โรคปอดบวมคืออะไร รักษาได้อย่างไร
โรคปอดบวมคือการอักเสบ (บวม) ของปอดที่เกิดจากการติดเชื้อ การรักษาโรคปอดบวมรวมถึงการให้ยาปฏิชีวนะ การให้ออกซิเจนผ่านหน้ากาก และการรักษาแบบประคับประคองอื่นๆ วิตามินดี ช่วยเพิ่มการป้องกันโดยภูมิคุ้มกันและลดการอักเสบที่มากเกินไป: ผลกระทบเหล่านี้อาจช่วยให้เด็กฟื้นตัวจากอาการปอดบวมได้
เราต้องการค้นหาอะไร
เราต้องการทราบว่า วิตามินดี ที่รับประทานร่วมกับยาปฏิชีวนะสามารถช่วยเด็กให้หายจากอาการปอดอักเสบได้หรือไม่
เราทำอะไร
เราค้นหาการทดลองที่ดู วิตามินดี เทียบกับยาหลอก (การรักษาหลอก) ในเด็กอายุระหว่าง 1 เดือนถึง 5 ปีที่เป็นโรคปอดบวม เราเปรียบเทียบและสรุปผลการศึกษาและให้คะแนนความเชื่อมั่นในหลักฐาน โดยพิจารณาจากปัจจัยต่างๆ เช่น วิธีการศึกษาและขนาดของการศึกษา
ลักษณะของการศึกษา
เรารวมการทดลอง 7 ฉบับ ศึกษาในเด็ก 1601 คนจากประเทศที่มีรายได้ต่ำและปานกลาง ในการทดลอง 5 ฉบับ เด็ก ๆ ได้รับวิตามินดีปริมาณมากเพียงครั้งเดียวเมื่อเข้าร่วมการทดลองหรือภายใน 24 ชั่วโมงหลังจากเข้ารับการรักษาในโรงพยาบาล ในการทดลอง 2 ฉบับ เด็ก ๆ ได้รับวิตามินดีเป็นเวลา 5 วัน การทดลอง 1 ฉบับ ไม่รวมเด็กที่มีระดับวิตามินดีปกติ การทดลอง 1 ฉบับ รายงานสาเหตุของโรคปอดบวมในเด็ก
ผลลัพธ์ที่สำคัญ
วิตามินดี อาจมีผลเพียงเล็กน้อยหรือไม่มีเลยกับเวลาที่เด็กจะดีขึ้นจากโรคปอดบวม เราไม่ทราบว่า วิตามินดี มีผลต่อเวลาที่เด็กอยู่ในโรงพยาบาลหรือจำนวนเด็กที่เสียชีวิตหรือไม่ การศึกษารายงานว่าไม่มีเหตุการณ์ที่เป็นอันตรายที่สำคัญ
ข้อจำกัดของหลักฐานคืออะไร
เรามีความมั่นใจในระดับปานกลางในหลักฐานเกี่ยวกับเวลาที่เด็กหายจากโรคปอดบวม เนื่องจากเด็กทุกคนในการเปรียบเทียบนี้มาจากภูมิภาคที่มีรายได้ต่ำ ดังนั้นผลลัพธ์อาจใช้ไม่ได้กับประชากรที่มีรายได้สูง เรามีความมั่นใจเพียงเล็กน้อยในหลักฐานเกี่ยวกับอัตราการเสียชีวิต เนื่องจากปัญหาเช่นเดียวกันกับที่ระบุไว้ข้างต้น และเนื่องจากผลลัพธ์ที่ได้นั้นเข้าได้กับทั้งประโยชน์และโทษที่ประเมินค่าได้ เรามีความเชื่อมั่นน้อยมากในหลักฐานเกี่ยวกับเวลาที่ใช้ในโรงพยาบาล เนื่องจากปัญหาเช่นเดียวกันกับที่ระบุไว้ข้างต้น เนื่องจากเด็กและผู้ให้บริการด้านสุขภาพในการศึกษา 1 ฉบับ รู้ว่าการรักษาที่ได้รับคืออะไร และเนื่องจากผลลัพธ์ไม่สอดคล้องกันอย่างมากในการศึกษาทั้งหมดที่รวมในการเปรียบเทียบ
