Co to jest epidemiczne zapalenie spojówki i rogówki?
Epidemiczne (nagminne) zapalenie spojówki i rogówki to zapalenie błony pokrywającej twardówkę (białą zewnętrzną powłokę oka) i wewnętrznej strony powiek, zwykle wywołane przez określone szczepy grupy powszechnie występujących wirusów zwanych adenowirusami. Wirus może łatwo rozprzestrzeniać się w gospodarstwach domowych, placówkach opieki zdrowotnej i w społeczeństwie. U niektórych osób zapalenie prowadzi do bliznowacenia rogówki („nacieków”) i spojówki, co powoduje uporczywy dyskomfort i słaby wzrok.

Jak się to leczy?
Leczenie jest zwykle wspomagające i polega na stosowaniu chłodnych okładów, preparatów sztucznych łez, a czasem steroidów.

Czego chcieliśmy się dowiedzieć?
Chcieliśmy się dowiedzieć, czy jakiekolwiek istniejące leki stosowane miejscowo mogą złagodzić objawy choroby i zapobiec powikłaniom, a także czy leki te są dobrze tolerowane.

Co zrobiliśmy?
Dokonaliśmy przeglądu badań z randomizacją (RCT; rodzaj badania, w którym badani są losowo przydzielani do jednej z dwóch lub więcej grup leczenia), w których uczestnikami były dzieci i dorośli z epidemicznym zapaleniem spojówek i rogówki. Podsumowaliśmy wyniki tych badań i oceniliśmy nasze zaufanie do otrzymanych danych, biorąc pod uwagę zakres i metody badań.

Czego się dowiedzieliśmy?
Znaleźliśmy 10 badań, w których uczestniczyły 892 osoby z epidemicznym zapaleniem spojówki i rogówki (w wieku od 9 do 82 lat); badania trwały od 7 dni do 18 miesięcy. W porównaniu z preparatami sztucznych łez, leki przeciwwirusowe zdawały się skracać czas trwania objawów. Stosowanie samego jodopowidonu powodowało szybsze ustępowanie objawów choroby w ciągu pierwszych 7 dni leczenia. Nie udało nam się znaleźć żadnych danych zawierających informacje, czy jakakolwiek metoda leczenia zapobiega powstawaniu blizn rogówki częściej niż sztuczne łzy. W leczeniu blizn rogówki immunosupresyjny lek – cyklosporyna A – nie był skuteczniejszy niż steroidy. Cyklosporyna A i krople do oczu z takrolimusem często powodowały dyskomfort w oku, ale nie przyczyniały się do zwiększenia ciśnienia wewnątrzgałkowego, w porównaniu ze stosowaniem steroidów.

Jakie są ograniczenia przeanalizowanych danych naukowych?
Prawie wszystkie uwzględnione przez nas badania miały wadliwe metody badawcze oraz były niedokładnie przedstawione. Te wady wzbudziły nasze obawy co do wyników badań i zmniejszyły zaufanie do ogólnych danych zawartych w przeglądzie.

Jak aktualne są te dane naukowe?
Dane naukowe są aktualne do kwietnia 2021 r.