การออกกำลังกายสามารถเพิ่มการไหลเวียนของเลือดในผู้ที่มีภาวะหลอดเลือดดำบกพร่องเรื้อรังได้หรือไม่

ใจความสำคัญ

ไม่มีหลักฐานเพียงพอที่จะช่วยให้เราตัดสินใจได้ว่าการออกกำลังกายเป็นประโยชน์ต่อผู้ที่เป็นโรคหลอดเลือดดำเรื้อรังหรือไม่

คำถามนี้สำคัญเพราะเหตใด

หลอดเลือดดำเป็นหลอดเลือดชนิดหนึ่งที่นำเลือดจากร่างกายกลับสู่หัวใจ กระบวนการนี้ได้รับความช่วยเหลือจากการหดตัวของชุดบีบตัวของกล้ามเนื้อภายในขา ปัญหาเกี่ยวกับหลอดเลือดดำหรือกล้ามเนื้อบีบตัวที่ขาในบางคนอาจทำให้กระบวนการนี้บกพร่อง ส่งผลให้เกิดภาวะที่เรียกว่าภาวะเลือดดำบกพร่องเรื้อรัง (CVI) CVI อาจทำให้เกิดอาการปวด บวมน้ำ (บวมเนื่องจากการคั่งของน้ำ) และแผลที่ขา และอาจส่งผลต่อคุณภาพชีวิตของผู้ป่วย เป็นที่เชื่อกันว่าการรักษาเช่นการออกกำลังกายที่เพิ่มการเคลื่อนไหวของข้อต่อข้อเท้าและเสริมสร้างกล้ามเนื้อในน่องของขาอาจช่วยป้องกันไม่ให้โรคแย่ลง

เราทำอะไร

เราค้นหาการทดลองแบบสุ่มที่มีกลุ่มควบคุมซึ่งเปรียบเทียบผลของการทำตามโปรแกรมการออกกำลังกายกับการไม่ออกกำลังกายในผู้ที่มีภาวะ CVI ในการศึกษาแบบสุ่มที่มีกลุ่มควบคุม การรักษาหรือการทดสอบที่คนได้รับมาจากการสุ่ม และมักจะให้หลักฐานที่น่าเชื่อถือที่สุดเกี่ยวกับผลการรักษา

เราพบอะไร

เราพบการศึกษา 5 ฉบับที่เกี่ยวข้องกับผู้ที่มี CVI ทั้งหมด 146 คน ซึ่งเปรียบเทียบโดยตรงกับผลกระทบของการออกกำลังกายกับกลุ่มควบคุมที่ไม่ได้รับโปรแกรมการออกกำลังกายแบบมีโครงสร้าง การศึกษาดูที่การเปลี่ยนแปลงของอาการแสดงและอาการของ CVI ที่เป็นไปได้; การไหลเวียนของเลือด (วัดจากส่วนที่ขับออก (ปริมาณเลือดที่หัวใจสูบฉีดแต่ละครั้งที่หัวใจเต้น) และดัชนีการเติมเลือดดำ); คุณภาพชีวิต; ความสามารถในการออกกำลังกาย; ความแข็งแรงของกล้ามเนื้อ และการเคลื่อนไหวของข้อต่อข้อเท้า ไม่ใช่การศึกษาทั้งหมดที่รายงานเกี่ยวกับผลลัพธ์เหล่านี้ทั้งหมด และผลลัพธ์ถูกวัดด้วยวิธีที่แตกต่างกัน ผลลัพธ์ส่วนใหญ่มาจากการศึกษาเดี่ยวขนาดเล็ก ไม่มีการศึกษาใดที่รายงานเกี่ยวกับแผลในหลอดเลือดดำที่ขาที่เกิดขึ้นใหม่ หรือความจำเป็นต้องรักษาด้วยการผ่าตัดเพื่อบรรเทาอาการ

เรามั่นใจในหลักฐานแค่ไหน

แม้ว่าการศึกษาบางฉบับรายงานการปรับปรุงในผลลัพธ์บางอย่างหลังจากระยะเวลา 8 สัปดาห์และระยะเวลา 6 เดือนในกลุ่มออกกำลังกายเมื่อเทียบกับกลุ่มควบคุม เราไม่แน่ใจว่าความแตกต่างเหล่านี้เป็นจริงหรือไม่ เนื่องจากความกังวลเกี่ยวกับการออกแบบการศึกษาและเนื่องจากผลลัพธ์มาจากการศึกษาเดี่ยวขนาดเล็ก

