Kluczowe wnioski
Program opieki dziennej obejmujący dodatkowe elementy, takie jak edukacja środowiskowa, edukacja rodziców i udostępnianie kojców rodzicom poza placówką opieki dziennej, prawdopodobnie zmniejszają ryzyko zgonu w wyniku utonięcia u dzieci w wieku poniżej 6 lat mieszkających na obszarach, gdzie każdego roku tonie duża liczba dzieci.
Dlaczego powstał niniejszy przegląd Cochrane?
Dzieci mieszkające na obszarach wiejskich w pobliżu otwartych zbiorników wodnych są narażone na ryzyko utonięcia, zwłaszcza jeśli nie uczęszczają do szkoły lub pozostają bez opieki. Żeby zapobiec utonięciom zaleca się nadzór nad dzieckiem, a zorganizowana opieka dzienna w ośrodku poza domem może w tym pomóc.
Chcieliśmy się dowiedzieć, czy program opieki dziennej dla dzieci poniżej 6. roku życia w krajach o niskich i średnich dochodach może przyczynić się do zmniejszenia liczby utonięć (śmiertelnych i tonięć niezakończonych zgonem).
Co zrobiliśmy?
Poszukiwaliśmy badań, które dotyczyły wpływu programu opieki dziennej na ryzyko utonięcia u dzieci poniżej 6. roku życia. Program opieki dziennej może obejmować takie elementy, jak zajęcia edukacyjne mające na celu zapobieganie urazom lub utonięciom oraz zajęcia z zakresu wczesnego rozwoju dziecka.
Na ile aktualny jest niniejszy przegląd?
Przegląd ten obejmuje dane naukowe opublikowane do 18 sierpnia 2020 r.
Co ustaliliśmy?
Znaleźliśmy 2 badania, które objęły 252 631 dzieci i przeprowadzono je na obszarach wiejskich Bangladeszu.
Pierwsze badanie trwało 4 lata i 8 miesięcy. Oceniano efekty programu opieki dziennej, który łączył w sobie edukację rodziców, udostępnianie kojców rodzicom i edukację społeczeństwa, w porównaniu z efektami niestosowania programu opieki dziennej.
Drugie badanie trwało 3 lata i 4 miesiące. Efekty stosowania samego programu opieki dziennej i efekty programu opieki dziennej połączonego z udostępnianiem kojców rodzicom porównywano z efektami samego udostępniania kojców rodzicom.
Jakie są najważniejsze wyniki przeglądu?
W porównaniu z niestosowaniem programu opieki dziennej, program opieki dziennej dla dzieci w wieku poniżej 6 lat połączony z edukacją rodziców, udostępnianiem kojców rodzicom i edukacją społeczną, prawdopodobnie zmniejsza ryzyko zgonu w wyniku utonięcia (dane z 1 badania obejmującego 136 577 dzieci). Na każde 100 000 dzieci w wieku poniżej 6 lat, które zostały objęte programem opieki dziennej, 77 dzieci mogło umrzeć z powodu utonięcia, w porównaniu z 14 dziećmi objętymi programem opieki dziennej.
Zapewnienie dodatkowych zajęć w tym programie opieki dziennej było tańsze niż koszt każdego roku straconego z powodu choroby, niepełnosprawności lub przedwczesnej śmierci w wyniku utonięcia (dane z 1 badania przeprowadzonego wśród 136 577 dzieci).
Nie mamy pewności co do efektów programu opieki dziennej w porównaniu z udostępnianiem kojców rodzicom, a także nie mamy pewności co do efektów programu opieki dziennej połączonego z udostępnianiem kojców rodzicom w porównaniu z samym udostępnianiem kojców.
W żadnym z badań nie przedstawiono wyników dotyczących tonięcia bez ofiar śmiertelnych, niebezpiecznego kontaktu z wodą, bezpieczeństwa programu lub innych przypadkowych urazów.
Ograniczenia danych naukowych
Wyniki pochodzą z dwóch badań obserwacyjnych, w których badacze obserwowali wpływ ekspozycji na dany czynnik (taki jak dzienna opieka), ale nie mieli wpływu na to, kto go doświadczył, a kto nie. Badania obserwacyjne nie dają tak wiarygodnych dowodów, jak badania z randomizacją, w których uczestników przydziela się losowo do jednej z grup badanych.
Jesteśmy umiarkowanie pewni co do wpływu programu opieki dziennej (obejmującego dodatkowe elementy) na ryzyko zgonu w wyniku utonięcia u dzieci poniżej 6. roku życia. Dalsze badania w tym zakresie prawdopodobnie zwiększą naszą pewność co do wiarygodności tych danych naukowych.
Tłumaczenie: Anna Jakubowska Redakcja: Karolina Moćko