นิ่วในไตคืออะไร
นิ่วสามารถก่อตัวในไต กระเพาะปัสสาวะ ท่อไต (ท่อที่นำปัสสาวะจากไตไปยังกระเพาะปัสสาวะ) หรือท่อปัสสาวะ (ท่อที่ปัสสาวะออกจากร่างกาย) เมื่อมีของเหลวในปัสสาวะไม่เพียงพอที่จะทำให้แร่ธาตุเจือจางหรือมีสารอื่นๆ อยู่ในปัสสาวะ หากนิ่วก่อตัวในไต เราเรียกว่านิ่วในไต คนที่ดื่มน้ำน้อยเกินไป ทานอาหารไม่ดี มีน้ำหนักเกิน มีโรคประจำตัวบางชนิด หรือใช้ยาบางชนิด มีแนวโน้มที่จะเป็นโรคนิ่วในไต นิ่วในไตอาจทำให้เกิดอาการปวด ไตติดเชื้อ และไตวาย (เมื่อไตไม่สามารถทำงานได้เอง)
นิ่วในไตรักษาอย่างไร
การรักษานิ่วในไต ได้แก่ การผ่าตัดสลายนิ่วด้วยคลื่นกระแทกนอกร่างกาย (ESWL) เทียบกับการผ่าตัดนิ่วในไตผ่านผิวหนัง (PCNL) หรือโดยวิธีส่องกล้องผ่านท่อไต (RIRS) ESWL ใช้คลื่นกระแทกจากภายนอกร่างกายเพื่อสลายนิ่วในไตให้เป็นชิ้นเล็กๆ โดยไม่มีบาดแผลที่ผิวหนัง เศษนิ่วที่แตก ที่มีขนาดเล็ก สามารถที่จะระบายออกทางปัสสาวะได้ PCNL เป็นวิธีการผ่าตัดเพื่อเอานิ่วในไตออก โดยสอดท่อเล็กๆ ผ่านผิวหนังไปยังไต สลายนิ่วโดยใช้เครื่องมือต่างๆ (เช่น เลเซอร์และอัลตราซาวนด์) และเอาเศษชิ้นส่วนออกทางท่อเล็กๆนั้น RIRS เป็นวิธีการผ่าตัดอีกวิธีหนึ่ง ซึ่งเกี่ยวข้องกับการใส่ท่อดูขนาดเล็กผ่านท่อปัสสาวะและท่อไตเพื่อเข้าไปในไต จากนั้นบดหรือระเหยนิ่ว หรือจับและเอาออกด้วยคีมขนาดเล็ก
เราต้องการค้นหาอะไร
เราต้องการทราบว่า ESWL เปรียบเทียบกับ PCNL และ RIRS อย่างไร ในแง่ของความสำเร็จในการรักษา คุณภาพชีวิต ภาวะแทรกซ้อน ระยะเวลาในการอยู่โรงพยาบาล และผลลัพธ์อื่น ๆ ที่มีความสำคัญต่อผู้ที่เป็นนิ่วในไต
เราทำอะไร
เรารวมเฉพาะการทดลองแบบสุ่มที่มีกลุ่มควบคุม (การศึกษาที่สุ่มเลือกบุคคลที่เข้าร่วมกลุ่มทดลองหรือกลุ่มเปรียบเทียบ) ที่เปรียบเทียบ ESWL กับ PCNL หรือ RIRS เราเปรียบเทียบและสรุปผลลัพธ์ และให้คะแนนความเชื่อมั่นในหลักฐาน
เราพบอะไร
เราพบการศึกษา 31 ฉบับ ที่รวมคน 3361 คน (1360 คนได้รับการรักษาโดย ESWL, 786 คนได้รับการรักษาโดย PCNL และ 925 คนโดย RIRS) การศึกษาที่ใหญ่ที่สุดรวมผู้เข้าร่วม 649 คนและการศึกษาที่เล็กที่สุดรวมผู้เข้าร่วม 30 คน การศึกษาดำเนินการในประเทศต่างๆ ทั่วโลก ส่วนใหญ่ทำในยุโรป (12) บริษัทอุปกรณ์การแพทย์ให้ทุนสนับสนุนการศึกษาวิจัย 2 ฉบับ ขนาดนิ่วเฉลี่ย 13.4 มม.