หลักฐานทันสมัยแค่ไหน

หลักฐานเป็นปัจจุบันถึงวันที่ 28 มีนาคม 2022

ข้อสรุปของผู้วิจัย: 

ขณะนี้ยังไม่มีหลักฐานเพียงพอที่จะประเมินประโยชน์และโทษของการออกกำลังกายในผู้ที่เป็นโรคหลอดเลือดดำเรื้อรัง การวิจัยในอนาคตเกี่ยวกับผลกระทบของการออกกำลังกายควรพิจารณาประเภทของวิธีการออกกำลังกาย (ความหนัก ความถี่ และเวลา) ขนาดตัวอย่าง การปกปิดกลุ่ม และความเป็นเนื้อเดียวกันตามความรุนแรงของโรค

อ่านบทคัดย่อฉบับเต็ม
บทนำ: 

ภาวะหลอดเลือดดำบกพร่องเรื้อรัง (CVI) เป็นภาวะที่เกี่ยวข้องกับโรคหลอดเลือดดำเรื้อรังที่อาจทำให้เกิดแผลที่ขาที่เกิดจากหลอดเลือดดำและทำให้คุณภาพชีวิตของผู้ที่ได้รับผลกระทบแย่ลง การรักษาเช่นการออกกำลังกายอาจมีประโยชน์ในการลดอาการ CVI นี่คือการปรับปรุงของการทบทวนวรรณกรรมก่อนหน้านี้

วัตถุประสงค์: 

เพื่อประเมินประโยชน์และโทษของโปรแกรมการออกกำลังกายสำหรับการรักษาผู้ที่มีภาวะหลอดเลือดดำบกพร่องเรื้องรังที่ไม่มีแผล

วิธีการสืบค้น: 

ผู้เชี่ยวชาญด้านข้อมูลหลอดเลือดของ Cochrane ค้นหาฐานข้อมูล Cochrane Vascular Specialized Register, CENTRAL, MEDLINE, Embase และ CINAHL และฐานข้อมูล World Health Organization International Clinical Trials Registry และ ClinicalTrials.gov ที่ลงทะเบียนถึงวันที่ 28 มีนาคม 2022

เกณฑ์การคัดเลือก: 

เรารวมการทดลองแบบสุ่มที่มีกลุ่มควบคุม (RCTs) เปรียบเทียบโปรแกรมการออกกำลังกายกับไม่มีการออกกำลังกายในผู้ที่มี CVI และไม่มีแผล

การรวบรวมและวิเคราะห์ข้อมูล: 

เราใช้วิธีมาตรฐานของ Cochrane ผลลัพธ์หลักของเราคือความรุนแรงของอาการและอาการแสดงของโรค ส่วนการขับออก เวลาในการเติมเลือดดำ และอุบัติการณ์ของแผลที่ขาที่เกิดจากหลอดเลือดดำ ผลลัพธ์รองของเราคือคุณภาพชีวิต ความสามารถในการออกกำลังกาย ความแข็งแรงของกล้ามเนื้อ อุบัติการณ์ของการผ่าตัด และการเคลื่อนไหวของข้อต่อข้อเท้า เราใช้ GRADE เพื่อประเมินความเชื่อมั่นของหลักฐานสำหรับแต่ละผลลัพธ์

ผลการวิจัย: 

เรารวม RCTs 5 ฉบับ มีผู้เข้าร่วม 146 คน การศึกษาเปรียบเทียบกลุ่มออกกำลังกายกับกลุ่มควบคุมที่ไม่ได้ทำโปรแกรมการออกกำลังกายแบบมีโครงสร้าง มาตรการการออกกำลังกายแตกต่างกันระหว่างการศึกษา เราประเมินการศึกษา 3 ฉบับว่ามีความเสี่ยงของอคติโดยรวมที่ไม่ชัดเจน การศึกษา 1 ฉบับมีความเสี่ยงสูงของอคติโดยรวม และการศึกษา 1ฉบับมีความเสี่ยงของอคติโดยรวมต่ำ เราไม่สามารถรวมข้อมูลในการวิเคราะห์เมตต้าได้ เนื่องจากการศึกษาไม่ได้รายงานผลลัพธ์ทั้งหมด และมีการใช้วิธีการต่างๆ เพื่อวัดและรายงานผลลัพธ์

