Najważniejsze informacje

• Chociaż kofeinę podaje się powszechnie dzieciom urodzonym zbyt wcześnie, jej najskuteczniejsza dawka nie została określona.

• Większe dawki kofeiny mogą poprawić oddychanie i rozwój długoterminowy, ale potencjalnie mają niepożądane skutki.

Dlaczego warto podawać kofeinę wcześniakom?

Noworodki urodzone zbyt wcześnie (wcześniaki), zwłaszcza przed 28 tygodniem ciąży, obciążone są większym ryzykiem zgonu, choroby płuc i upośledzenia mózgu niż te urodzone w terminie lub blisko terminu. U niektórych z nich rozwijają się na przykład niepełnosprawność intelektualna, ślepota lub głuchota. Kofeinę często stosuje się u wcześniaków, głównie w celu poprawy oddychania i zmniejszenia liczby napadów bezdechu (czyli czasowego zaprzestania oddychania) oraz konieczności stosowania urządzeń wspomagających oddychanie.

Czego chcieliśmy się dowiedzieć?

Chcieliśmy sprawdzić, czy stosowanie dużej dawki kofeiny u noworodków urodzonych zbyt wcześnie jest lepsze niż stosowanie dawki standardowej, aby:

• zmniejszyć śmiertelność przed wypisem ze szpitala;

• poprawić długoterminowy rozwój w wieku od 18 do 24 miesięcy oraz w wieku od 3 do 5 lat.

Chcieliśmy również sprawdzić, czy stosowanie dużej dawki kofeiny wiąże się z jakimiś niepożądanymi efektami.

Co zrobiliśmy?

Szukaliśmy badań, w których oceniano stosowanie dużych dawek kofeiny w porównaniu ze stosowaniem dawek standardowych u dzieci urodzonych zbyt wcześnie. Porównaliśmy i podsumowaliśmy wyniki badań oraz oceniliśmy pewność co do wiarygodności wyników, opierając się na czynnikach takich jak metodologia badań i liczba uczestników.

Czego się dowiedzieliśmy?

Do naszego przeglądu włączyliśmy 7 badań obejmujących łącznie 894 wcześniaki. W 2 badaniach oceniano stosowanie kofeiny w celu zapobiegania bezdechom, w 3 badaniach jej stosowanie w leczeniu bezdechów, w 1 badaniu przy ekstubacji (czyli usunięciu rurki umieszczonej w tchawicy); a w 1 badaniu oceniano stosowanie kofeiny w celu leczenia bezdechów lub wspomagania ekstubacji.

W grupach otrzymujących duże dawki, dawka nasycająca (tj. pierwsza dawka) wynosiła od 30 mg/kg do 80 mg/kg; dawki podtrzymujące (tj. regularne dawki dzienne) wynosiły od 12 mg/kg do 30 mg/kg.

Strategie oparte na stosowaniu kofeiny w dużych dawkach mogą mieć niewielki lub żaden wpływ na ryzyko zgonu przed wypisem ze szpitala i częstość występowania niepożądanych skutków ubocznych.

Nie jest jasne, czy strategie oparte na stosowaniu dużych dawek kofeiny zmniejszają ryzyko zgon przed wypisem ze szpitala, skracają czas pobytu w szpitalu lub częstość napadów padaczkowych; tylko w jednym, małym badaniu oceniano długoterminowy rozwój.

W żadnym badaniu nie raportowano takiego punktu końcowego, jak „zgon lub długoterminowy rozwój" u dzieci w wieku od 18 do 24 miesięcy i od 3 do 5 lat.

Podawanie dużych dawek kofeiny prawdopodobnie zmniejsza częstość występowania przewlekłej choroby płuc.

Obecnie prowadzone są 3 badania.

Jakie są ograniczenia prezentowanych danych naukowych?

Jesteśmy umiarkowanie pewni danych naukowych dotyczących przewlekłej choroby płuc, ponieważ badania były małe i wykorzystywały metody, które mogą wprowadzać błędy do ich wyników. Mamy niewielkie zaufanie do danych naukowych dotyczących śmiertelności i niepożądanych efektów ze względu na sposób prowadzenia badań i nie ma wystarczającej liczby badań, aby mieć pewność co do naszych wyników. Nie jesteśmy pewni danych naukowych dotyczących długoterminowego rozwoju z powodów wymienionych powyżej oraz dlatego, że tylko w jednym małym badaniu raportowano te informacje. Jest mało prawdopodobne, aby ich wyniki odzwierciedlały wyniki wszystkich badań przeprowadzonych w tej dziedzinie, z których część nie została jeszcze podana do publicznej wiadomości.

Aktualność przedstawionych danych naukowych

Dane te aktualne są do maja 2022 r.