รักษาสุขภาพปาก
ยาสูบสามารถ สูบ เคี้ยว หรือดม (เป็นกลิ่น) สิ่งที่ดีที่สุดที่ผู้ที่ใช้ผลิตภัณฑ์ยาสูบสามารถทำได้เพื่อสุขภาพคือการหยุดใช้ ซึ่งจะช่วยลดความเสี่ยงของมะเร็งปอดและโรคอื่นๆ รวมทั้งมะเร็งปากและโรคเหงือก
หลายคนไปพบผู้เชี่ยวชาญด้านทันตกรรมอย่างน้อยปีละครั้ง บางคนอาจไปพบบ่อยกว่า ผู้เชี่ยวชาญด้านทันตกรรมสามารถกระตุ้นให้คนเลิกใช้ยาสูบโดยบอกพวกเขาเกี่ยวกับความเสี่ยงต่อสุขภาพ ของการใช้อย่างต่อเนื่อง และประโยชน์ต่อสุขภาพของการเลิก ผู้เชี่ยวชาญด้านทันตกรรม ได้แก่ :
·ทันตแพทย์
·นักสุขอนามัยทางทันตกรรม
·นักบำบัดทางทันตกรรม และ
·พยาบาลทันตกรรม (เรียกว่าผู้ช่วยทันตแพทย์ในบางประเทศ)
ทำไมเราถึงทำการทบทวนวรรณกรรมนี้
เราต้องการทราบว่าผู้เชี่ยวชาญด้านทันตกรรมสามารถช่วยให้คนเลิกใช้ยาสูบได้หรือไม่ โดยให้คำแนะนำและการช่วยเหลือพวกเขา เราต้องการทราบด้วยว่า การช่วยเหลือจากผู้เชี่ยวชาญด้านทันตกรรมมีผลที่ไม่พึงประสงค์หรือไม่
เราได้ทำอะไร
เราสืบค้นการศึกษาที่ทดสอบว่าคำแนะนำและการช่วยเหลือโดยผู้เชี่ยวชาญด้านทันตกรรม ช่วยให้คนเลิกสูบบุหรี่ เคี้ยวหรือดมยาสูบ ได้หรือไม่
เรามองหาการศึกษาแบบสุ่มที่มีการควบคุม ซึ่งผู้ที่เข้าร่วมได้รับมอบหมายไปยังกลุ่มบำบัดต่างๆ โดยใช้การสุ่มในการตัดสินใจว่าคนใดได้รับการช่วยเหลือให้เลิกใช้ยาสูบ การศึกษาประเภทนี้มักให้หลักฐานที่น่าเชื่อถือที่สุดเกี่ยวกับผลของการรักษา
วันที่สืบค้นข้อมูล: การศึกษาทีตีพิมพ์จนถึงเดือน กุมภาพันธ์ 2020
สิ่งที่เราพบ
เราพบการศึกษา 20 รายการในคน 14,897 คนที่ใช้ผลิตภัณฑ์ยาสูบ (สูบ เคี้ยว หรือดมยาสูบ) การศึกษาทำในในสหรัฐอเมริกา (13 การศึกษา) สหราชอาณาจักร (2 การศึกษา) สวีเดน (2 การศึกษา) ญี่ปุ่น (1 การศึกษา) มาเลเซีย (1 การศึกษา) และอินเดีย (1 การศึกษา) การศึกษาส่วนใหญ่ (16) อยู่ในคลินิกทันตกรรมและ 4 รายการ ดำเนินการในโรงเรียนหรือวิทยาลัย
การศึกษาทั้งหมดใช้โปรแกรมพฤติกรรม เพื่อช่วยให้คนเลิกใช้ยาสูบ โปรแกรมเหล่านี้มีวัตถุประสงค์เพื่อเพิ่มแรงจูงใจและให้คำแนะนำในการหยุด นอกจากนี้ยังมีการศึกษา 4 รายการที่เสนอให้คนได้รับการบำบัดนิโคติน (NRT) ทดแทน หรือบุหรี่อิเล็กทรอนิกส์ รวมถึงโปรแกรมพฤติกรรม
การศึกษาจำนวน 19 รายการ ได้รับทุนจากหน่วยงานของรัฐหรือมหาวิทยาลัย; การศึกษา 1 รายการรายงานว่าไม่ได้รับเงินทุน
สำหรับโปรแกรมพฤติกรรมแต่ละประเภทที่ทดสอบ การศึกษาได้วัดจำนวนคนที่หยุดสูบบุหรี่หรือใช้ผลิตภัณฑ์ยาสูบเป็นเวลาอย่างน้อย 6 เดือน