การศึกษา 2 ฉบับรายงานความรุนแรงของอาการและอาการแสดงของโรค CVI โดยใช้มาตราส่วนที่ผ่านการตรวจสอบแล้ว ไม่มีความแตกต่างที่ชัดเจนในสัญญาณและอาการระหว่างกลุ่มในช่วงเริ่มต้นจนถึง 6 เดือนหลังการรักษา (ค่าเฉลี่ยความแตกต่างของคะแนนความรุนแรงทางคลินิกของหลอดเลือดดำ (MD) −0.38, ช่วงความเชื่อมั่น 95% (CI) −3.02 ถึง 2.26; ผู้เข้าร่วม 28 คน, การศึกษา 1 ฉบับ; หลักฐานมีความเชื่อมั่นต่ำมาก) และเราไม่แน่ใจว่าการออกกำลังกายเปลี่ยนความรุนแรงของสัญญาณและอาการหลังจากการรักษา 8 สัปดาห์ (MD −4.07, 95% CI −6.53 ถึง −1.61; ผู้เข้าร่วม 21 คน, การศึกษา 1 ฉบับ; หลักฐานมีความเชื่อมั่นต่ำมาก)

ไม่มีความแตกต่างที่ชัดเจนใน ejection fraction ระหว่างกลุ่มตั้งแต่การตรวจวัดพื้นฐานจนถึงการติดตามผลหกเดือน (MD 4.88, 95% CI −1.82 ถึง 11.58; ผู้เข้าร่วม 28 คน, การศึกษา 1 ฉบับ; หลักฐานมีความเชื่อมั่นต่ำมาก)

มีรายงานการศึกษา 3 ฉบับเกี่ยวกับเวลาในการเติมเลือดดำ (venous refilling time) เราไม่แน่ใจว่ามีการปรับปรุงเวลาในการเติมเลือดดำระหว่างกลุ่มสำหรับการเปลี่ยนแปลงพื้นฐานถึงหกเดือน (MD 10.70 วินาที, 95% CI 8.86 ถึง 12.54; ผู้เข้าร่วม 23 คน, การศึกษา 1 ฉบับ; หลักฐานที่มีความเชื่อมั่นต่ำมาก) หรือการเปลี่ยนแปลงของค่าพื้นฐานถึง 8 สัปดาห์ (MD 9.15 วินาที, 95% CI 5.53 ถึง 12.77 สำหรับด้านขวา; MD 7.25 วินาที, 95% CI 5.23 ถึง 9.27 สำหรับด้านซ้าย; ผู้เข้าร่วม 21 คน, การศึกษา 1 ฉบับ; หลักฐานมีความเชื่อมั่นต่ำมาก) ไม่มีความแตกต่างอย่างชัดเจนในดัชนีการเติมเลือดดำสำหรับการเปลี่ยนแปลงพื้นฐานถึงหกเดือน (MD 0.57 มล./นาที, 95% CI −0.96 ถึง 2.10; ผู้เข้าร่วม 28 คน, การศึกษา 1 ฉบับ; หลักฐานมีความเชื่อมั่นต่ำมาก)

ไม่มีการศึกษาที่รายงานอุบัติการณ์ของแผลที่ขาจากหลอดเลือดดำ

การศึกษา 1 ฉบับรายงานคุณภาพชีวิตที่เกี่ยวข้องกับสุขภาพโดยใช้เครื่องมือที่ผ่านการตรวจสอบแล้ว (การศึกษาทางระบาดวิทยาและเศรษฐกิจของหลอดเลือดดำไม่เพียงพอ (VEINES) และการสำรวจสุขภาพแบบสั้น 36 รายการ (SF-36) คะแนนองค์ประกอบทางกายภาพ (PCS) และคะแนนองค์ประกอบทางจิตใจ (MCS)) เราไม่แน่ใจว่าการออกกำลังกายเปลี่ยนคุณภาพชีวิตที่เกี่ยวข้องกับสุขภาพจากค่าพื้นฐานถึงช่วง 6 เดือนระหว่างกลุ่มหรือไม่ (VEINES-QOL: MD 4.60, 95% CI 0.78 ถึง 8.42; SF-36 PCS: MD 5.40, 95% CI 0.63 ถึง 10.17; SF-36 MCS: MD 0.40, 95% CI −3.85 ถึง 4.65; ผู้เข้าร่วม 40 คน การศึกษา 1 ฉบับ; หลักฐานทั้งหมดมีความเชื่อมั่นต่ำมาก) อีกการศึกษา 1 ฉบับใช้แบบสอบถามคุณภาพชีวิตโรคหลอดเลือดดำเรื้อรัง (CIVIQ-20) และเราไม่แน่ใจว่าการออกกำลังกายเปลี่ยนแปลงคุณภาพชีวิตที่เกี่ยวข้องกับสุขภาพในช่วงพื้นฐานถึงแปดสัปดาห์ระหว่างกลุ่มหรือไม่ (MD 39.36, 95% CI 30.18 ถึง 48.54; ผู้เข้าร่วม 21 คน การศึกษา 1 ฉบับ หลักฐานมีความเชื่อมั่นต่ำมาก) การศึกษา 1 ฉบับรายงานว่าไม่มีความแตกต่างระหว่างกลุ่มโดยไม่นำเสนอข้อมูล