หลักฐานเป็นปัจจุบันแค่ไหน
หลักฐานเป็นปัจจุบันถึงวันที่ 28 ธันวาคม 2021
จากหลักฐานที่มีอยู่ เราไม่แน่ใจว่าการเสริมวิตามินดีมีผลสำคัญต่อผลลัพธ์ของโรคปอดอักเสบเฉียบพลันหรือไม่เมื่อใช้ร่วมกับยาปฏิชีวนะ การทดลองรายงานว่าไม่มีเหตุการณ์ไม่พึงประสงค์ที่สำคัญ ความไม่เชื่อมั่นในหลักฐานเกิดจากความไม่แม่นยำ ความเสี่ยงของอคติ ความไม่สอดคล้องกัน และความไม่ตรง
เด็กที่เป็นโรคปอดอักเสบเฉียบพลันอาจขาดวิตามินดี การทดลองทางคลินิกพบว่าการเสริมวิตามินดีแบบป้องกันช่วยลดความเสี่ยงของเด็กในการเกิดโรคปอดบวม ข้อมูลเกี่ยวกับผลการรักษาของวิตามินดีในโรคปอดอักเสบเฉียบพลันในเด็กยังมีจำกัด นี่คือการอัปเดตของ Cochrane Review ที่เผยแพร่ครั้งแรกในปี 2018
เพื่อประเมินประสิทธิภาพและความปลอดภัยของการเสริม วิตามินดี ร่วมกับยาปฏิชีวนะในการรักษาโรคปอดอักเสบเฉียบพลันในเด็ก
เราค้นหาใน CENTRAL, MEDLINE, Embase และการลงทะเบียนการทดลอง 2 รายการในวันที่ 28 ธันวาคม 2021 เราไม่มีข้อจำกัดด้านภาษา
เรารวมการทดลองแบบสุ่มที่มีกลุ่มเปรียบเทียบ (RCTs) ที่เปรียบเทียบการเสริมวิตามินดีกับยาหลอกในเด็ก (อายุตั้งแต่ 1 เดือนถึง 5 ปี) ที่เข้ารับการรักษาในโรงพยาบาลด้วยโรคปอดบวมเฉียบพลันในชุมชน ตามนิยามของแนวทางการติดเชื้อทางเดินหายใจเฉียบพลันขององค์การอนามัยโลก (WHO) สำหรับการอัปเดตนี้ เราประเมินการทดลองที่เข้าเกณฑ์อีกครั้งตามเกณฑ์ความสมบูรณ์ของการวิจัย ยกเว้น RCT ที่เผยแพร่ตั้งแต่เดือนเมษายน 2018 ซึ่งไม่ได้ลงทะเบียนล่วงหน้าในทะเบียนการทดลองตามแนวทางของ WHO หรือ Clinical Trials Registry – India (CTRI) (ในอินเดีย ไม่ได้มีการบังคับให้ลงทะเบียนทางคลินิกก่อนเดือนเมษายน 2018 )
ผู้ประพันธ์การทบทวนวรรณกรรมสองคนประเมินการทดลองอย่างอิสระเพื่อนำเข้าและคัดลอกข้อมูล สำหรับข้อมูลแบบ dichotomous เราได้แยกจำนวนผู้เข้าร่วมที่ได้รับผลลัพธ์และจำนวนผู้เข้าร่วมทั้งหมดในแต่ละกลุ่มการรักษา สำหรับข้อมูลที่ต่อเนื่อง เราใช้ค่าเฉลี่ยเลขคณิตและส่วนเบี่ยงเบนมาตรฐาน (SD) สำหรับแต่ละกลุ่มการรักษาร่วมกับจำนวนผู้เข้าร่วมในแต่ละกลุ่ม เราใช้ขั้นตอนวิธีการมาตรฐานที่ Cochrane กำหนด
ในการอัปเดตนี้ เราได้รวบรวมการทดลองใหม่ 3 ฉบับที่เกี่ยวข้องกับเด็ก 468 คน ทำให้จำนวนการทดลองทั้งหมดเป็น 7 ฉบับโดยมีเด็ก 1601 คน (631 คนเป็นโรคปอดอักเสบ และ 970 คนเป็นโรคปอดอักเสบรุนแรงหรือรุนแรงมาก) เราจัดการศึกษาที่รวบรวมไว้ก่อนหน้านี้ 3 ฉบับ และการศึกษาใหม่ 3 ฉบับ เป็น 'รอการจำแนกประเภท' โดยพิจารณาจากความสมบูรณ์ของการวิจัย