ในการศึกษาทั้งหมด ผลของการได้รับการช่วยเหลือด้านพฤติกรรมจากผู้เชี่ยวชาญด้านทันตกรรมเปรียบเทียบกับ:
·การดูแลตามปกติ (การศึกษาไม่ได้ระบุว่าสิ่งนี้รวมถึงอะไร)
·ไม่มีการช่วยเหลือหรือคำแนะนำ
·คำแนะนำสั้นๆ ในการหยุดสูบบุหรี่เพื่อปรับปรุงสุขภาพ หรือ
·รูปแบบการช่วยเหลือพฤติกรรมที่ไม่ค่อย active
อะไรคือผลลัพธ์หลักของการทบทวนวรรณกรรมของเรา
โปรแกรมพฤติกรรมที่เกี่ยวข้องกับผู้เชี่ยวชาญด้านทันตกรรมและ NRT หรือบุหรี่อิเล็กทรอนิกส์ อาจช่วยให้คนเลิกสูบบุหรี่ได้มากขึ้น โดยเฉลี่ยแล้ว 74 คนจาก 1000 คนหยุด เมื่อเทียบกับ 27 ใน 1000 คนที่ไม่ได้รับการช่วยเหลือด้านพฤติกรรม (หลักฐานจากการศึกษา 4 รายการใน 1221 คน)
โปรแกรมพฤติกรรมหลายครั้งที่เกี่ยวข้องกับผู้เชี่ยวชาญด้านทันตกรรม อาจช่วยให้คนเลิกใช้ยาสูบได้ โดยเฉลี่ยแล้ว 106 คนจาก 1000 คนหยุด เมื่อเทียบกับ 56 ใน 1000 คนที่ไม่ได้รับการช่วยเหลือด้านพฤติกรรม (7 การศึกษา; ใน 2639 คน)
โปรแกรมพฤติกรรมครั้งเดียวอาจช่วยให้คนหยุด: โดยเฉลี่ย 45 คนจาก 1000 คนหยุดเมื่อเทียบกับ 24 ใน 1000 คนที่ไม่ได้รับการช่วยเหลือด้านพฤติกรรม (การศึกษา 4 รายการ 6328 คน)
เราไม่แน่ใจเกี่ยวกับผลของคำแนะนำและการช่วยเหลือจากผู้เชี่ยวชาญด้านทันตกรรมในสถานที่อื่นที่ไม่ใช่สถานปฏิบัติทางทันตกรรม (เช่นในโรงเรียนหรือวิทยาลัย) เนื่องจากการศึกษาที่ทดสอบมีขนาดเล็กเกินไปที่จะแสดงผลที่เชื่อถือได้ (การศึกษา 3 รายการ; 1020 คน )
เราไม่แน่ใจว่าโปรแกรมด้านพฤติกรรมที่ผู้เชี่ยวชาญด้านทันตกรรมมอบให้ มีผลที่ไม่พึงประสงค์หรือไม่ เพราะมีเพียงการศึกษาเดียวเท่านั้นที่รายงานข้อมูลนี้
ความเชื่อมั่นในผลลัพธ์ของเรา
เรามีความเชื่อมั่นในระดับปานกลางเกี่ยวกับประโยชน์ของการช่วยเหลือโดยผู้เชี่ยวชาญด้านทันตกรรมรวมทั้ง NRT หรือบุหรี่อิเล็กทรอนิกส์ เรามีความเชื่อมั่นน้อยกว่า เกี่ยวกับประโยชน์ของการช่วยเหลือพฤติกรรมแบบครั้งเดียวหรือหลายครั้ง จากผู้เชี่ยวชาญด้านทันตกรรม
เราพบจุดอ่อนของหลักฐาน การศึกษาบางรายการ ถามเพียงว่าพวกเขาเลิกใช้ยาสูบหรือไม่และไม่ได้ใช้การทดสอบ เช่น การทดสอบลมหายใจ หรือน้ำลายเพื่อดูว่าหยุดใช้หรือไม่ การศึกษาบางรายการไม่ได้อธิบายอย่างชัดเจนว่าดำเนินการอย่างไร หรือจัดให้คนไปยังกลุ่มต่างๆ อย่างไร ในบางการศึกษา คนมากกว่าครึ่งหนึ่งออกจากการศึกษาก่อนที่จะสิ้นสุด
ผลลัพธ์ของเราอาจเปลี่ยนแปลง เมื่อมีหลักฐานคุณภาพสูงมากขึ้น