ไม่มีความแตกต่างที่ชัดเจนระหว่างกลุ่มในด้านความสามารถในการออกกำลังกายที่วัดตามเวลาบนลู่วิ่ง (จากพิ้นฐานถึงการเปลี่ยนแปลงในหกเดือน) (MD −0.53 นาที, 95% CI −5.25 ถึง 4.19; ผู้เข้าร่วม 35 คน, การศึกษา 1 ฉบับ; หลักฐานความเชื่อมั่นต่ำมาก) เราไม่แน่ใจว่าการออกกำลังกายช่วยเพิ่มความสามารถในการออกกำลังกายตามที่ประเมินโดยการทดสอบการเดิน 6 นาที (MD 77.74 เมตร, 95% CI 58.93 ถึง 96.55; ผู้เข้าร่วม 21 คน, การศึกษา 1 ฉบับ; หลักฐานมีความเชื่อมั่นต่ำมาก)

วัดความแข็งแรงของกล้ามเนื้อโดยใช้ไดนาโมเมทรีหรือใช้การนับการยกส้นเท้า เราไม่แน่ใจว่าการออกกำลังกายเพิ่มแรงบิดสูงสุด/น้ำหนักตัว (120 รอบต่อนาที) หรือไม่ (เปลี่ยนจากค่าพื้นฐานถึงหกเดือน MD 3.10 ft-lb, 95% CI 0.98 ถึง 5.22; ผู้เข้าร่วม 29 คน, การศึกษา 1 ฉบับ; หลักฐานความเชื่อมั่นต่ำมาก) ไม่มีความแตกต่างที่ชัดเจนระหว่างกลุ่ม ในค่าพื้นฐานจนถึงการเปลี่ยนแปลงด้านความแข็งแรงแปดสัปดาห์ที่วัดโดยเครื่องวัดไดนาโมมิเตอร์แบบเข็ม (MD 12.24 lb, 95% CI −7.61 ถึง 32.09 สำหรับด้านขวา; MD 11.25, 95% CI −14.10 ถึง 36.60 สำหรับด้านซ้าย ผู้เข้าร่วม 21 คน การศึกษา 1 ฉบับ หลักฐานมีความเชื่อมั่นต่ำมาก) เราไม่แน่ใจว่ามีการเพิ่มขึ้นของการยกส้นเท้า (n) (จากพื้นฐานฐานถึงการเปลี่ยนแปลงใน 6 เดือน) ระหว่างกลุ่มหรือไม่ (MD 7.70, 95% CI 0.94 ถึง 14.46; ผู้เข้าร่วม 39 คน, การศึกษา 1 ฉบับ; หลักฐานมีความเชื่อมั่นต่ำมาก)

ไม่มีความแตกต่างที่ชัดเจนระหว่างกลุ่มในการเคลื่อนไหวของข้อเท้าที่วัดด้วยไดนาโมเมตริก (ค่าพื้นฐานถึงการเปลี่ยนแปลงที่หกเดือน MD −1.40 องศา, 95% CI −4.77 ถึง 1.97; ผู้เข้าร่วม 29 คน, การศึกษา 1 ฉบับ; หลักฐานมีความเชื่อมั่นต่ำมาก) เราไม่แน่ใจว่าการออกกำลังกายจะเพิ่มการงอฝ่าเท้าที่วัดโดย goniometer หรือไม่ (ค่าพื้นฐานถึงการเปลี่ยนแปลงแปดสัปดาห์ MD 12.13 องศา, 95% CI 8.28 ถึง 15.98 สำหรับขาขวา; MD 10.95 องศา, 95% CI 7.93 ถึง 13.97 สำหรับขาซ้าย; ผู้เข้าร่วม 21 คน การศึกษา 1 ฉบับ หลักฐานมีความเชื่อมั่นต่ำมาก) เราลดระดับความเชื่อมั่นของหลักฐานเนื่องจากความเสี่ยงของการมีอคติและความไม่แม่นยำ

บันทึกการแปล: 

แปลโดย พญ.วิลาสินี หน่อแก้ว โรงพยาบาลมะเร็อุบลราชธานี Edit โดย ผการกอง ลุมพิกานนท์ 7 มกราคม 2024

Tools
Information