ผลลัพธ์หลัก
เมื่อเปรียบเทียบกับ PCNL แล้ว ESWL อาจมีความสำเร็จในการรักษาต่ำกว่า สำหรับทุกๆ 1000 คนที่ได้รับการรักษา มีเพียง 619 คนที่ได้รับการรักษาด้วย ESWL เท่านั้นที่อาจไม่มีนิ่วหลังจากสามเดือน เทียบกับ 923 คนที่ได้รับการรักษาด้วย PCNL ESWL และ PCNL อาจมีผลกระทบต่อคุณภาพชีวิตที่คล้ายคลึงกัน: ในระดับ 0 ถึง 100 ซึ่งความแตกต่างที่มีนัยสำคัญคือ 10 คะแนน ผู้ที่รักษาด้วย ESWL อาจได้คะแนนต่ำกว่าผู้ที่รักษาด้วย PCNL 1.5 คะแนน ESLW อาจนำไปสู่ภาวะแทรกซ้อนน้อยกว่า PCNL: ทุกๆ 1000 คนที่ได้รับการรักษา มี 134 คนที่ได้รับการรักษาด้วย ESWL อาจมีภาวะแทรกซ้อน เมื่อเทียบกับ 216 คนที่ได้รับการรักษาด้วย PCNL
เมื่อเปรียบเทียบกับ PCNL แล้ว ESWL อาจมีความสำเร็จในการรักษาต่ำกว่า สำหรับทุกๆ 1000 คนที่ได้รับการรักษา มีเพียง 721 คนที่ได้รับการรักษาด้วย ESWL เท่านั้นที่อาจไม่มีนิ่วหลังจากสามเดือน เทียบกับ 848 คนที่ได้รับการรักษาด้วย PCNL เราไม่แน่ใจอย่างมากเกี่ยวกับผลกระทบของ ESWL เมื่อเทียบกับ RIRS ต่อคุณภาพชีวิตและผลกระทบที่ไม่พึงประสงค์
ข้อจำกัดของหลักฐานคืออะไร
ขึ้นอยู่กับผลลัพธ์ ความเชื่อมั่นของเราต่อหลักฐานอยู่ในระดับปานกลางถึงต่ำมาก สาเหตุหลักมาจากการศึกษาบางเรื่องมีวิธีการที่มีข้อบกพร่อง เนื่องจากมีความแตกต่างที่สำคัญในผลลัพธ์ในการศึกษาต่างๆ ที่เราไม่สามารถอธิบายได้ และเนื่องจากบางการศึกษามีผู้เข้าร่วมเพียงไม่กี่คน ผลลัพธ์เหล่านี้มีแนวโน้มเปลี่ยนแปลงได้หากมีหลักฐานเพิ่มเติมในอนาคต
หลักฐานนี้เป็นปัจจุบันแค่ไหน
รีวิวนี้อัปเดตรีวิวก่อนหน้าของเราที่เผยแพร่ในปี 2014 เรารวมหลักฐานที่เผยแพร่จนถึงวันที่ 6 ธันวาคม 2022
ESWL เมื่อเทียบกับ PCNL อาจมีอัตราความสำเร็จใน 3 เดือนต่ำกว่า อาจมีผลกระทบต่อ QoL ที่คล้ายกัน และอาจนำไปสู่ภาวะแทรกซ้อนที่น้อยลง ESWL เมื่อเทียบกับ RIRS อาจมีอัตราความสำเร็จใน 3 เดือนต่ำกว่า แต่หลักฐานเกี่ยวกับผลลัพธ์ QoL และอัตราภาวะแทรกซ้อนยังไม่แน่นอนอย่างมาก การค้นพบนี้ควรให้ข้อมูลที่มีคุณค่าเพื่อช่วยในการตัดสินใจร่วมกันระหว่างแพทย์และผู้ที่เป็นโรคนิ่วในไตซึ่งยังไม่แน่ใจเกี่ยวกับทางเลือกในการรักษาทั้ง 3 นี้
โรคนิ่วในไตเป็นโรคระบบทางเดินปัสสาวะที่พบบ่อยทั่วโลก การผ่าตัดสลายนิ่วด้วยคลื่นกระแทกนอกร่างกาย (ESWL) ถูกนำมาใช้ในการรักษานิ่วในไตมาตั้งแต่ปี 1980 ในขณะที่การผ่าตัดส่องกล้องผ่านท่อไต (RIRS) และการผ่าตัดนิ่วในไตผ่านผิวหนัง (PCNL) เป็นวิธีการรักษาแบบใหม่ที่รุกล้ำมากขึ้น ซึ่งอาจมีอัตราการปลอดนิ่วสูงกว่า ภาวะแทรกซ้อนของ RIRS และ PCNL ลดลงเนื่องจากมีการปรับปรุงเทคนิคและเครื่องมือการผ่าตัด เราประเมินหลักฐานที่ดีที่สุดในหัวข้อนี้อีกครั้งในการปรับปรุง Cochrane Review ที่เผยแพร่ครั้งแรกในปี 2014
เพื่อประเมินผลของการผ่าตัดนิ่วในไตด้วยคลื่นกระแทกนอกร่างกาย เปรียบเทียบกับการผ่าตัดผ่านผิวหนังหรือการผ่าตัดส่องกล้องผ่านท่อไตเพื่อรักษานิ่วในไต
เราทำการค้นหาอย่างครอบคลุมใน CENTRAL, MEDLINE, Embase และ ClinicalTrials.gov โดยไม่มีข้อจำกัดด้านภาษาหรือสถานะการตีพิมพ์ วันที่ค้นหาล่าสุดคือ 6 ธันวาคม 2022
