Kluczowe informacje

• Dodanie długo działającego β2-mimetyku (LABA) lub długo działającego leku przeciwcholinergicznego (LAMA) do średnich dawek wziewnych GKS prawdopodobnie zmniejsza liczbę ataków astmy wymagających leczenia GKS doustnie i zwiększa prawdopodobieństwo uzyskania zadowalającej kontroli objawów w porównaniu ze stosowaniem samych GKS, podczas gdy podwojenie dawki GKS prawdopodobnie nie pozwala uzyskać tego efektu. Ilość danych, które znaleźliśmy, była znacznie większa dla LABA niż dla LAMA.

• Musimy dowiedzieć się więcej o długoterminowych skutkach ubocznych stosowania GKS w dużych dawkach, ponieważ uwzględnione badania trwały średnio tylko 6 miesięcy. Zachęca się do stosowania najmniejszych skutecznych dawek GKS w celu zminimalizowania ryzyka wystąpienia skutków ubocznych związanych z ich stosowaniem.

Czym jest astma i jak się ją leczy?

Astma jest przewlekłą chorobą układu oddechowego charakteryzującą się stanem zapalnym i zwężeniem dróg oddechowych, co powoduje objawy takie jak świszczący oddech, kaszel, ucisk w klatce piersiowej i duszność. Leczenie astmy polega na stosowaniu inhalatorów, które przynoszą ulgę (np. krótko działających leków rozszerzających oskrzela) oraz, w razie potrzeby, leków zapobiegawczych (np. GKS), a także na unikaniu czynników wyzwalających objawy i na utrzymywaniu zdrowego stylu życia.

Czego chcieliśmy się dowiedzieć?

Chcieliśmy znaleźć najlepszy sposób na poprawę kontroli astmy u nastolatków i dorosłych, u których nie udało się kontrolować astmy za pomocą średnich dawek GKS. Porównaliśmy 3 różne metody leczenia.

Oceniliśmy:

• dodanie inhalatora z LABA;

• dodanie inhalatora z LAMA;

• podwojenie dawki obecnie stosowanego inhalatora z GKS.

Głównym celem było sprawdzenie, które leczenie jest najskuteczniejsze w poprawie kontroli astmy i które jest najbezpieczniejsze biorąc pod uwagę ryzyko wystąpienia skutków ubocznych.

Co zrobiliśmy?

Zebraliśmy i przeanalizowaliśmy dane z 35 badań, które obejmowały łącznie 38 276 chorych z astmą niekontrolowaną podczas stosowania średnich dawek GKS, przy użyciu specjalnej metody zwanej metaanalizą sieciową. Umożliwiło nam to jednoczesne porównanie wielu grup inhalatorów. Porównaliśmy dodanie LABA lub LAMA do GKS w średniej dawce, w porównaniu z podwojeniem dawki GKS lub ze stosowaniem samych GKS w średniej dawce.

Co udało się nam ustalić?

Dodanie LABA lub LAMA do GKS w średniej dawce prawdopodobnie zmniejsza liczbę ataków astmy wymagających leczenia doustnymi GKS. Zwiększa również szanse na uzyskanie zadowalającej kontroli objawów w porównaniu ze stosowaniem samego GKS, podczas gdy podwojenie dawki GKS prawdopodobnie nie zapewnia tego efektu. Ilość danych, które znaleźliśmy, była znacznie większa dla LABA niż dla LAMA.

Dodanie LABA lub LAMA do GKS w średniej dawce lub podwojenie dawki GKS prawdopodobnie nie zmniejsza liczby hospitalizacji związanych z astmą lub ryzyka wystąpienia ciężkich działań niepożądanych. Dodanie LAMA do GKS może zmniejszyć ryzyko wystąpienia skutków ubocznych i częstość przerwania leczenia. Jednak połączenie terapii GKS/LAMA wymaga stosowania 2 oddzielnych inhalatorów, podczas gdy kombinacje GKS/LABA są dostępne w jednym inhalatorze.

Jakie są ograniczenia zgromadzonych danych naukowych?

Musimy dowiedzieć się więcej na temat długoterminowych skutków ubocznych stosowania dużych dawek GKS, ponieważ średni czas trwania uwzględnionych badań wynosił tylko 6 miesięcy. Wyniki te mogą nie mieć zastosowania u osób palących lub osób, które doświadczają skutków ubocznych stosowania LAMA, ponieważ osoby te albo nie zostały uwzględnione w tym przeglądzie, albo było ich bardzo niewiele.

Jak aktualne są te dane naukowe?

Niniejszy przegląd jest aktualny do grudnia 2022 r.