ใจความสำคัญ
คำแนะนำและการช่วยเหลือจากผู้เชี่ยวชาญด้านทันตกรรมที่เกี่ยวข้องกับ NRT หรือบุหรี่อิเล็กทรอนิกส์มีแนวโน้มที่จะช่วยให้คนเลิกสูบบุหรี่ได้
คำแนะนำและการครั้งเดียวหรือหลายครั้งอาจช่วยให้คนเลิกสูบบุหรี่หรือใช้ผลิตภัณฑ์ยาสูบได้
มีหลักฐานที่มีความเชื่อมั่นต่ำมาก ว่าอัตราการเลิกเพิ่มขึ้นเมื่อผู้เชี่ยวชาญด้านทันตกรรมให้การช่วยเหลือด้านพฤติกรรมเพื่อช่วยการเลิกยาสูบ มีหลักฐานที่เชื่อมั่นระดับปานกลางว่า อัตราการเลิกบุหรี่เพิ่มขึ้นในผู้สูบบุหรี่หากผู้เชี่ยวชาญด้านทันตกรรมให้การช่วยเหลือด้านพฤติกรรมร่วมกับเภสัชบำบัด จำเป็นต้องมีหลักฐานเพิ่มเติมเพื่อให้แน่ใจถึงขนาดของประโยชน์ และการเพิ่มวิธีการทางเภสัชวิทยาจะมีประสิทธิผลมากกว่าการช่วยเหลือด้านพฤติกรรมเพียงอย่างเดียวหรือไม่ การศึกษาในอนาคตควรใช้การตรวจสอบความถูกต้องทางชีวเคมีของการละเว้น เพื่อป้องกันความเสี่ยงของ detection bias มีหลักฐานไม่เพียงพอว่าวิธีการเหล่านี้นำไปสู่ผลข้างเคียงหรือไม่ แต่ไม่มีเหตุผลที่จะสงสัยว่าผลกระทบเหล่านี้จะเฉพาะเจาะจงกับวิธีการของผู้เชี่ยวชาญด้านทันตกรรม มีหลักฐานไม่เพียงพอว่าวิธีการมีผลต่อสุขภาพช่องปาก
ผู้เชี่ยวชาญด้านทันตกรรมอยู่ในสถานะภาพอย่างดีที่จะช่วยให้ผู้ป่วยเลิกใช้ผลิตภัณฑ์ยาสูบ ประชากรส่วนใหญ่ไปพบทันตแพทย์เป็นประจำ นอกจากนี้ผลข้างเคียงของการใช้ยาสูบต่อสุขภาพช่องปากเป็นบริบทที่ผู้เชี่ยวชาญด้านทันตกรรมสามารถใช้เพื่อกระตุ้นให้พยายามเลิก
เพื่อประเมินประสิทธิผล เหตุการณ์ไม่พึงประสงค์ และผลกระทบต่อสุขภาพช่องปากของวิธีการเลิกยาสูบที่เสนอโดยผู้เชี่ยวชาญด้านทันตกรรม
เราสืบค้นทะเบียนเฉพาะของ Cochrane Tobacco Addiction Group จนถึงเดือนกุมภาพันธ์ 2020
เรารวม randomised และ quasi-randomised clinical trials ที่ประเมินวิธีการเลิกบุหรี่ที่จัดทำโดยผู้เชี่ยวชาญด้านทันตกรรม ในสถานประกอบวิชาชีพทันตกรรมหรือชุมชน โดยมีการติดตามผลอย่างน้อย 6 เดือน
ผู้เขียนการทบทวนวรรณกรรม 2 คนได้ตรวจสอบบทคัดย่อสำหรับการรวมนำเข้า และดึงข้อมูลจากการทดลองที่รวมไว้โดยอิสระต่อกัน เราแก้ไขความขัดแย้งโดยฉันทามติ ผลลัพธ์หลักคือ การละเว้นจากการใช้ยาสูบทั้งหมด (เช่นบุหรี่ยาสูบไร้ควัน) ที่ติดตามผลนานที่สุด โดยใช้คำจำกัดความที่เข้มงวดที่สุดของการเลิกบุหรี่ที่รายงาน ผลการศึกษาแต่ละรายการ และผลรวมสรุปเป็นอัตราส่วนความเสี่ยง (RR) และช่วงความเชื่อมั่น 95% (CI) โดยใช้ Mantel-Haenszel random-effects model เพื่อรวมการศึกษาตามความเหมาะสม เราประเมินความไม่เป็นเอกพันธ์เชิงสถิติ (statistical heterogeneity) โดยใช้สถิติ I2 เราสรุปผลลัพธ์รองแบบบรรยาย
