Czym są rutynowe testy laboratoryjne?
Rutynowe testy laboratoryjne to zestaw powszechnie wykonywanych badań krwi, które dostarczają informacji o stanie zdrowia pacjenta. Badania te mogą być wykorzystywane do rozpoznawania choroby lub monitorowania stanu zdrowia.

Czego chcieliśmy się dowiedzieć?
Podczas wizyty lekarskiej w ambulatorium lub na oddziale ratunkowym ważne jest rozpoznanie pacjentów, którzy narażeni są na wysokie ryzyko rozwoju ciężkiej postaci COVID-19 lub śmierci. Może to pomóc klinicystom w podjęciu decyzji o konieczności hospitalizacji danego pacjenta. Próbowaliśmy ustalić, czy rutynowe testy laboratoryjne są na tyle dokładne, aby przewidzieć zgon i pogorszenie stanu pacjentów z potwierdzonym SARS-CoV-2.

Co zrobiliśmy?
Poszukiwaliśmy badań, w których oceniono, w jakim stopniu rutynowe testy laboratoryjne przewidują umieralność i pogorszenie stanu zdrowia pacjentów z potwierdzonym SARS-CoV-2. Uwzględniliśmy wszystkie typy badań przeprowadzone w dowolnym miejscu na świecie. Włączano pacjentów w dowolnym wieku i dowolnej płci.

Co udało nam się ustalić?
Znaleźliśmy 64 badania, które dotyczyły 53 różnych rutynowych testów laboratoryjnych. W badaniach tych oceniano, jak dokładnie testy te mogą przewidywać umieralność, pogorszenie stanu zdrowia lub oba te punkty końcowe jednocześnie. Łącznie uwzględniono 71170 pacjentów, z czego 8169 (11,5%) zmarło, a stan zdrowia 4031 (5,7%) pogorszył się do stanu ciężkiego lub krytycznego. Dorośli pacjenci uczestniczyli w 31 badaniach, dwa badania dotyczyły pacjentów w wieku powyżej 60 lat, dwa badania obejmowały zarówno dzieci, jak i dorosłych, a jedno badanie obejmowało tylko dzieci. Większość badań przeprowadzono w Chinach, a następnie w Hiszpanii i we Włoszech. Wszystkie badania przeprowadzono w szpitalach.

„Czułość” i „swoistość” są często używane do opisu skuteczności testów diagnostycznych. Czułość to proporcja pacjentów z daną cechą (zgon lub pogorszenie stanu zdrowia) prawidłowo wykrytych przez test, natomiast swoistość to proporcja prawidłowo wykrytych przez test osób bez danej cechy. Im wartości czułości i swoistości są bliższe 100%, tym dokładniejszy jest test. Aby bezpiecznie wykluczyć pacjentów, których stan się nie pogorszy i którzy nie umrą, niezbędna jest wysoka czułość testu wynosząca ponad 90%. Jeśli cztery lub więcej badań poddawało ocenie te same testy, łączyliśmy te dane i analizowaliśmy je zbiorczo. Nie znaleźliśmy żadnych testów, które byłyby na tyle dokładne, aby bezpiecznie wykluczyć wystąpienie ciężkiego przebiegu, takiego jak pogorszenie stanu zdrowia lub śmierć. Znaleźliśmy pięć testów o czułości i swoistości przekraczającej 50%. Cztery z tych testów laboratoryjnych wskazują na stan zapalny, który jest istotny w zakażeniu SARS-CoV-2. Te cztery testy to białko C-reaktywne (CRP), stosunek neutrofili do limfocytów (NLR), liczba limfocytów i dehydrogenaza mleczanowa (LDH). Piąty test, D-dimerów, odzwierciedla stan zwiększonego krzepnięcia krwi w zakażeniu SARS-CoV-2.

Jak wiarygodne są wyniki?
Mamy niskie zaufanie do danych naukowych zawartych w tym przeglądzie, ponieważ wystąpiły istotne różnice między badaniami, zatem trudno było je porównać. Czułość i swoistość zależą od punktu odcięcia między wynikiem pozytywnym (wskazującym na chorobę) a negatywnym (brak choroby). W przypadku niektórych badań autorzy decydowali o wartości odcięcia (dla testu) przed wykonaniem testu (mniejsze prawdopodobieństwo błędu systematycznego), a w innych przypadkach wybierali wartość odcięcia po analizie testu (większe prawdopodobieństwo błędu systematycznego).

Kogo dotyczą wyniki tego przeglądu?
Rutynowe testy laboratoryjne można wykonać podczas wizyty u lekarza lub na oddziale ratunkowym. Uwzględnione badania dotyczyły jednak wyłącznie pacjentów zgłaszających się do szpitala. Uwzględniliśmy pacjentów z potwierdzonym zakażeniem SARS-CoV-2. Tylko jedno badanie dotyczyło zaszczepionych pacjentów i nie mogliśmy ocenić wpływu różnych istotnych wariantów SARS-CoV-2. Z tego powodu nasze wyniki mogą nie być reprezentatywne dla zaszczepionych pacjentów lub różnych istotnych wariantów.

Co to oznacza?
Rutynowe testy laboratoryjne związane ze stanem zapalnym i krzepnięciem krwi u pacjentów z chorobą COVID-19 mogą służyć do stratyfikacji ryzyka przy ocenie pacjenta. Jednak żaden z tych testów nie był wystarczająco dobry, aby bezpiecznie wykluczyć rozwój ciężkiej lub śmiertelnej choroby. Testy te mogą służyć do oceny ogólnego stanu zdrowia pacjenta. Aby przewidzieć pogorszenie stanu zdrowia lub zgon, można rozważyć bardziej kompleksową ocenę, w tym objawy kliniczne, wyniki badań radiologicznych i cechy pacjenta.

Jak aktualny jest ten przegląd?
Szukaliśmy wszystkich badań dotyczących COVID-19 opublikowanych do 25 sierpnia 2022 r.