Jaki jest cel tego przeglądu?

Celem niniejszego przeglądu Cochrane była ocena możliwych korzyści i bezpieczeństwa stosowania soczewek okularowych z filtrem światła niebieskiego (znanych również jako soczewki okularowe blokujące światło niebieskie) na wydajność wizualną, ochronę plamki żółtej i jakość snu. Autorzy przeglądu Cochrane zebrali i przeanalizowali wszystkie istotne badania w celu podsumowania najlepszych dostępnych danych naukowych.

Najważniejsze informacje

Soczewki z filtrem światła niebieskiego mogą nie zmniejszać krótkotrwałego zmęczenia oczu związanego z pracą przy komputerze, w porównaniu z soczewkami bez takiego filtra. Potencjalne szkodliwe skutki były przemijające i ogólnie łagodne, a w większości przypadków uważano, że są one związane ze stosowaniem okularów, a nie konkretnie z samymi soczewkami.

Istnieje potrzeba przeprowadzenia w przyszłości badań, które dostarczyłyby danych naukowych na temat wpływu noszenia soczewek z filtrem światła niebieskiego na wiele aspektów sprawności wzroku i jakość snu, w tym na ostrość widzenia (najlepszą skorygowaną ostrość wzroku, BCVA), zdolność do wykrywania różnic w cieniowaniu i wzorach (wrażliwość na kontrast), rozróżnianie kolorów, zmniejszanie oślepienia spowodowanego jasnym światłem (oślepienie powodujące dyskomfort), zdrowie tylnej części siatkówki (tj. plamki żółtej), pomiary dotyczące snu (w tym stężenie melatoniny we krwi i jakość snu) oraz zadowolenie pacjentów.

Co oceniano w ramach tego przeglądu?

Głównymi wynikami były zmiany w postrzeganej i wymiernej ocenie zmęczenia oczu, oceniane po ≥1 miesiącu używania soczewek. Pozostałe oceniane wyniki obejmowały szereg miar klinicznych i skutków ubocznych.

Jakie są najważniejsze wnioski tego przeglądu?

Uwzględniliśmy 17 badań obejmujących 619 osób, które przeprowadzono w 6 krajach. Z przeglądu wynikają następujące wnioski:

(I) Stosowanie soczewek z filtrem światła niebieskiego w celu zmniejszenia zmęczenia wzroku podczas korzystania z komputera może nie przynosić krótkoterminowych korzyści, w porównaniu z noszeniem soczewek bez takiego filtra.

(II) Informacje na temat potencjalnego wpływu noszenia soczewek z filtrem światła niebieskiego na ostrość widzenia są ograniczone, a wpływ na parametry związane ze snem jest niejasny. Dostępne dane naukowe dotyczące tych wyników nie są jednoznaczne.

(III) W żadnym z uwzględnionych badań nie oceniano czułości kontrastu, rozróżniania kolorów, oślepienia powodującego dyskomfort, zdrowia plamki żółtej, stężenia melatoniny w surowicy, ani ogólnej satysfakcji wzrokowej pacjentów; nie można było wyciągnąć żadnych wniosków dotyczących tych parametrów.

(IV) Istnieją pewne dane naukowe wskazujące, że szkodliwe efekty, które mogą być związane z używaniem soczewek z filtrem światła niebieskiego, obejmują ból głowy (1 badanie, 8%), nasilone objawy depresji (1 badanie, 17%), obniżony nastrój (1 badanie, 5%) i dyskomfort podczas noszenia okularów (2 badania łącznie, 22%), chociaż podobne efekty uboczne zgłaszano również w przypadku noszenia soczewek bez takiego filtra. Nie znaleźliśmy dostępnych wystarczających danych, aby dokładnie zmierzyć lub określić możliwe szkodliwe skutki wraz z określeniem poziomu naszego zaufania do nich.

Jak aktualny jest ten przegląd?

Autorzy przeglądu Cochrane poszukiwali badań opublikowanych do 22 marca 2022 r.