub z innym lekiem, albo porównując różne dawki tego samego leku między sobą. Najczęściej badanym lekiem był dupilumab (12 badań), laboratoryjna wersja białka, które blokuje części układu odpornościowego uczestniczące w wywoływaniu egzemy.

Dupilumab vs placebo

Dane naukowe wysokiej jakości wskazują, że w porównaniu z placebo lub z innymi laboratoryjnie wytworzonymi białkami, dupilumab w krótkim czasie (w ciągu 16 tygodni od rozpoczęcia leczenia) łagodzi objawy u osób z umiarkowaną lub ostrą egzemą. Nie jest jasne, czy poprawa ta utrzyma się po 16 tygodniach, ponieważ w żadnym z badań nie oceniano zmian w skali POEM po tym czasie, a dane z badań, które stosowały punktację EASI, były bardzo niskiej jakości. Stosowanie dupilumabu może wiązać się z mniej poważnymi skutkami niepożądanymi niż podawanie placebo (dane niskiej jakości).

Inne leki o działaniu ogólnoustrojowym vs placebo

Dane dotyczące korzyści i zagrożeń związanych ze stosowaniem innych leków ogólnoustrojowych w porównaniu z placebo są ograniczone, ponieważ w żadnym z badań nie zmierzono ich wpływu na łagodzenie objawów i występowanie poważnych działań niepożądanych, lub ponieważ wiarygodność danych jest niska lub bardzo niska.

Porównanie różnych leków o działaniu ogólnoustrojowym między sobą

Badacze znaleźli zbyt mało badań porównujących różne leki ogólnoustrojowe między sobą, aby określić, które z nich najlepiej sprawdzą się u osób z umiarkowaną lub ostrą egzemą.

Co to oznacza

Dane naukowe wskazują, że w porównaniu z placebo, dupilumab łagodzi objawy u osób z umiarkowaną lub ostrą egzemą w ciągu 16 tygodni od rozpoczęcia leczenia i może zmniejszać częstość występowania poważnych skutków niepożądanych.

Badacze znaleźli zbyt mało rzetelnych badań, aby stwierdzić, czy dupilumab łagodzi objawy po 16 tygodniach lub czy ten lek działa lepiej niż leki ogólnoustrojowe starszej generacji. W przyszłych badaniach należy porównać różne metody leczenia ogólnoustrojowego po 16 tygodniach u osób z umiarkowaną lub ostrą egzemą.

Na ile aktualny jest ten przegląd?

Dane naukowe w niniejszym przeglądzie są aktualne do sierpnia 2019 roku.