Kluczowe wnioski

– Antybiotyki prawdopodobnie nie zmniejszają ryzyka rozwoju zakażenia leptospirozą i mogą powodować niegroźne działania niepożądane. Dane naukowe są bardzo ograniczone, więc nasze ustalenia mogą ulec zmianie, jeżeli opublikowanych zostanie więcej wysokiej jakości badań.

Co to jest leptospiroza?

Leptospiroza jest chorobą odzwierzęcą (co oznacza, że zakażenie może być naturalnie przenoszone z kręgowców na ludzi lub odwrotnie). Leptospiroza występuje na całym świecie. Ludzie zarażają się poprzez kontakt z wodą, glebą lub żywnością skażoną moczem zakażonych zwierząt. Większość zakażonych osób doświadcza łagodnych, samoograniczających się objawów grypopodobnych i nie szuka pomocy medycznej. U niektórych osób zakażonych leptospirozą rozwija się poważna choroba, która może spowodować zatrzymanie prawidłowego funkcjonowania wielu narządów i zgon.

Czego chcieliśmy się dowiedzieć?

Chcieliśmy dowiedzieć się, czy antybiotyki mogą być skuteczną metodą zapobiegania leptospirozie i czy mają niepożądane skutki uboczne?

Co zrobiliśmy?

Przeszukaliśmy medyczne bazy danych w poszukiwaniu badań oceniających stosowanie antybiotyków w profilaktyce leptospirozy. Szukaliśmy badań, w których porównywano antybiotyki z placebo (leczeniem pozorowanym) lub z niestosowaniem leczenia, a także antybiotyk z innym antybiotykiem albo różne dawki tego samego antybiotyku lub różne schematy leczenia tym samym antybiotykiem.

Czego się dowiedzieliśmy?

Znaleźliśmy 5 badań z udziałem 2593 uczestników, które przeprowadzono w Brazylii, Sri Lance, Indiach, Panamie i Iranie. Uczestnicy w większości zamieszkiwali te obszary.

Głównie wyniki

W 3 badaniach doksycyklinę porównywano z placebo lub z niestosowaniem leczenia. W jednym badaniu porównano doksycyklinę z azytromycyną i z placebo. Tylko w jednym badaniu porównano penicylinę z placebo.

Antybiotyki mogą nie zmniejszać ryzyka rozwoju zakażenia leptospirozą i mogą prowadzić do wystąpienia niektórych niegroźnych skutków ubocznych (np. biegunki [luźnych stolców], nudności [mdłości] i wymiotów), szczególnie w przypadku stosowania doksycykliny.

W żadnym z badań nie zgłaszano ciężkich działań niepożądanych, ani nie oceniano jakości życia.

Jakie są ograniczenia prezentowanych danych naukowych?

Mamy małe lub bardzo małe zaufanie do wyników. Wnioski pochodzą z kilku badań, które charakteryzowały się szerokim zakresem wyników, problemami w sposobie doboru uczestników, małą liczbą uczestników, dużą ilością brakujących informacji i znacznymi różnicami między grupami uczestników.

Finansowanie

W 4 badaniach uwzględniono oświadczenia dotyczące źródeł finansowania/wsparcia, z kolei jedno badanie nie zawierało takich informacji. W 3 spośród 4 badań, w których ujawniono swoje źródła wsparcia, dostarczono badany lek bezpośrednio od jednej firmy farmaceutycznej, a w pozostałych badaniach korzystano ze wsparcia finansowego ze środków państwowych.

Jak aktualne są te dane naukowe?

Niniejszy przegląd stanowi aktualizację poprzedniego przeglądu Cochrane. Dane naukowe są aktualne do 17 kwietnia 2023 r.