การทดลองทางคลินิก 20 รายการที่เกี่ยวข้องกับผู้เข้าร่วม 14,897 คนเป็นไปตามเกณฑ์สำหรับการรวมไว้ในการทบทวนวรรณกรรมนี้ การศึกษา 16 รายการ ประเมินประสิทธิผลของวิธีการเลิกใช้ยาสูบในคลินิกทันตกรรมและ 4 รายการประเมินสิ่งนี้ในชุมชน (โรงเรียนหรือวิทยาลัย) การศึกษา 5 รายการ รวมเฉพาะผู้ใช้ยาสูบไร้ควัน และการศึกษาที่เหลือรวมถึงผู้ใช้ยาสูบที่สูบบุหรี่เท่านั้น หรือทั้งผู้ใช้ยาสูบที่สูบบุหรี่และไร้ควันรวมกัน การศึกษาทั้งหมดใช้วิธีการทางพฤติกรรม โดยมี 4 รายการให้การรักษาด้วยนิโคติน (การบำบัดทดแทนนิโคติน (NRT) หรือบุหรี่อิเล็กทรอนิกส์) เป็นส่วนหนึ่งของวิธีการ เราได้ตัดสินว่างานวิจัย 3 รายการมีความเสี่ยงต่ออคติต่ำ, การศึกษา 1 รายการมีความเสี่ยงของการมีอคติไม่ชัดเจน และอีก 16 การศึกษาที่เหลือมีความเสี่ยงของการมีอคติสูง
เมื่อเทียบกับการดูแลตามปกติ คำแนะนำสั้นๆ คำแนะนำสั้นมาก หรือการรักษาที่ไม่ active เราพบหลักฐานที่มีความเชื่อมั่นต่ำมากว่า ประโยชน์จากการช่วยเหลือด้านพฤติกรรมที่ทำโดยผู้เชี่ยวชาญด้านทันตกรรมซึ่งประกอบด้วยหนึ่งครั้ง (RR 1.86, 95% CI 1.01 ถึง 3.41 2 = 66%; 4 การศึกษา n = 6328) หรือมากกว่าหนึ่งครั้ง (RR 1.90, 95% CI 1.17 ถึง 3.11; I 2 = 61%; 7 การศึกษา n = 2639) เกี่ยวกับการละเว้นจากการใช้ยาสูบอย่างน้อย 6 เดือนจากการเริ่มต้น เราพบหลักฐานที่มีความเชื่อมั่นระดับปานกลางว่าประโยชน์จากวิธีการทางพฤติกรรมโดยผู้เชี่ยวชาญด้านทันตกรรมร่วมกับการให้ NRT หรือบุหรี่อิเล็กทรอนิกส์ เปรียบเทียบกับการไม่มีวิธีการ การดูแลตามปกติ คำแนะนำสั้นๆ หรือสั้นมาก เท่านั้น (RR 2.76, 95% CI 1.58 ถึง 4.82; I 2 = 0%; 4 การศึกษา n = 1221) เราไม่พบประโยชน์จากการช่วยเหลือด้านพฤติกรรมหลายครั้งโดยผู้เชี่ยวชาญด้านทันตกรรมที่ทำในโรงเรียนมัธยมหรือวิทยาลัย แทนที่จะเป็นสถานทันตกรรม (RR 1.51, 95% CI 0.86 ถึง 2.65; I 2 = 83%; 3 การศึกษา n = 1020; หลักฐานความเชื่อมั่นต่ำมาก) มีการศึกษาเพียงชิ้นเดียวที่รายงานเหตุการณ์ไม่พึงประสงค์หรือผลลัพธ์ด้านสุขภาพช่องปาก ทำให้ยากที่จะหาข้อสรุปใด ๆ
แปลโดย ศ.นพ.ภิเศก ลุมพิกานนท์ ภาควิชาสูติศาสตร์และนรีเวชวิทยา คณะแพทยศาสตร์ มหาวิทยาลัยขอนแก่น 28 กุมภาพันธ์ 2021