การทดลอง 5 ฉบับ ใช้วิตามินดีเพียงครั้งเดียว (300,000 IU ในการทดลอง 1 ฉบับ และ 100,000 IU ในการทดลอง 4 ฉบับ) เมื่อเริ่มมีอาการหรือภายใน 24 ชั่วโมงหลังจากเข้ารับการรักษาในโรงพยาบาล หนึ่งการทดลองใช้วิตามินดีแบบกินทุกวัน (1000 IU สำหรับเด็กอายุไม่เกิน 1 ปีและ 2000 IU สำหรับเด็กอายุมากกว่า 1 ปี) เป็นเวลา 5 วัน และการทดลอง 1 ฉบับ ใช้ขนาดที่ต่างกัน (ในวันที่ 1, 20,000 IU ในเด็กอายุต่ำกว่า 6 เดือน, 50,000 IU ในเด็กอายุ 6 ถึง 12 เดือน และ 100,000 IU ในเด็กอายุ 13 ถึง 59 เดือน ตามด้วย 10,000 IU/วัน เป็นเวลา 4 วัน หรือ จนกว่าจะออกจากโรงพยาบาล) การทดลอง 3 ฉบับ ดำเนินการวินิจฉัยทางจุลชีววิทยาของโรคปอดบวม การวินิจฉัยโรคปอดบวมทางรังสีวิทยา หรือทั้งสองอย่าง
วิตามินดีอาจมีผลเพียงเล็กน้อยหรือไม่มีเลยต่อเวลาที่อาการเจ็บป่วยเฉียบพลันหาย (ความแตกต่างของค่าเฉลี่ย (MD) −1.28 ชั่วโมง, ช่วงความเชื่อมั่น 95% (CI) −5.47 ถึง 2.91; การทดลอง 5 ฉบับ เด็ก 1188 คน หลักฐานความเชื่อมั่นปานกลาง) เราไม่ทราบว่าวิตามินดีมีผลต่อระยะเวลาการรักษาตัวในโรงพยาบาลหรือไม่ (MD 4.96 ชั่วโมง, 95% CI −8.28 ถึง 18.21; การทดลอง 5 ฉบับ เด็ก 1023 คน; หลักฐานความเชื่อมั่นต่ำมาก) เราไม่ทราบว่าวิตามินดีมีผลต่ออัตราการเสียชีวิตหรือไม่ (อัตราส่วนความเสี่ยง (RR) 0.69, 95% CI 0.44 ถึง 1.07; การทดลอง 3 ฉบับ เด็ก 584 คน; หลักฐานความเชื่อมั่นต่ำ) การทดลองรายงานว่าไม่มีเหตุการณ์ไม่พึงประสงค์ที่สำคัญ
ตามเกณฑ์ของ GRADE หลักฐานมีความเชื่อมั่นในระดับต่ำถึงปานกลางสำหรับผลลัพธ์ทั้งหมด เนื่องจากข้อจำกัดในการทดลองที่ร้ายแรง ความไม่สอดคล้องกัน ความไม่ตรงประเด็น และความไม่แม่นยำ
การทดลอง 3 ฉบับได้รับทุน: การทดลอง 1 ฉบับ จาก New Zealand Aid Corporation, การทดลอง 1 ฉบับ ได้รับทุนจากทุนสถาบัน และการทดลอง 1 ฉบับ ได้รับทุนจากองค์กรของรัฐบาลหลายประเทศ (บังกลาเทศ สวีเดน และสหราชอาณาจักร) การทดลอง 4 ฉบับที่เหลือไม่ได้รับทุนสนับสนุน
ผู้แปล ศ.นพ.ภิเศก ลุมพิกานนท์ ภาควิชาสูติศาสตร์และนรีเวชวิทยา คณะแพทยศาสตร์ มหาวิทยาลัยขอนแก่น วันที่ 24 มกราคม 2023 Edit โดย ผกากรอง 9 กุมภาพันธ์ 2023