Kluczowe informacje
- Nie wiemy, czy opatrunki hydrożelowe (przeznaczone do utrzymywania wilgotności ran) są lepsze niż inne opatrunki, jeśli chodzi o wspomaganie gojenia się ran w miejscu po pobraniu przeszczepów skóry o podzielonej grubości (skóra pobrana z innej części ciała).
- Nie znaleźliśmy żadnych badań porównujących opatrunki hydrożelowe z kremami, maściami lub z innymi roztworami nakładanymi bezpośrednio na ranę.
- Aby odpowiedzieć na to pytanie, potrzeba większej liczby lepiej zaprojektowanych badań.
Czym są rany w miejscu po pobraniu i przeszczepy skóry o podzielonej grubości?
Rany w miejscu po pobraniu przeszczepu powstają w wyniku usunięcia części skóry ze zdrowego, nienaruszonego obszaru i przeniesienia jej w celu wspomagania gojenia obszarów z uszkodzoną lub utraconą skórą. Rany te powstają w wyniku standardowego zabiegu chirurgicznego zwanego przeszczepem skóry. Częściowy lub dzielony przeszczep skóry to cienka ogolona warstwa skóry, pobrana z obszaru takiego jak udo lub pośladki, która zwykle goi się dobrze w ciągu około 2 tygodni.
Jakie opatrunki stosuje się na rany w miejscu po pobraniu przeszczepu?
Opatrunki pokrywające rany w miejscu po pobraniu przeszczepu różnią się znacznie pod względem działania, kosztu i łatwości stosowania. Opatrunki hydrożelowe wykonane są z materiałów naturalnych lub syntetycznych, które umożliwiają przenikanie przez nie tlenu i składników odżywczych. Zapewniają wilgotne środowisko gojenia, co może zapobiegać przyklejaniu się opatrunku do rany i powodowaniu dalszych uszkodzeń. Nie trzeba ich zmieniać tak często jak innych opatrunków i często stosuje się je na rany, które wolno się goją lub wymagają dużej wilgoci, aby przyspieszyć gojenie, takich jak np. oparzenia. Istnieje wiele innych rodzajów opatrunków, w tym gaza parafinowa, opatrunki chłonne, opatrunki hydrokoloidowe i opatrunki impregnowane środkami przeciwdrobnoustrojowymi.
Czego chcieliśmy się dowiedzieć?
Chcieliśmy sprawdzić, czy opatrunki hydrożelowe skutecznie pomagają leczyć rany w miejscu po pobraniu częściowego przeszczepu skóry. Byliśmy szczególnie zainteresowani zbadaniem wpływu różnych typów opatrunków stosowanych na rany w miejscu po pobraniu przeszczepów skóry o różnej grubości.
Co zrobiliśmy?
Szukaliśmy badań, w których porównywano opatrunki hydrożelowe z innymi metodami leczenia ran powstałych w miejscu po pobraniu częściowego przeszczepu skóry. Przeanalizowaliśmy wyniki i oceniliśmy naszą pewność co do połączonych danych naukowych na podstawie wielkości i jakości włączonych badań.
Czego się dowiedzieliśmy?
Znaleźliśmy 2 badania, w których wzięło udział 162 uczestników.
- Jedno badanie z udziałem 101 uczestników przeprowadzono na oddziale leczenia oparzeń dziecięcych i porównano opatrunek hydrożelowy (siatka z gazy powlekanej hydrożelem) z opatrunkiem alginianowym (na bazie alg lub wodorostów) lub z produktem Cuticerin (gładka gaza octanowa nasączona maścią hydrofobową).
- Drugie badanie, w którym wzięło udział 61 uczestników, przeprowadzono na trzech oddziałach chirurgicznych i porównywano w nim opatrunek hydrożelowy zawierający środek antyseptyczny (oktenidynę – w celu zmniejszenia ryzyka zakażenia) z opatrunkiem niezawierającym oktenidyny.
Nie znaleźliśmy żadnych badań porównujących opatrunki hydrożelowe z lekami stosowanymi bezpośrednio na ranę (np. kremami lub maściami).
Osoby biorące udział w badaniach zostały wybrane losowo do leczenia opatrunkami hydrożelowymi lub innym opatrunkiem.
Głównie wnioski
Opatrunki hydrożelowe vs inne rodzaje opatrunków
Opatrunki hydrożelowe mogą wydłużać czas gojenia ran o około 1,7 dnia w porównaniu z opatrunkami alginianowymi (1 badanie, 69 uczestników) lub opatrunkami Cuticerin (1 badanie, 68 uczestników). Nie mamy pewności co do wyników dla opatrunków hydrożelowych w porównaniu z innymi opatrunkami w zakresie natężenia bólu w miejscu pobrania i powikłań rany, w tym bliznowacenia i swędzenia. W badaniu nie raportowano jakości życia związanej ze zdrowiem, zakażenia rany, ani żadnych niepożądanych skutków stosowania opatrunków.
Opatrunek hydrożelowy na bazie oktenidyny vs opatrunek hydrożelowy niezawierający oktenidyny
Nie jesteśmy pewni wpływu stosowania opatrunków hydrożelowych na bazie oktenidyny w porównaniu z opatrunkami hydrożelowymi niezawierającymi oktenidyny na czas gojenia się ran, ryzyko zakażenia rany oraz wystąpienia działań niepożądanych. W badaniu nie raportowano natężenia bólu w miejscu pobrania, pogorszenia jakości życia związanej ze zdrowiem, ani powikłań związanych z raną.
Ograniczenia danych naukowych
Nie jesteśmy pewni danych naukowych, ponieważ nie ma wystarczającej liczby badań, aby mieć pewność co do naszych wyników. Badania były słabej jakości i nie dostarczyły danych na temat wszystkich interesujących nas kwestii.
Jak aktualne są te dane naukowe?
Dane naukowe są aktualne do 20 lipca 2022 r.
Tłumaczenie: Anna Witkowska Redakcja: Karolina Moćko