Najważniejsze informacje
– Dane naukowe dotyczące wpływu ćwiczeń aerobowych i treningu oporowego na zmęczenie spowodowane chorobą nowotworową, samopoczucie i skutki niepożądane są bardzo niepewne. Przeprowadzono tylko kilka niewielkich badań.
– Aby móc jednoznacznie stwierdzić, czy jeden rodzaj ćwiczeń jest lepszy od drugiego potrzebnych jest więcej badań. Powinny one obejmować także różne typy nowotworów i metody leczenia.
Czym jest zmęczenie spowodowane nowotworem?
Zmęczenie spowodowane chorobą nowotworową to uczucie skrajnego zmęczenia, które utrzymuje się przez długi czas. Jest ono związane z samym nowotworem lub podejmowanym leczeniem, bądź jednym i drugim. Zmęczenie oddziałuje zarówno na ciało, jak i uczucia. Może również utrudniać wykonywanie zwykłych czynności. Zmęczenie spowodowane nowotworem jest o wiele gorsze niż zwykłe zmęczenie i nie ustępuje po dłuższym śnie lub odpoczynku.
Czego chcieliśmy się dowiedzieć?
Chcieliśmy dowiedzieć się, czy istnieją różnice między zastosowaniem ćwiczeń aerobowych a treningiem oporowym pod względem leczenia i zapobiegania zmęczenia spowodowanego chorobą nowotworową, samopoczucia (także nazywanym jakością życia) i skutków niepożądanych. Do ćwiczeń aerobowych zalicza się chodzenie, bieganie, pływanie i jazdę na rowerze. Z kolei w ramach treningu oporowego wykonuje się ćwiczenia z wykorzystaniem własnej masy ciała, ciężarków lub elastycznych taśm terapeutycznych.
Co zrobiliśmy?
Szukaliśmy badań, w których porównywano ćwiczenia aerobowe i trening oporowy u osób z dowolnym typem nowotworu. Trening mógł się rozpocząć przed, w trakcie lub po leczeniu choroby.
Na koniec podsumowaliśmy wyniki badań oraz oceniliśmy nasze zaufanie względem danych w oparciu o takie czynniki, jak metodologia badań i liczba uczestników.
Czego się dowiedzieliśmy?
Znaleźliśmy sześć badań. Wzięło w nich udział 447 osób z nowotworem piersi, prostaty (mały gruczoł w miednicy, który jest częścią męskiego układu rozrodczego) lub płuc. Badania te nie raportowały, czy zmęczenie spowodowane chorobą nowotworową występowało już przed rozpoczęciem ćwiczeń. Uczestników leczono za pomocą chemioterapii (leków niszczących nowotwór), radioterapii (promieniowania skierowanego na nowotwór w celu jego zmniejszenia lub zniszczenia), zabiegu chirurgicznego (w celu usunięcia nowotworu) lub kombinacji tych metod. Ćwiczenia aerobowe lub trening oporowy rozpoczęły się w trakcie lub po zakończeniu leczenia nowotworu. Większość badań uwzględniała wyniki krótkoterminowe (do 12 tygodni obserwacji włącznie). Tylko jedno badanie obejmowało wyniki długoterminowe (obserwacja przez sześć miesięcy lub dłużej). Badania były wspierane przez granty badawcze i prowadzone były w Kanadzie, Belgii, Stanach Zjednoczonych i Niemczech.
Dane naukowe dotyczące wpływu ćwiczeń aerobowych i treningu oporowego na zmęczenie spowodowane chorobą nowotworową, samopoczucie i występowanie krótko lub długofalowych skutków niepożądanych są bardzo niepewne.
Jakie są ograniczenia prezentowanych danych naukowych?
Nasze zaufanie do danych naukowych jest bardzo niskie. Znaleźliśmy niewiele badań, które obejmowały niewielką liczbę osób. Odnotowaliśmy również problemy metodologiczne. Na przykład, uczestnicy badań wiedzieli, jaki otrzymali rodzaj ćwiczeń. Mogło to wpłynąć na uzyskane wyniki.
Jak aktualne są te dane naukowe?
Dane naukowe są aktualne do października 2023 r.
Tłumaczenie: Aleksandra Pietrzykowska Redakcja: Małgorzata Maraj