เรารวมการทดลองแบบสุ่มที่มีกลุ่มเปรียบเทียบ (RCTs) และ quasi-RCTs ที่เปรียบเทียบ ESWL กับ PCNL หรือ RIRS สำหรับการรักษานิ่วในไต
ผู้ทบทวน 2 คนจำแนกการศึกษา ดึงข้อมูล และประเมินความเสี่ยงของการมีอคติอย่างเป็นอิสระต่อกัน ผลลัพธ์หลักของเราคืออัตราความสำเร็จในการรักษาที่ 3 เดือน (หมายถึงเศษซากนิ่วที่มีขนาดเล็กกว่า 4 มม. หรือตามที่กำหนดโดยผู้เขียนการศึกษา) คุณภาพชีวิต (QoL) และภาวะแทรกซ้อน ผลลัพธ์รองของเราคืออัตราการได้รับการรักษาซ้ำ อัตราการทำหัตถการเสริม และระยะเวลาในการนอนโรงพยาบาล เราทำการวิเคราะห์ทางสถิติโดยใช้แบบ random effect model และจัดอันดับความเชื่อมั่นของหลักฐานโดยอิสระต่อกันโดยใช้วิธี GRADE
เรารวมการทดลอง 31 ฉบับ มีผู้เข้าร่วม 3361 คน (ผู้เข้าร่วม 3060 คนติดตามผลเสร็จสิ้น) การทดลอง 4 ฉบับ มีให้ในรูปแบบบทคัดย่อเท่านั้น อายุเฉลี่ยรวม 46.6 ปี ขนาดเฉลี่ยรวมของนิ่ว 13.4 มม. ผู้เข้าร่วมส่วนใหญ่ (93.8%) มีนิ่วในไตขนาด 20 มม. หรือน้อยกว่า และ 68.9% มีนิ่วในไตส่วนล่าง
ESWL กับ PCNL
ESWL อาจมีอัตราความสำเร็จในการรักษาใน 3 เดือนต่ำกว่า PCNL (อัตราส่วนความเสี่ยง [RR] 0.67, 95% ช่วงความเชื่อมั่น [CI] 0.57 ถึง 0.79; I 2 = 87%; การศึกษา 12 ฉบับ, ผู้เข้าร่วม 1303 คน; หลักฐานความเชื่อมั่นต่ำ) ซึ่งสอดคล้องกับผู้เข้าร่วมน้อยลง 304 รายต่อ 1000 ราย (น้อยลง 397 ถึง 194 ราย) ที่รายงานความสำเร็จในการรักษาด้วย ESWL ESWL อาจมีผลเพียงเล็กน้อยหรือไม่มีเลยต่อ QoL หลังการรักษา เมื่อเทียบกับ PCNL (การศึกษา 1 ฉบับ ผู้เข้าร่วม 78 คน; หลักฐานความเชื่อมั่นต่ำ) ESWL อาจนำไปสู่ภาวะแทรกซ้อนน้อยกว่า PCNL (RR 0.62, 95% CI 0.47 ถึง 0.82; I 2 = 18%; การศึกษา 13 ฉบับ, ผู้เข้าร่วม 1385 คน; หลักฐานความเชื่อมั่นปานกลาง) ซึ่งสอดคล้องกับผู้เข้าร่วมน้อยลง 82 คนต่อ 1000 คน (น้อยลง 115 คนถึงน้อยลง 39 คน) ที่มีภาวะแทรกซ้อนหลัง ESWL
ESWL กับ RIRS
ESWL อาจมีอัตราความสำเร็จในการรักษาในสามเดือนต่ำกว่า RIRS (RR 0.85, 95% CI 0.78 ถึง 0.93; I 2 = 63%; การศึกษา 13 ฉบับ, ผู้เข้าร่วม 1349 คน; หลักฐานความเชื่อมั่นต่ำ) ซึ่งสอดคล้องกับผู้เข้าร่วมน้อยลง 127 คนต่อ 1000 คน (น้อยกว่า 186 ถึง 59 คน) ที่รายงานความสำเร็จในการรักษาด้วย ESWL เราไม่แน่ใจมากเกี่ยวกับ QoL หลังการรักษา; หลักฐานอยู่บนพื้นฐานของการศึกษา 3 ฉบับ (ผู้เข้าร่วม 214 คน) ที่เราไม่สามารถนำมารวมกันได้ เราไม่แน่ใจอย่างมากเกี่ยวกับความแตกต่างของอัตราภาวะแทรกซ้อนระหว่าง ESWL และ RIRS (RR 0.93, 95% CI 0.63 ถึง 1.36; I 2 = 32%; การศึกษา 13 ฉบับ, ผู้เข้าร่วม 1305 คน; หลักฐานความเชื่อมั่นต่ำมาก) ซึ่งสอดคล้องกับผู้เข้าร่วมน้อยลง 9 คนต่อ 1000 คน (น้อยลง 49 คนถึงมากกว่า 48 คน) ที่มีภาวะแทรกซ้อนหลัง ESWL
ผู้แปล แพทย์หญิงวิลาสินี หน่อแก้ว โรงพยาบาลมะเร็งอุบลราชธานี Edit โดย ผกากรอง ลุมพิกานนท์ คณะแพทยศาสตร์ มหาวิทยาลัยขอนแก่น 19 กรกฏาคม 2024