Pytanie badawcze
Dokonaliśmy przeglądu danych naukowych dotyczących wpływu stosowania antykoncepcji hormonalnej na powstawanie zakrzepów, w tym wystąpienie zawału serca, udaru mózgu lub innych ciężkich punktów końcowych, u kobiet chorych na COVID-19. Chcieliśmy przyjrzeć się osobom, które stosują złożoną antykoncepcję (tj. przyjmują zarówno estrogen, jak i progestagen) w porównaniu z osobami niestosującymi antykoncepcji hormonalnej lub stosującymi antykoncepcję zawierającą tylko progestagen. Znaleźliśmy tylko 5 badań spełniających kryteria włączenia.
Wprowadzenie
Antykoncepcja hormonalna, zwłaszcza ta zawierająca estrogen, może zwiększać ryzyko powstawania zakrzepów w nogach lub w płucach, czy też zwiększać ryzyko wystąpienia udaru mózgu. Zaobserwowaliśmy również, że zakrzepy pojawiające się w nogach lub płucach mogą być wynikiem rozwoju COVID-19. Nie jesteśmy pewni, czy kobiety przyjmujące antykoncepcję hormonalną obciążone są większym ryzykiem wystąpienia zakrzepów w momencie zachorowania na COVID-19. Chcemy dokładniej ocenić tę kwestię, aby dowiedzieć się, czy osoby stosujące antykoncepcję hormonalną w przypadku uzyskania dodatniego wyniku testu w kierunku COVID-19 nie powinny przerwać antykoncepcji lub zastąpić ją inną metodą.
Charakterystyka badań
Do niniejszego przeglądu włączyliśmy badania opublikowane do marca 2022 r. Szukaliśmy badań, w których opisywano ryzyko wystąpienia zakrzepów, hospitalizacji, potrzebę specjalistycznej opieki, takiej jak np. konieczność wprowadzenia rurki do oddychania, lub ryzyko zgonu z powodu COVID-19 u kobiet, które stosowały antykoncepcję, zwłaszcza zawierającą estrogen (np. w postaci tabletek dwuskładnikowych), w porównaniu z kobietami, które nie stosowały antykoncepcji. Ponieważ znaleźliśmy bardzo niewiele badań, wzięliśmy pod uwagę także te, w których opisywano grupę chorych na COVID-19 stosujących antykoncepcję, u których wystąpiły zakrzepy, a których nie porównywano z inną grupą. Uwzględniliśmy łącznie 5 badań. W jednym badaniu z udziałem 18 892 osób oceniano ryzyko zgonu u kobiet chorych na COVID-19 stosujących złożone metody antykoncepcji. W innym badaniu, w którym wzięło udział 295 689 osób, oceniano ryzyko hospitalizacji w przypadku osób stosujących skojarzone metody antykoncepcji, które śledziły objawy COVID w aplikacji na smartfona, ale nie były specjalnie testowane pod kątem COVID-19. W trzecim badaniu, obejmującym tylko 123 osoby, przeanalizowano ryzyko hospitalizacji u kobiet chorych na COVID-19, które stosowały dowolny rodzaj antykoncepcji hormonalnej. Wreszcie, w 2 badaniach obejmujących łącznie 13 chorych na COVID-19, u których wystąpiły zakrzepy, przeanalizowano liczbę osób stosujących antykoncepcję.
Najważniejsze wyniki
W jednym z badań wykazano podobne ryzyko zgonu z powodu COVID-19 wśród osób stosujących złożoną antykoncepcję hormonalną i osób, które jej nie stosują, ale dane naukowe były bardzo niepewne.
Opierając się na wynikach jednego badania, ryzyko hospitalizacji z powodu COVID-19 może być nieznacznie mniejsze u osób stosujących złożoną hormonalną antykoncepcję, ale dane naukowe były bardzo niepewne. Z kolei wyniki drugiego, mniejszego badania wykazały, że wpływ stosowania dowolnego rodzaju antykoncepcji hormonalnej na ryzyko hospitalizacji jest mały lub żaden, ale podobnie – dane te były bardzo niepewne.
Stosowanie antykoncepcji hormonalnej może mieć niewielki lub żaden wpływ na ryzyko konieczności zastosowania wspomagania oddychania u chorych na COVID-19, ale dane również były bardzo niepewne.
Raporty opisujące 13 kobiet i dziewcząt chorych na COVID-19, u których wystąpiły zakrzepy wykazały, że dwie z nich stosowały złożoną antykoncepcję hormonalną.
Nie znaleźliśmy żadnych danych naukowych dotyczących ryzyka zawału serca lub udaru mózgu u chorych na COVID-19 stosujących antykoncepcję hormonalną.
Nie znaleźliśmy żadnych danych naukowych dotyczących jakichkolwiek wyników u chorych na COVID-19 stosujących dwuskładnikowe środki antykoncepcyjne, w porównaniu z osobami stosującymi tylko progestageny.
Ogólnie rzecz biorąc, było niewiele badań, które mogliśmy uwzględnić i do wielu z nich mieliśmy zastrzeżenia metodologiczne, co bardzo utrudniało interpretację wyników. Dane naukowe były bardzo niepewne dla oceny ryzyka zagrożeń związanych z występowaniem zakrzepów u kobiet chorych na COVID-19 stosujących antykoncepcję. Jednocześnie ryzyko hospitalizacji u kobiet stosujących antykoncepcję hormonalną może być podobne lub mniejsze (niż u osób niestosujących antykoncepcji hormonalnej – przyp. tłum.) .
Pewność danych naukowych
Nasze zaufanie do prezentowanych danych jest niewielkie lub żadne, ponieważ badania nie dostarczały istotnych dla nas informacji będących przedmiotem naszego zainteresowania, takich jak przyczyny narażenia na ryzyko powstawania zakrzepów. Badania nie obejmowały pacjentów, którzy odpowiadaliby celom naszego badania, tzn. kobiet z potwierdzonym zakażeniem COVID-19 lub tych, które stosowały środki antykoncepcyjne w trakcie COVID-19. Ponadto liczba badań była niewystarczająca, aby mieć pewność co do prezentowanych wyników.
Tłumaczenie: Małgorzata Maraj Redakcja: Karolina Moćko